4458 sayılı Gümrük Kanununun bazı maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar (Karar Sayısı:2009/15481)
07.10.2009-27369 Resmi Gazete
4458 SAYILI GÜMRÜK KANUNUNUN BAZI MADDELERİNİN UYGULANMASI HAKKINDA KARAR (Karar Sayısı: 2009/15481)
BİRİNCİ KISIM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1– (1) Bu Kararın amacı; 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun bazı maddelerinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.
(2) Bu Karar, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 16, 74, 131, 132, 141, 167, 169, 195, 202, 214, 215, 221, 225 ve 237 nci maddelerinin Bakanlar Kurulu Kararı ile düzenlenmesini öngördüğü hususları kapsar.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Karar, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 16, 74, 131, 132, 141, 167, 169, 195, 202, 214, 215, 221, 225 ve 237 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3– (1) 4458 sayılı Gümrük Kanununda yer alan tanımlara ek olarak bu Kararın uygulanmasında;
a) Aile ünitesi: Bir bütün olarak karı-koca ve 18 yaşından küçük çocukları,
b) Alkol ve alkollü ürünler: Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 22.03 ila 22.08 pozisyonlarında yer alan ürünleri,
c) Ambalaj: Balya halinde ithal edilen saman, kağıt, cam elyafı ve talaş gibi malzemeler hariç olmak üzere, eşyanın dış ya da iç paketlenmesi, sarılması, katlanması, tespiti veya ayrılması amacıyla ithal edildiği şekilde kullanılan veya kullanılacak olan malzemeleri,
ç) Bilimsel alet, cihaz veya malzeme: Teknik özellikleri ve kullanım amacı esas olarak bilimsel faaliyetlere uygun bulunan alet, cihaz, sistem veya diğer aletler ile bunların aksesuarları ile bakımı, muayenesi, ayarı veya tamiri için özel olarak imal edilmiş yedek parça ve malzemeleri,
d) Bilimsel araştırma: Matematik, fizik, tıp, kimya, biyoloji, jeoloji ve meteoroloji gibi bilimsel bir alanda yapılan her türlü deneysel çalışma ve gözlemi,
e) Dahili trafik:, Türkiye Gümrük Bölgesinde bindirilen veya yüklenen insan veya eşyanın yine Türkiye Gümrük Bölgesinde başka bir yere indirilmesi veya boşaltılmasını,
f) Dökme eşya; Levha, kangal, profil, kütük, firkete, her türlü boru, rulo sac ve pik gibi ambalaj olarak sayılabilen veya ambalajlanmış eşya dışında kalan; maden cevheri, mineraller, hurda demir, kömür, hububat, hayvan yemi, küspe, çimento, klinker, ponza, suni gübre, mucur gibi ambalajlanmamış ve genellikle yükleme ve boşaltması mekanik vasıta ve tesis gerektiren her nevi gaz, sıvı ve katı maddeleri,
g) Etkinlik;
1) Ticaret, sanayi, tarım veya el sanatları sergisi, fuarı veya benzeri bir gösteri veya teşhiri,
2) Esas itibarıyla yardım amacıyla açılan bir sergi veya yapılan toplantıyı,
3) Bir bilim dalını, güzel sanatları, el sanatlarını, sportif, bilimsel, eğitimle ilgili veya kültürel bir faaliyeti teşvik etmek, uluslararası dostluğu geliştirmek amacıyla organize edilen bir sergi veya toplantıyı,
4) Herhangi bir uluslararası teşkilatın veya teşkilatlar grubunun temsilcilerinin toplantısını,
5) Resmi veya kutlama amaçlı temsili bir toplantıyı,
ğ) Ev eşyası:, İlgili kişilerin evinde şahsi olarak kullanacağı veya ev ihtiyaçlarını karşılama amacına mahsus eşya, mobilya ve benzeri malzemeleri,
h) Geçici ithalat izni:, İthalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle verilen izni,
ı) Gümrük kıymeti: Kanunun 23 ila 31 inci maddelerinde tanımlanan kıymeti veya kıymetin tespit edilemediği hallerde, eşya ile ilgili herhangi bir belgeden saptanan veya gümrük idarelerince belirlenen kıymeti,
i) Kanun: 4458 sayılı Gümrük Kanununu,
j) Kişisel eşya: Gerçek kişinin kendi kullanımına mahsus, gayri ticari nitelikteki eşyayı,
k) Kişisel kullanım:
1) Dördüncü Kısım hükümlerinin uygulanması açısından, taşıma aracının ilgili kişinin, kendi kişisel amaçlarına yönelik gayri ticari kullanımı,
2) Beşinci Kısım hükümlerinin uygulanması açısından, profesyonel veya ticari nitelikli bir faaliyetle ilgili olmamak koşuluyla ev ve özel hayatın gerekleri ile ilgili ihtiyaçları karşılama amacına yönelik kullanımı,
l) Kriz hali: Tabii afetler, tehlikeli ve salgın hastalıklar, büyük yangınlar, radyasyon ve hava kirliliği gibi önemli nitelikteki kimyasal ve teknolojik olaylar, büyük nüfus hareketleri gibi durumları,
m) Minibüs:Yapısı itibarıyla sürücüsü dahil 9 ila 15 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu nakil vasıtasını,
n) Motorlu özel nakil vasıtaları: Otomobil ile bunlarla birlikte getirilen römorklar ve karavanlar, motosikletler, özel uçaklar ile diğer eğlence ve spor amaçlı vasıtaları,
o) Motorsuz özel nakil vasıtaları: Her türlü bisiklet ile kürekli kayıklar ve kanoları,
ö) Müsteşarlık: Gümrük Müsteşarlığını,
p) Otomobil: Yapısı itibarıyla sürücüsü dahil en çok 8 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu nakil vasıtasını,
r) Palet: Üzerinde bir miktar eşyayı mekanik avadanlık yardımıyla istiflemeye ve taşımaya uygun olarak, yekpare olacak şekilde birleştirmeye imkan veren, taşıyıcılarla ayrılmış iki düzlemden ya da ayaklar üzerine oturtulmuş tek bir düzlemden ya da hava taşımacılığına uygun olarak hazırlanmış özel bir düzlemden oluşan ve yüksekliği forklift veya paletli bir çekici ile kaldırmaya uygun olabilecek asgari ölçüde olan aracı,
s) Sınır bölgesi: Bu konudaki istisnalara bakılmaksızın arazisinin bir kısmı bu bölgenin içinde kalan yerel idari bölgeler de dahil olmak üzere, bu konudaki mevcut anlaşmalar saklı kalmak kaydıyla, kuş uçuşu olarak sınırdan içeriye 15 km’yi geçmeyen bölgeyi,
ş) Şahsi eşya : Kişisel eşya ile aile ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik kullanım alanı ve miktarı göz önüne alınarak, ticari amaç taşımadığının anlaşılması halinde serbest dolaşıma girişine izin verilen ev eşyasını, motorlu ve motorsuz özel nakil vasıtalarını ve aile ihtiyaçlarını karşılayan eşyayı,
t) Taşıma aracı: İnsan ya da eşya naklinde kullanılan herhangi bir araç ile eşyanın istiflenmesinde, korunmasında ve emniyetinde kullanılacak takımlar da dahil olmak üzere yedek parça, normal aksesuar ve teçhizatı,
u) Taşınabilir alet ve cihaz: Elle kullanılmak için imal edilmiş veya özellikle elle taşımayı kolaylaştırıcı tertibatla donatılmış alet ve cihazları,
ü) Ticari kullanım: Taşıma aracının bedel karşılığında insan taşınmasındaki ya da bedel karşılığında olsun ya da olmasın sınai veya ticari eşya naklindeki kullanımını,
y) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişi: Olağan durumda Türkiye Gümrük Bölgesi dışında ikamet eden gerçek kişi ya da Türkiye Gümrük Bölgesi dışında kayıtlı işyeri bulunan tüzel kişiyi,
z) Tütün ve tütün ürünleri: Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 24.01 ila 24.03 pozisyonlarında yer alan ürünleri,
y) Yerleşim yeri;
1) Dördüncü Kısım hükümlerinin uygulanması açısından, kişisel veya mesleki bağlar nedeniyle bir kişinin Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bir yılda en az yüzseksenbeş gün yaşadığı yeri,
2) Beşinci Kısım hükümlerinin uygulanması açısından, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler hariç olmak üzere, kişisel veya mesleki bağlar nedeniyle bir kişinin Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bir yılda en az yüzseksenbeş gün yaşadığı yeri,
aa) Yerleşim yerinin nakli: Kişinin yabancı bir ülkedeki yerleşim yeri ve işine ait bağlarını keserek Türkiye Gümrük Bölgesine yerleşmek amacıyla kesin olarak gelmesini,
bb) Yolcu: Ticaret, memuriyet, tahsil, ziyaret, tedavi veya turizm gibi herhangi bir amaçla kısa veya uzun bir süre kalmak üzere, yabancı bir ülkeden karayolu, demiryolu, deniz veya hava yollarından biriyle Türkiye Gümrük Bölgesine gelen yabancı bir ülkede oturan Türkler ve yabancılar ile herhangi bir amaç ile gittikleri yabancı ülkeden kesin veya geçici olarak dönen, Türkiye’de oturan Türkler ve yabancılar ile Türkiye’den aynı amaçlarla ve aynı yollarla yabancı bir ülkeye giden benzeri Türk ve yabancıları,
cc) Yolcu beraberi eşya: Yolcunun beraberinde getirdiği, ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen eşyayı,
ifade eder.
İKİNCİ KISIM
Nihai Kullanıma Konu Eşya ile Gümrük Vergisi Askıya Alınan Eşyadan Kullanım Amacı Tayin Edilenlerin İthalatı
Nihai kullanıma tabi tutulacak eşya
MADDE 4- (1) Kanunun 16 ncı maddesi hükmü çerçevesinde, nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranı uygulamasına tabi eşyanın, öngörülen amaçlarla kullanılması halinde gümrük vergisi alınmaz veya normalde uygulanan gümrük vergisi oranından daha düşük vergi oranı uygulanır.
“(2) (Değişik: 18.08.2014-29092 R.G. BKK:2014/6706) Nihai kullanıma tabi tutulacak eşyaya nihai kullanım duzenlemelerine gore uygulanan gümrük vergisinin, diger hallerde uygulanabilecek vergiden daha düşük olmaması durumunda, söz konusu esyaya 89.08 tarife pozisyonunda yer alan ‘sökülecek gemilerle, suda yüzen sökülecek diğer araçlar’ hariç bu Kısım hükumleri uygulanmaz.”
(3) (Değişik: 08.11.2013-28815 R.G. BKK:2013/5371) Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemi kapsamında getirilen eşya için, Gümrük Kanununun 194 üncü maddesi uyarınca bir gümrük yükümlülüğü doğması hali hariç bu kısım hükümleri uygulanmaz.
Nihai kullanım izni verilebilecek kişiler
MADDE 5- (1) Nihai kullanım izni, eşyayı kendileri nihai kullanıma tabi tutacak ithalatçılara veya eşyayı nihai kullanıma tabi tutacak firmalara devretmek suretiyle ithal eden ithalatçılara verilir.
Nihai kullanım izni
MADDE 6- (1) 20/12/1995 tarihli ve 95/7606 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına ekli listelerde belirtilen nihai kullanıma konu eşya ile gümrük vergisi askıya alınan eşyadan, kullanım amacı tayin edilen eşyanın indirimli veya sıfır oranında gümrük vergisi tatbik edilerek serbest dolaşıma girecek eşyanın nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranı uygulanmasını isteyenlerin, eşyanın serbest dolaşıma gireceği yetkili gümrük idaresinden, beyannamenin tescil tarihinden önce yazılı olarak talepte bulunmaları gerekir.
(2) Talep uygun görüldüğü takdirde, ilgili gümrük idaresi tarafından indirimli veya sıfır vergi oranı uygulanması izni verilir. Bu izin yazısında iznin geçerlilik süresi de belirtilir.
(3) Gümrük idarelerince iznin verilmesinde göz önünde bulundurulan şartlardan birinde veya birkaçında değişiklik olduğunda izin belgesinde değişiklik yapılması, iznin geçerlilik süresinin kısaltılması veya iptali mümkündür. Buna ilişkin düzenlemeler Müsteşarlıkça yapılır.
Teminat
MADDE 7- (1) Gümrük idaresince, izin belgesinde kayıtlı olan eşya ve gümrük beyannamesinde kayıtlı olan eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonu ile teknik ve ticari adı bakımından aynı eşya olduğunun tespit edilmesi halinde, eşyaya isabet eden vergiler ile nihai kullanımı veya kullanım amacı tayin edilerek gümrük vergisinin askıya alınması nedenleriyle indirimli tarife uygulanarak tahakkuk ettirilen vergiler arasındaki fark, teminata bağlanır.
Denetim ve sorumluluk
MADDE 8- (1) İzin hak sahibi;
a) Eşyayı, öngörülen nihai kullanıma tahsis etmek veya öngörülen amaçlar için kullanmakla,
b) Gümrük idarelerinin, eşyanın gerçekten öngörülen nihai kullanıma tahsis edildiğinden veya öngörülen amaçlar için kullanıldığından emin olmak için gerekli gördükleri kontrolleri yapabilmelerini sağlayacak kayıtları beş yıl süre ile tutmak ve bunların dayanaklarını teşkil eden belgelerle birlikte saklamakla,
yükümlüdür.
(2) Gümrük idarelerince, aralıklarla yapılan denetimlerde ve denetimin sona ermesi halinde, içeriği ve şekli Müsteşarlıkça belirlenecek form kullanılır.
(3) İzni veren gümrük idaresi denetleyici gümrük idaresidir. Ancak, ihtisas gümrüğü uygulaması gibi bazı zorunlu durumlar nedeniyle eşyanın nihai kullanıma tahsis edileceği veya öngörülen amaçlar için kullanılacağı yerin izni veren gümrük idaresinin bulunduğu il sınırları dışında olması durumunda, denetleyici gümrük idaresi eşyanın nihai kullanıma tahsis edileceği veya öngörülen amaçlar için kullanılacağı yere en yakın yetkili gümrük idaresidir. Bu durumda, izni veren gümrük idaresi denetleyici gümrük idaresine izin belgesinin onaylı bir örneğini gönderir. Denetleyici gümrük idaresi ikinci fıkra hükmüne göre işlem yapar.
Yaptırım
MADDE 9- (1) Nihai kullanıma konu eşyanın;
a) Amacı dışında kullanımının söz konusu olması,
b) Aldatıcı işlem ve davranışla, izin belgesi alınmadığı halde alınmış gibi gösterilerek indirimli veya sıfır oranında gümrük vergisi tatbik edilmesi,
c) İzin belgesi alınmadan nihai kullanım hükümlerinden yararlanılması,
durumunda cezai hükümler saklı kalmak kaydıyla gümrük vergileri tahsil edilir.
Nihai kullanıma tahsis
MADDE 10- (1) Sadece bir kez kullanılabilecek olan eşya ile mükerrer olarak kullanılabilir olan eşya ayrımı gözetilmesi kaydıyla hangi hallerde eşyanın nihai kullanıma tahsis edilmiş sayılacağı Müsteşarlıkça belirlenir.
Eşyanın devri
MADDE 11- (1) Nihai kullanım kapsamı eşyanın gümrük idaresinin izniyle başka bir izin hak sahibine devri mümkündür. Eşyanın devrine ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
Teminat iadesi
MADDE 12- (1) İzin hak sahibi tarafından eşyanın öngörülen süre dahilinde nihai kullanıma tahsis edildiğinin ve öngörülen amaçlar için kullanıldığının tespit edilmesi halinde teminat iade edilir.
MADDE 13– (1) Kanunun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü çerçevesinde Türk Bayrağı çekilmiş gemilerin Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmeksizin serbest dolaşıma giriş işlemlerinde;
a) Yurt dışı temsilciliklerimizden Bayrak Şahadetnamesinin alınması,
b) (20/8/2011 tarih ve 28031 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile değişik) Bayrak Şahadetnamesinin düzenlendiği tarihten itibaren en geç bir yıl içinde mahalli sicile başvurularak Türk Uluslararası Gemi Siciline veya Milli Gemi Siciline kaydedilmesi,
c) Geminin serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulması için gümrük mevzuatı ve sair mevzuat gereğince ibrazı gereken belgelerin beyannameye eklenmesi,
ç) Eşyanın serbest dolaşıma giriş işlemlerinin geminin kayıtlı olduğu liman başkanlığına en yakın gümrük idaresinde yapılması,
d) Liman başkanlıklarının geminin Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydının yapıldığının bildirimini müteakip gümrük işlemlerinin otuz gün içinde sonuçlandırılması, hususlarının bir arada bulunması gerekir.
(2) (Ek: 18.08.2014-29092 R.G. BKK:2014/6706) Diger yükümlülükler yerine getirilmek kaydiyla, gemilerin Turkiye Gümrük Bölgesi dışında oldukları sürede degistirilen aksam ve parcalarının Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmeksizin serbest dolasima girisine izin verilir.
Hava taşıtlarının serbest dolaşıma girişi
MADDE 14 – (1) Kanunun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü çerçevesinde, hava taşıtlarının Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmeksizin serbest dolaşıma giriş işlemlerinde;
a) Hava taşıtı için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından tanzim edilmiş Teknik Uygunluk Belgesinin olması,
b) Düzenlenen Teknik Uygunluk Belgesinin, hava taşıtının gümrük işlemlerinin yapılacağı gümrük idaresinin bağlı bulunduğu Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğüne gönderilmesi,
c) Hava taşıtının Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmeksizin serbest dolaşıma giriş işlemlerine tabi tutulması hususunun Ulaştırma Bakanlığınca da uygun bulunması,
ç) Hava taşıtının serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulması için gümrük mevzuatı ve sair mevzuat gereğince ibrazı gereken belgelerin beyannameye eklenmesi,
d) Teknik Uygunluk Belgesinin düzenlendiği tarihten itibaren otuz gün içinde gümrük işlemlerinin sonuçlandırılması, hususlarının bir arada bulunması gerekir.
(2) (Ek: 18.08.2014-29092 R.G. BKK:2014/6706) Diger yükümlülükler yerine getirilmek kaydıyla, hava taşıtlarının Türkiye Gümruk Bölgesi dışında oldukları sürede degistirilen aksam ve parcalarının Turkiye Gümruk Bolgesine getirilmeksizin serbest dolaşıma girişine izin verilir.
Özet beyana ve gümrüğe sunulmaya istisna
MADDE 15 – (1) 13 ve 14 üncü maddeler kapsamında eşyanın serbest dolaşıma giriş işlemlerinde, Kanunun özet beyana ve eşyanın gümrüğe sunulmasına ilişkin hükümleri uygulanmaz.
DÖRDÜNCÜ KISIM
İthalat Vergilerinden Tam Muafiyet Suretiyle Geçici İthalat Rejiminin Uygulanabileceği Haller ve Özel şartlar ile Kısmi Muafiyet Suretiyle Geçici İthalat Rejiminden Yararlandırılmayacak Eşya
BİRİNCİ BÖLÜM
İthalat Vergilerinden Tam Muafiyet Suretiyle Geçici İthalat Rejiminin Uygulanabileceği Haller ve Özel Şartlar ile Buna İlişkin Usul ve Esaslar
BİRİNCİ AYIRIM
Taşıma Araçları
MADDE 16- (1) Taşıtlara geçici ithalat izni verilebilmesi için;
a) Bu taşıtların, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişi adına ve bu bölge dışında tescil edilmiş olması ya da Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olduğunun belgelendirilmesi,
b) Bu taşıtların, 17, 18 ve 19 uncu madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişiler tarafından kullanılması,
c) Demiryolu taşıtları dışında ticari kullanıma mahsus taşıtların, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında başlayan veya sona eren taşıma işlerinde kullanılması,
gerekir.
Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişiler tarafından kullanım şartları
MADDE 17- (1) 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerindeki koşulları taşıyan ve geçici ithalat izni verilen taşıtın, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişiler tarafından;
a) Bölge dışında bir demiryolu ulaşım ağına bağlı demiryolu taşıtının bir anlaşma çerçevesinde müştereken,
b) Bir römorkun veya yarı römorkun, Türkiye Gümrük Bölgesinde tescilli bir motorlu taşıt ile birlikte,
c) Kişisel kullanıma mahsus kara taşıtlarının acil bir durum nedeniyle ve bu durum süresince araç sahibi de araçta bulunmak şartı ile,
kullanılması mümkündür.
Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişiler tarafından kişisel kullanım şartları
MADDE 18- (1) 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki koşulu taşıyan kişisel kullanıma mahsus taşıt, izin hak sahibinin izni ve 19 uncu maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik gerçek bir kişi tarafından süreklilik arz etmemek koşuluyla kullanılabilir. Ancak, bu kullanım sırasında izin hak sahibinin Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunması şarttır.
Taşıtlara ilişkin özel şartlar
MADDE 19- (1) Türkiye Gümrük Bölgesindeki yerleşim yerini bölge dışına nakletmek isteyen gerçek kişinin kişisel kullanım amacıyla getireceği 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki koşulu taşıyan taşıta, geçici ithalat izni verilir. Bu taşıtın geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesine getirildiği tarihten itibaren en fazla üç ay içinde yeniden ihraç edilmesi zorunludur.
(2) (Değişik:01.09.2016-29818 R.G.) Belirli bir süre ile çalışmak veya öğrenim görmek amacıyla gelen Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ülkelerinde adlarına kayıtlı olan kişisel kullanıma mahsus kara taşıtına geçici bir süreyle Türkiye Gümrük Bölgesinde trafiğe tescil edilmek üzere geçici ithalat izni verilir. Bu taşıtlar çalışma veya öğrenim süresi içerisinde Türkiye Gümrük Bölgesine getirilebilir.
(3) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişi tarafından kişisel veya ticari amaçla kullanmak üzere getirilen ve 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerindeki koşulları taşıyan taşıtın, süreklilik bulunmaması ve kişisel kullanım konusunun hizmet sözleşmesinde belirtilmesi şartıyla, izin hak sahibi tarafından istihdam edilen veya usulüne uygun olarak yetkili kılınan Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik gerçek kişi tarafından kullanılmasına izin verilir. Ancak, kişisel amaçla kullanılacak taşıtlar için 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendindeki koşul aranmaz.
(4) (11/1/2012 tarih ve 28170 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile değişik) Kamu kuruluşları, belediyeler ve sermayesinin tamamı devlete ait olan kamu iktisadi kuruluşları ile yapılan sözleşmeye istinaden ticari amaçla kullanılmak üzere getirilen ve 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki koşulları taşıyan ambulans hava taşıtları, yangın söndürme hava taşıtları, zirai ilaçlama hava taşıtları ve sıhhi ilaçlama hava taşıtlarına yirmidört ayı aşmamak üzere geçici ithalat izni verilir. Bu sürenin uzatılması hususunda Bakanlık yetkilidir.
(5) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerden Türkiye Gümrük Bölgesi dışından emekli olanlar ile Türkiye’de oturma iznine sahip Türkiye Gümrük Bölgesi dışından emekli yabancıların bu durumlarını belgelendirmeleri halinde, “(Ek:01.09.2016-29818 R.G.) Bu kişilerden emeklilik tarihinden sonra Türkiye Gümrük Bölgesine ilk defa getirecekleri kişisel kullanıma mahsus kara taşıtları için Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bir yılda en az yüzseksenbeş gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunması koşulu aranmaz. Ayrıca, 20 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (3) ve (4) numaralı alt bentlerindeki geçici ithalat izin sürelerinin tamamım kullanmadan taşıtıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkan emeklilerin, izin süresi içinde olmak koşuluyla, izinden kalan sürelerim kullanmak üzere taşıtıyla yeniden Türkiye Gümrük Bölgesine girişlerinde Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bir yılda en az yüzseksenbeş gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunma koşulu aranmaz.” Türkiye Gümrük Bölgesi dışında adlarına kayıtlı kişisel kullanıma mahsus kara taşıtlarına geçici ithal izni verilir.
(6) Ticari kullanıma mahsus deniz, hava ve demiryolu taşıtlarına, 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu uyarınca finansal kiralama sözleşmesi süresine bağlı olarak geçici ithalat izni verilir.
(7) (Ek:01.09.2016-29818 R.G.) Geçici ithalat izni verilen hak sahibi, kişisel kullanıma mahsus kara taşıtını geçici ithalat izin süresince Türkiye Gümrük Bölgesinde kullanabilir.
MADDE 20- (1) 19 uncu maddede belirtilen süreler saklı kalmak kaydıyla;
a) Demiryolu taşıtlarına oniki ay,
b) Demiryolu taşıtları dışında kalan ticari kullanıma mahsus taşıtlara, yolcuların taşınması, alınması ve yerleştirilmesi, eşyanın yüklenmesi ve boşaltılması, nakliye ve bakım işleri gibi geçici ithal talebine esas olan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için gereken kadar,
c) 1) Öğrenim görmek amacıyla gelen bir öğrencinin yerleşim yerinde adına kayıtlı kişisel kullanıma mahsus kara taşıtına, öğrencinin bu amaçla Türkiye Gümrük Bölgesinde kalacağı süre kadar,
2) Belirli bir süre ile görevini yerine getirmek amacıyla gelen kişilerin, kişisel kullanıma mahsus kara taşıtına, görev süresi boyunca,
3) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik
4) Türkiye’de oturma iznine sahip Türkiye Gümrük Bölgesi dışından emekli yabancıların kişisel kullanıma mahsus kara taşıtına ikamet izinleri kadar,
5) (Değişik:13.10.2015-29501 R.G.) Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen kişisel kullanıma mahsus kara taşıtlarına yirmidört ay, binek ve yük hayvanları ile bu hayvanların çektikleri taşıtlara altı ay”,
6) (Ek:01.09.2016-29818 R.G. Değişik:28.12.2023-32413 R.G.) 1 ila 5 numaralı alt bentlerde belirtilen sürelerin tamamını kullanmış veya yerleşim yeri şartını sağlayamayan;
ç) Kişisel kullanıma mahsus hava taşıtlarına altı ay,
d) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında getirilenler hariç kişisel kullanıma mahsus diğer deniz ve iç su yolları taşıtlarına onsekiz ay,
süre ile geçici ithalat izni verilir.
(2) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında getirilen taşıtlar, anılan Kanunda belirlenen sürelere tabidir.
Demiryolu taşıtlarına ilişkin özel durumlar
MADDE 21- (1) Aynı tip ve aynı kıymetteki demiryolu taşıtının ihraç veya yeniden ihraç edilmesi durumunda, yapılan bir anlaşmaya bağlı olarak müşterek kullanılan ve Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişinin tasarrufuna bırakılan demiryolu taşıtıyla ilgili geçici ithalat rejimi sona erdirilir.
Paletler
MADDE 22- (1) 3 üncü maddenin birinci fıkrasının (r) bendinde tanımlanan paletler için geçici ithalat izni verilir.
(2) Aynı tür ve aynı kıymette olan paletin ihraç veya yeniden ihraç edilmesi durumunda, daha önce geçici ithaline izin verilen palet ile ilgili geçici ithalat rejimi sona erdirilir.
Konteyner
MADDE 23 – (1) a) Sahibinin veya işletmecisinin kimliği,
b) Sahibi veya işletmecisi tarafından verilen ayırt edici işaret ve rakamlar, sabitleştirilmiş teçhizatı dahil dara ağırlığı,
c) Hava taşımacılığında kullanılan konteyner hariç, konteynerin ait olduğu ülke, bilgilerinin görülebilen uygun bir yerine, çıkarılmayacak şekilde işaretlendiği anlaşılan konteynere geçici ithalat izni verilir.
(2) Ancak, kombine demiryolu taşımacılığında takas edilerek kullanılan konteyner için birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen bilgilerin yer alıp almadığı hususu aranmaz.
(3) Konteynerin yeniden ihraç edilmeden önce dahili trafikte bir defa kullanılmasına izin verilir.
Yolcular Tarafından İthal Edilen Kişisel ve Sportif Amaçlı Eşya, Gemi Adamlarının İhtiyaç Malzemesi
İKİNCİ AYIRIM
Yolcular tarafından ithal edilen kişisel ve sportif amaçlı eşya
MADDE 24- (1) Türkiye Gümrük Bölgesinde ikamet etmediği halde, bu bölgeye geçici olarak gelen yolcuların seyahatleri sırasında kişisel ve sportif amaçlarla kullanacağı ek-1’deki listede yer alan makul miktardaki eşyaya, geçici ithalat izni verilir.
Gemi adamlarının ihtiyaç malzemesi
MADDE 25- (1) Gemi adamlarının ihtiyacına yönelik olarak;
a) Uluslararası deniz trafiğine kayıtlı bir gemide,
b) Mürettebat tarafından geçici olarak gemiden kıyıya indirilmesi durumunda kıyıda,
c) Kültürel, sosyal veya dini amaçlarla düzenli hizmet veren ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından bu kuruluşlarda, kullanılmak amacıyla getirilen ek-2’deki listede yer alan ihtiyaç malzemesine, geçici ithalat izni verilir.
ÜCÜNCÜ AYIRIM
Kriz Hali İçin Gönderilen Yardım Malzemesi, Tıbbi ve Cerrahi Teçhizat ile Laboratuvar Teçhizatı, Canlı Hayvanlar ve Bunlara Ait Teçhizat ve Sınır Bölgelerinde Kullanılan Teçhizat
Kriz hali için gönderilen yardım malzemesi
MADDE 26- (1) Türkiye Gümrük Bölgesindeki kriz hali nedeniyle bir kamu kuruluşuna veya kamu kuruluşları tarafından yetkili kılınan kuruluşlar adına gönderilen yardım malzemesine, geçici ithalat izni verilir.
Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile laboratuvar teçhizatı
MADDE 27- (1) Türkiye Gümrük Bölgesinden temin edilememesi nedeniyle hastane ya da başka bir tıbbi kuruluşun acil ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak, bu kuruluşlara teşhis veya tedavi amacıyla bedelsiz gönderilen ve Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişiye ait tıbbi ve cerrahi teçhizat ile laboratuvar teçhizatına, geçici ithalat izni verilir.
Canlı hayvanlar ve bunlara ait teçhizat ile sınır bölgelerinde kullanılan teçhizat
MADDE 28- (1) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait ve ek-3’teki listede sayılan amaçlar için getirilen hayvanlara, geçici ithalat izni verilir.
(2) Geçici ithal edilen hayvanlardan doğan ve ticari değeri bulunan hayvanlar da bu rejime tabi tutulmuş sayılır.
(3) a) Türkiye Gümrük Bölgesine komşu bir sınır bölgesinde yerleşik bir kişiye ait olan ve bu komşu sınır bölgesinde yerleşik bulunan bir kişi tarafından,
b) Sınır bölgesinin genel altyapı inşası, bakımı ve tamiri için gerekli olan ve kamu kuruluşlarının sorumluluğu altında, sınır bölgesinde kullanılmak amacıyla getirilen eşyaya, geçici ithalat izni verilir.
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Ses, Görüntü veya Veri Taşıyan Eşya, Turistik Reklam Malzemesi, Mesleki Teçhizat, Pedagojik Materyal ve Bilimsel Malzeme
Ses, görüntü veya veri taşıyan eşya
MADDE 29- (1) Aşağıda yer alan ses, görüntü veya veri taşıyan eşyaya geçici ithalat izni verilir:
a) Ticari kullanımdan önce görülmek üzere gönderilen sinema filmlerinin pozitifleri, basılı ve işleme tabi tutulmuş ve diğer kayıtlı görüntü taşıyan eşya.
b) Ses, dublaj veya çoğaltma amacıyla gönderilen filmler, manyetik bantlar ve teller ile diğer ses veya görüntü taşıyan eşya.
c) Ücrete tabi olarak toplu gösterime sunulmadığı sürece, yabancı ürünlerin işlevini veya mahiyetini tanıtan filmler.
ç) Otomatik veri işlemede kullanılmak üzere ücretsiz olarak gönderilen veri taşıyan eşya.
Turistik reklam malzemesi
MADDE 30- (1) Turistik tanıtıma yönelik ek-4’teki listede yer alan reklam malzemesine, geçici ithalat izni verilir.
Mesleki teçhizat
MADDE 31- (1) Ek-5’teki listede yer alan;
a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişiye ait olan,
b)Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişi veya bu kişi tarafından Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik olup olmadığına bakılmaksızın istihdam edilen kişi tarafından getirilen,
c) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişi tarafından ya da onun denetimi altında kullanılan,
mesleki teçhizata, geçici ithalat izni verilir.
(2) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişi ile yapılan ortak yapım sözleşmesi kapsamında televizyon programı, görsel-işitsel eser yapımında kullanılmak amacıyla, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişiye gönderilen sinematografik teçhizatın geçici ithaline birinci fıkranın (c) bendindeki koşul aranmaksızın izin verilir.
(3) Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişinin taraf olduğu radyo ve televizyon programlarının ortak yapımında, mesleki teçhizat kiralamaya konu olabilir.
(4) El aletleri hariç olmak üzere, sınai üretim ve ambalajlama işlerinde, doğal kaynakların işlenmesinde, binaların inşasında, tamir veya bakımında ya da toprak hafriyatı gibi işlerde kullanılacak teçhizat bu maddenin uygulanmasında mesleki teçhizat olarak değerlendirilemez.
Pedagojik materyal ve bilimsel malzeme
MADDE 32- (1) Ek-6’daki listede yer alan;
a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olan,
b) Ticari amaç gütmemek üzere öğretim, bilimsel araştırma veya mesleki eğitim amacıyla kurulan özel veya kamu kurumları tarafından kuruluş amaçları doğrultusunda kendi sorumlulukları altında kullanılmak için getirilen,
c) Getiriliş amacına uygun miktarda olan,
ç) Ticari amaç dışında kullanılmak üzere getirilen,
pedagojik materyal ile ek-7’deki listede yer alan eğitim, bilimsel veya kültürel faaliyetlerle bağlantılı olarak gönderilen diğer eşyaya geçici ithalat izni verilir.
BEŞİNCİ AYIRIM
Ambalajlar, Özel Nitelikte Eşya, Numuneler, Üretim Araçları ve Parçaları
Ambalajlar
MADDE 33 – (1) Dolu olarak getirildikleri takdirde boş veya dolu olarak ya da boş olarak getirildikleri takdirde dolu olarak yeniden ihraç edilmek istenen ambalajlara geçici ithalat izni verilir.
(2) Bu kapsamda geçici ithaline izin verilen ambalajlar, ihraç veya yeniden ihraç eşyasının dışındaki bir eşyanın ambalajı olarak kullanılamaz.
(3) Tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimi kapsamında boş olarak geçici ithal edilmesine karşılık, dolu olarak yeniden ihraç edilmediği tespit edilen ambalajlar için Kanunun
184 üncü maddesi uyarınca gümrük yükümlülüğü doğar. Bu eşyaya, gümrük yükümlülüğünün doğmasından itibaren kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimi uygulanır.
Özel nitelikte eşya
MADDE 34 – (1) Aşağıda yer alan özel nitelikteki eşya için geçici ithalat izni verilir:
a) Mülkiyeti Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olan ve kullanımı sonucunda elde edilen ürünün en az %75’inin Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilmesi koşuluyla, bu bölgede yerleşik kişiye imalat işlerinde kullanılmak üzere gönderilen ölçme, kontrol, test araçları ve benzeri diğer araçlar ile kalıp, çizim, taslak ve benzeri diğer araçlar.
b) Mülkiyeti Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olan ve bu kişi tarafından Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik bir kişiye tamamı ihraç edilecek ürünün imalatında kullanılmak üzere, bedelsiz gönderilecek özel alet ve araçlar.
(8/3/2012 tarih ve 28227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile (c), (ç), (d) ve (e) bentleri değiştirilmiş ve (f) bendi eklenmiştir)
c) Test, deneme veya tanıtıma tabi tutulmak amacıyla gönderilen eşya,
ç) Test, deneme veya tanıtımın gerçekleştirilebilmesi için kullanılması gereken eşya,
d) Niteliği gereği eşyanın reklamının yapılması veya eşyanın belirgin özelliğinin tanıtılması amacıyla gönderilen eşya,
e) Test veya denemeye tabi tutulmayı içeren satış sözleşmesine konu eşya,
f) (c), (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen eşya, anılan bentlerde belirtilen getiriliş amacı dışında başka bir amaçla kazanç elde etmek için kullanılamaz.
Numuneler
MADDE 35- (1) Üretilmiş belli bir mal grubunu temsil edecek ya da üretilmesi planlanan eşyanın örnekleri niteliğinde olan numunelere geçici ithalat izni verilir.
(2) Ancak, tek bir şahıs tarafından getirilen aynı cinsten fazla miktarda eşya ile tek bir şahsa gönderilen çok sayıda eşya numune olarak değerlendirilmez.
(3) Numuneler, Türkiye Gümrük Bölgesinde iken gösteri amacı dışında herhangi bir şekilde kullanılamaz.
Üretim araçları ve parçaları
MADDE 36- (1) Tamir veya siparişe konu üretim araçları veya bunların parçalarına, tamir veya teslim süresi boyunca kullanılmak ve tamirci veya tedarikçi tarafından bedelsiz olarak gönderilmek kaydıyla tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimi uygulanır.
(2) Birinci fıkrada belirtilen eşyanın geçici ithalat rejimi altında kalabileceği süre altı aydır.
ALTINCI AYIRIM
Sergilenmek veya Satılmak Amacıyla Getirilen Eşya
Sergilenmek veya satılmak amacıyla getirilen eşya
MADDE 37- (1) Sergi, fuar, toplantı ve benzeri etkinliklerde gösterime ya da kullanıma sunulan eşya için geçici ithalat izni verilir. Bu kapsamdaki eşyanın, işyerinde veya mağazalarda düzenlenen satış veya özel amaçlı sergiler dışındaki genel bir sergi, fuar, toplantı ve benzeri etkinliklerde gösterim ve kullanım amacıyla geçici ithal edilmesi ve bu amaç doğrultusunda geçici ithal edileceğinin ilgili sergi veya fuar organizasyonundan alınacak belge ile kanıtlanması gerekir. Bu tür etkinliklerde gösterime ya da kullanıma sunulan eşyadan etkinlik süresince elde edilen eşya da bu rejime tabi tutulmuş sayılır.
(2) Alıcının yapacağı inceleme sonucuna bağlı olarak satın alımına karar verilecek, numune olarak nitelendirilemeyecek eşyaya iki ay süre ile geçici ithalat izni verilir.
(3) Aşağıda yer alan ve sergilenmek veya satılmak amacıyla getirilen eşyaya geçici ithalat izni verilir:
a) Satılmak amacıyla müzayedeye getirilen eski eşya.
b) Olası bir satış amacıyla, sergilenmek üzere getirilen ek-8’deki listede yer alan sanat eserleri, koleksiyon parçaları ve antikalar.
YEDİNCİ AYIRIM
Yedek Parça, Aksesuar ve Ekipman, Ekonomik Etkisi Olmayan Özel Bir Durumda Getirilen Eşya
Yedek parça, aksesuar ve ekipman
MADDE 38- (1) İthalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithaline izin verilen eşyanın yenilenmesi, ayarı ve muhafazasına yönelik tamir ve bakım için gerekli olan yedek parça, aksesuar ve ekipmanlara, geçici ithalat izni verilir.
Ekonomik etkisi olmayan özel bir durumda getirilen eşya
MADDE 39- (Değişik: 08.11.2013-28815 R.G. BKK:2013/5371) (1) Bu Kısım kapsamında tam muafiyetten yararlanamayan ve önemli ekonomik etkisi olmayan eşyaya bir defaya mahsus olmak üzere tam muafiyet suretiyle geçici ithalat izni verilir. Bu eşyaya verilecek süre hiçbir koşulda üç ayı geçemez ve bu eşyaya ilişkin süre uzatım talepleri karşılanmaz.
(2) Genelkurmay Başkanlığı koordinesinde icra edilecek eğitimlere katılacak NATO üyesi olmayan ülkelere ait eşyaya Genelkurmay Başkanlığınca talep edilen süre kadar geçici ithalat izni verilir. Eğitimlerde kullanılan ve sarf edilen eşyanın ayniyeti aranmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
İthalat Vergilerinden Tam ve Kısmi Muafiyet Suretiyle Geçici İthalat Rejiminden Yararlandırılmayacak Eşya
Geçici ithalat rejiminden yararlandırılmayacak eşya
MADDE 40- (1) Aşağıda belirtilen eşya, tam muafiyetten yararlandırılmayacağı gibi kısmi muafiyetten de yararlandırılmaz:
a) Türkiye’ye ithali yasak olan eşya.
b) Tüketilebilir nitelikteki eşya.
c) Ayniyet tespitinin yapılması mümkün olmayan eşya.
ç) Ülke ekonomisine zarar verebileceği Müsteşarlıkça belirlenecek eşya.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Geçici İthalatta Teminat
Tam muafiyet suretiyle geçici ithalatta teminat
MADDE 41- (1) Tam muafiyet suretiyle geçici ithal edilecek eşyadan ithalat vergilerini karşılayacak tutarda teminat aranır.
(2) Ancak, Kanunun 202 nci maddesi hükmü uyarınca;
a) Sözlü beyana konu olan eşya,
b) Yazılı beyana konu olan;
1) Türkiye Gümrük Bölgesinde meydana gelen kriz hali nedeniyle bir kamu kuruluşu adına veya kamu kuruluşları tarafından yetkili kılınan kuruluşlar adına gönderilen yardım malzemeleri,
2) Yürürlükten Kaldırılmıştır ( 08.11.2013-28815 R.G. BKK:2013/5371)
3) Hava, deniz veya demiryolu şirketlerine veya posta idarelerine ait olan ve bunlar tarafından uluslararası trafikte kullanılmak üzere üzerleri ayırt edici biçimde işaretlenmiş malzeme,
4) Yürürlükten Kaldırılmıştır ( 08.11.2013-28815 R.G. BKK:2013/5371)
için teminat aranmaz.
Kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalatta teminat
MADDE 42- (1) Kanunun 133 üncü maddesi hükümleri çerçevesinde kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşya için her ay itibarıyla alınacak ithalat vergileri tutarının % 3’ü dışında kalan tutar için teminat aranır.
“(2) (Ek:14.10.2020-31274 R.G.) Ancak, ticari kullanıma mahsus hava taşıtları, izin süresi içerisinde bir başka hava yolu şirketine kiralanabilir. Bu durumda, rejim ihlali halinde gümrük idaresine karşı izin hak sahibi sorumludur.”
ç) Normal aile ihtiyaçlarından fazla miktarlarda bulunan canlı hayvanlar ile tarım ürünleri
(2) Muafiyet tanınabilmesi için kişinin ev eşyasını Türkiye Gümrük Bölgesine dönüş tarihinden itibaren en geç altı ay içerisinde ve bir defada getirmesi şarttır.
“MADDE 59–(1)Transit yolcular hariç olmak üzere, yolcu beraberinde getirilip serbest dolaşıma sokulan, ticari miktar ve mahiyette olmayan ve Ek-9’daki liste kapsamı dışında kalan kişisel ve hediyelik eşyaya muafiyet tanınır.
(2) Posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla bir gerçek kişiye gelen ve ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen, kıymeti 1500 Avro’yu geçmeyen kişisel kullanıma mahsus kitap veya benzeri basılı yayın için 45 inci maddede belirtilen limitleri aşan eşyanın değeri üzerinden %0 oranında tek ve maktu bir vergi uygulanır.
(3) Posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla bir tüzel kişiye gelen ve ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen, kıymeti 22 Avro’yu geçmeyen eşyanın değeri üzerinden birinci fıkrada belirtilen oranlarda tek ve maktu bir vergi tahsil edilir.
(4) Kıymeti 1500 Avro’yu geçmemek şartıyla, yolcu beraberinde gelen Ek-9’daki liste kapsamı dışında kalan ve değeri 61 inci maddede belirtilen hediyelik eşya limitinin üzerinde olan ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen eşyanın değeri üzerinden birinci fıkrada belirtilen oranlarda tek ve maktu bir vergi tahsil edilir.
(5) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda sözü edilen limitler dahilinde getirilen eşyanın brüt 30 kilogramı geçmemesi gerekir.
(6) Diplomatik eşya ve 58 inci madde kapsamı yolcu eşyasının posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelmesi halinde kıymet ve ağırlık sınırı uygulanmaz.
tanınır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kamu Yararına Faaliyetlerde Bulunulmak Amacıyla Serbest Dolaşıma Sokulan Malzeme ve Eşya
BİRİNCİ AYIRIM
Genel Amaçlarla İthal Edilen Eşya
Milli savunma ve iç güvenlik kapsamında serbest dolaşıma sokulan eşya
MADDE 67-(1)(14.10.2020 -31274 R.G. ) (Yürürlük Kalkma tarihi: 01.05.2022)Kanunun 167 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca öngörülen kurumların asli görevleri ile Müsteşarlığın kaçakçılıkla mücadele görevi ile ilgili olarak serbest dolaşıma sokacakları veya kişiler tarafından bu kurumlar adına getirilecek veya Türk Silahlı Kuvvetlerini güçlendirmek amacıyla kurulmuş bulunan vakıflar ile sermayesinin yarısından fazlası bu vakıflara ait olan şirket ve müesseselerin yukarıda yazılı kuruluşlar tarafından verilecek siparişlerle ilgili olarak üretici sıfatıyla ithal etmeleri gereken ve miktarı ihtiyaç sahibi makam tarafından onaylanan her türlü araç, gereç, silah, teçhizat, makine, cihaz ve sistemleri ve bunların araştırma, geliştirme, eğitim, üretim, modernizasyon ve yazılımı ile yapım, bakım ve onarımlarında kullanılacak yedek parçalar, akaryakıt ve yağlar, hammadde, malzeme ile bedelsiz olarak dış kaynaklardan alınan yardım malzemesine muafiyet tanınır.
MADDE 67-(1)(15.03.2022 -31779 R.G. ) (Yürürlük: 01.05.2022)Kanunun 167 nci maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendi uyarınca öngörülen kurumların asli görevleri, kuruluşların faaliyet alanları ve Bakanlığın kaçakçılıkla mücadele göreviyle ilgili olarak serbest dolaşıma sokacakları veya kişiler tarafından bu kurum ve kuruluşlar adına serbest dolaşıma sokulacak veya Türk Silahlı Kuvvetlerini güçlendirmek amacıyla kurulmuş bulunan vakıflar ile sermayesinin yarısı veya daha fazlası doğrudan bu vakıflara veya Savunma Sanayii Başkanlığına ait olan şirket ve müesseselerin yukarıda yazılı kurum ve kuruluşlar tarafından onaylanmış proje, imzalanmış sözleşme veya Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından uygunluk verilmiş savunma sanayii ile ilgili diğer ihtiyaç unsurlarına ilişkin faaliyetlerle ilgili olarak üretici sıfatıyla ithal etmeleri gereken ve ilgili makam tarafından bu kapsamda olduğu bildirilen her türlü araç, gereç, silah, teçhizat, makine, cihaz, yazılım ve sistemleri ve bunların araştırma, geliştirme, eğitim, üretim, modernizasyon ve yazılımı ile yapım, bakım ve onarımlarında kullanılacak yedek parçalar, akaryakıt ve yağlar, hammadde, malzeme ile bedelsiz olarak dış kaynaklardan alınan yardım malzemesine muafiyet tanınır.”
MADDE 67- (Değişik:20.04.2024-32523 R.G.) (1) Kanunun 167 nci maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde yer alan;
a) Kurumların asli görevleri, kuruluşların faaliyet alanları ve Bakanlığın kaçakçılıkla mücadele göreviyle ilgili olarak serbest dolaşıma sokacakları,
b) Kurum ve kuruluşlar adına kişiler tarafından serbest dolaşıma sokulan,
c) Kurum ve kuruluşlarca onaylanmış proje, imzalanmış sözleşme veya Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından uygunluk verilmiş savunma sanayii ile ilgili diğer ihtiyaç unsurlarına ilişkin faaliyetlerle ilgili olarak üretici sıfatıyla ithal etmeleri gereken ve ilgili makam tarafından bu kapsamda olduğu bildirilmek şartıyla;
1) Türk Silahlı Kuvvetlerini güçlendirmek amacıyla kurulmuş bulunan vakıflar tarafından serbest dolaşıma sokulan,
2) Sermayesinin yarısı veya daha fazlası doğrudan Türk Silahlı Kuvvetlerini güçlendirmek amacıyla kurulmuş bulunan vakıflara veya Savunma Sanayii Başkanlığına ait şirket ve müesseseler tarafından serbest dolaşıma sokulan,
3) Sermayesinin yarısı veya daha fazlası doğrudan birinci fıkranın (c) bendinin (2) numaralı alt bendinde yer alan şirket ve müesseselere ait olan iştirakler tarafından serbest dolaşıma sokulan,
her türlü araç, gereç, silah, teçhizat, makine, cihaz, yazılım ve sistemleri ve bunların araştırma, geliştirme, eğitim, üretim, modernizasyon ve yazılımı ile yapım, bakım ve onarmalarında kullanılacak yedek parçalar, akaryakıt ve yağlar, hammadde, malzeme ile bedelsiz olarak dış kaynaklardan alınan yardım malzemesine muafiyet tanınır.
(2) Birinci fıkranın (c) bendinin (3) numaralı alt bendinde belirtilen iştirakler tarafından serbest dolaşıma sokulacak eşya miktarının ilgili kurum ve kuruluşlar veya şirket ve müesseselerce onaylanması gerekir.”
Genel amaçlarla serbest dolaşıma sokulan diğer eşya
MADDE 68-(1) Kamu kurum ve kuruluşları, hayır kurumları veya insani yardım kurumları tarafından ticari gaye güdülmemek ve amacı doğrultusunda kullanılmak üzere serbest dolaşıma sokulan aşağıda nitelikleri belirtilen eşyaya muafiyet tanınır:
a) 104 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükmü hariç olmak üzere, ihtiyacı olan kişilere ücretsiz dağıtılmak üzere serbest dolaşıma sokulan temel ihtiyaç maddeleri.
b) Birinci fıkrada belirtilen kurumlara yabancı bir ülkede yerleşik kişi veya kurumlar tarafından ticari bir gaye güdülmeksizin karşılıksız olarak gönderilen ve ihtiyacı olan kişiler yararına düzenlenecek hayır işlerinde kullanılmak üzere gelir toplanması amacına yönelik bulunan eşya.
c) Birinci fıkrada belirtilen kurumlara sadece onların çalışma ihtiyaçlarını karşılamak veya onların hayır ve insani amaçlarını yerine getirmede kullanılmak üzere, yabancı bir ülkede yerleşik kişi veya kurumlar tarafından ticari bir gaye güdülmeksizin karşılıksız olarak gönderilen malzemeler ve büro materyalleri.
d) (Ek:01.09.2016-29818 R.G)Kamu kurum ve kuruluşları ile Bakanlar Kurulunca belirlenen insani yardım ve hayır kurumlarının getirecekleri ambulans, cenaze arabaları, yangın söndürme araçları ile kurtarma araçları.
(2) Temel ihtiyaç maddeleri deyimi, insanların en temel ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli olan yiyecek, ilaç, giyecek, yatak malzemeleri ve benzeri eşya anlamına gelir.
(3) Bu maddenin uygulanmasında kahve ve çay ile ambulans 14 cenaze arabaları ve diğer kurtarma araçları hariç olmak üzere motorlu araçlar için muafiyet uygulanmaz.
İKİNCİ AYIRIM
Eğitim, Bilim ve Kültürel Amaçlı Eşya ile Bilimsel Alet ve Cihazlar
Kitap, yayın ve belge
MADDE 69-(1) Herhangi bir kişi veya kurum tarafından gönderilen, ek-10’daki listede yer alan eğitim, bilim ve kültürel amaçlı kitap, yayın ve belgelerin serbest dolaşıma girişinde, gümrük vergileri aranmaz.
Görsel ve işitsel malzeme
MADDE 70-(1) Kamu eğitim, bilim ve kültürel kuruluş veya organizasyonları tarafından getirilen veya bunlar tarafından kullanılmak üzere gönderilen, ek-11’deki listede yer alan eğitim, bilim ve kültürel amaçlı görsel ve işitsel malzemelerin gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma girişine izin verilir.
Bilimsel alet, cihaz ve malzemeler
MADDE 71-(1) Muafiyet, esas olarak eğitim veya bilimsel araştırma ile uğraşan özel kuruluşlar ve kamu kuruluşları ile bu kuruluşlara bağlı birimler tarafından kullanılmak üzere serbest dolaşıma sokulan eşya için uygulanır.
(2) Bu kuruluşların eğitim veya bilimsel araştırma dalında faaliyette bulunduklarının gümrük idaresine tevsiki şarttır.
(3) 70 inci maddenin kapsamı dışında kalan bilimsel alet ve cihazlar, ticari olmayan amaçlarla serbest dolaşıma girdiği takdirde gümrük vergilerinden muaftır.
(4) Bu maddede belirtilen muafiyetin uygulanmasında, Müsteşarlık gerektiğinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşünü alır.
Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki kuruluşlar
MADDE 72-(1) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bulunan bilimsel araştırma kurum veya kuruluşlarınca veya onlar adına gayri ticari amaçla serbest dolaşıma sokulan bilimsel malzemelere muafiyet tanınır.
(2) Muafiyet;
a) Birinci fıkrada belirtilen kurum ve kuruluşların yetkili temsilcilerinin onayı ile Türkiye’de yerleşik bulunan bilimsel araştırma kuruluşlarına gönderilen veya bu kuruluşlarca getirilen ve bilimsel işbirliği anlaşmaları çerçevesinde kullanılması planlanan,
b) Türkiye dışında yerleşik bulunan gerçek veya tüzel bir kişinin Türkiye Gümrük Bölgesinde kalış süresi boyunca mülkiyetinde bulunan,
eşya için tanınır.
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Tıbbi Teşhis, Tedavi ve Araştırma Yapılmasına Mahsus Alet ve Cihazlar
Muafiyetin kapsamı
MADDE 73–(1) Bir hayır veya insani yardım kurumu ya da gerçek bir kişi tarafından, Türkiye’deki bir sağlık ya da tıbbi araştırma kurum veya kuruluşuna bağışlanan ya da bu kurum veya kuruluşlar tarafından tamamıyla bir hayır ya da insani yardım kurumundan temin edilen paralarla veya gönüllü katkılarla satın alınan tıbbi araştırma, teşhis veya tedavi amacına mahsus alet ve cihazlara
muafiyet tanınır.
(2) Muafiyet;
a) Ticari bir amaçla bağışlanmayan,
b) Bağışlayanın üretici ile herhangi bir ilgisinin olmadığı, eşya için uygulanır.
(3) Bu madde kapsamına giren eşyanın muafen serbest dolaşıma girişinde insan sağlığı yönünden Sağlık Bakanlığınca uygun bulunması gerekir.
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Bilimsel Araştırma Amacına Yönelik Hayvanlar, Biyolojik veya Kimyasal Maddeler Muafiyetin kapsamı
MADDE 74-(1) Aşağıda yer alan eşyaya muafiyet tanınır:
a) Bilimsel araştırmada kullanılmak üzere özel olarak yetiştirilmiş hayvanlar.
b) Gayri ticari amaçlarla ithal edilen biyolojik veya kimyasal maddeler.
(2) Birinci fıkrada belirtilen muafiyet, eğitim veya bilimsel araştırma ile uğraşan özel kuruluşlar ve kamu kurum ve kuruluşları ile bunların esas olarak eğitim veya bilimsel araştırma ile uğraşan bölümleri için getirilen hayvanlar ile biyolojik veya kimyasal maddelerle sınırlıdır.
(3) Bu eşyanın Türkiye’de üretiminin bulunmadığı hususu ile bu maddede bahsi geçen kuruluşların eğitim veya bilimsel araştırma dalında faaliyette bulunduklarının ve eşyanın amaca uygun hayvan veya biyolojik ya da kimyasal madde olduğunun gümrük idaresine tevsiki şarttır.
BEŞİNCİ AYIRIM
İnsan Kaynaklı Tedavi Edici
Maddeler ile Kan Gruplama ve Doku Tipi Ayırma Belirteçleri Muafiyetin kapsamı
MADDE 75-(1) 76 ncı madde hükümlerine uygun olarak getirilen;
a) İnsan kaynaklı tedavi edici maddelere,
b) Kan grubu ayırma belirteçlerine,
c) Doku tipi ayırma belirteçlerine, muafiyet tanınır.
(2) Bu Ayırımda yer alan;
a) İnsan kaynaklı tedavi edici maddeler deyimi, insan kanı ve onun türevleri; insan kanının tümü, kurutulmuş insan plazması, insan albümini ve insanın plazmalı proteininin sabit solüsyonları, insan immünoglobülini ve insan fibrinojeni,
b) Kan grubu ayırma belirteçleri deyimi, kan tipi gruplandırılması ve kan uyuşmazlıklarının tespiti için kullanılan insan, hayvan, bitki veya diğer kaynaklı bütün belirteçler,
c) Doku tipi ayırma belirteçleri deyimi, insan doku tiplerinin belirlenmesinde kullanılan insan, hayvan, bitki veya diğer kaynaklı bütün belirteçler, anlamına gelir.
Muafiyet kapsamı eşya
MADDE 76–(1) Muafiyet, aşağıda yer alan eşya ile sınırlıdır:
a) Tıbbi veya bilimsel amaçla kullanılmak üzere geldiği gümrük idaresine tevsik edilen gayri ticari ürünler.
b) Sevk edildiği ülkedeki tam yetkili bir kurum tarafından düzenlenmiş uygunluk sertifikasını haiz bulunan ürünler.
c) Üzerlerinde niteliklerini tanımlayan özel etiketli kapla sevk edilmiş ürünler.
(2) 75 inci maddede tanımlanan ürünlerin nakliyesinde kullanılan özel ambalajlar ile sevkiyata dahil olan ve bunların kullanımı için gerekli bulunan çözücü ve aksesuarlara da muafiyet tanınır.
İlaç Özelliği Olan Ürünlerin Kalite Kontrolü Amacına Yönelik Maddeler
Kalite kontrolüne yönelik maddeler
MADDE 77- (1) İlaç özelliği olan ürünlerin üretiminde kullanılan malzemelerin kalite kontrolü için Dünya Sağlık Örgütü tarafından onaylanmış referans maddelerine ilişkin numunelerin, Sağlık Bakanlığınca izin verilen kurumlarca ithal edilmesi halinde gümrük vergileri aranmaz.
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinde Kullanılmak Üzere Serbest Dolaşıma Sokulan Eşya
Araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılan eşya
MADDE 78- (1) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından yürütülen veya desteklenen araştırma ve geliştirme projelerinde kullanılmak üzere getirilen eşyaya muafiyet tanınır.
MADDE 79- (1) Muafiyete konu eşyanın araştırma ve geliştirme projesi kapsamında yer alan eşya olduğunun, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından teyit edilmesi gerekir.
Bir Ticari Faaliyetin Yürütülmesi ile Bağlantılı İthalat
BİRİNCİ AYIRIM
İşyeri Nakli Suretiyle Serbest Dolaşıma Sokulan Sermaye Malları ve Diğer Malzemeler
Sermaye malı ve malzeme
MADDE 80- (1) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sürdürülen ekonomik bir faaliyetin kesin olarak sona erdirilerek, Türkiye Gümrük Bölgesine nakli dolayısıyla serbest dolaşıma sokulan sermaye malı ve diğer malzemeye muafiyet tanınır.
(2) Bu Ayırımın uygulanmasında:
a) Faaliyet deyimi, madencilik, tarım, serbest meslek faaliyeti ve benzeri faaliyetler de dahil olmak üzere üreticilerin, tüccarların veya hizmet sunan kişilerin her türlü ekonomik faaliyeti anlamına gelir.
b) İşletme deyimi, bağımsız ekonomik birim demektir. Bu birim, bir kurumun tümünü ya da bir bölümünü kapsar.
c) Sermaye malları ve diğer malzemeler deyimi, işletmenin faaliyetini devam ettirmesi için, gerekli teknik malzemeler ile büro ve dükkan malzemelerini kapsar.
MADDE 81– (1) 80 inci maddede belirtilen muafiyet;
a) Mücbir sebep veya beklenmeyen haller saklı kalmak kaydıyla, Türkiye Gümrük Bölgesine nakletmek üzere yabancı ülkedeki faaliyetini sona erdirmeden önce en az oniki ay süreyle işletme tarafından fiilen kullanılmakta olan,
b) Nakilden sonra da aynı amaçla kullanılacak olan,
c) Söz konusu işletmenin niteliği ile büyüklüğüne uygun bulunan, eşya ve malzeme ile sınırlıdır.
(2) Muafiyet hakkı sadece, Türkiye Gümrük Bölgesinde de benzer bir faaliyeti yürütmek amacıyla, ayrıldıkları ülkedeki faaliyetlerini kesin olarak sona erdiren iş yeri sahibine tanınır. Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik bulunan bir işletme ile herhangi bir bağlantı kurma amaçlarına yönelik işletmeler için muafiyet uygulanmaz.
(3) Muafiyet hakkı sadece ayrıldıkları ülkede en az üç yıl süre ile aynı işte çalışan kişilere tanınır.
(4) Aşağıda sayılan eşya muafiyet kapsamı dışındadır:
a) Üretim veya hizmet endüstrisi makinesi olmayan, taşınabilir laboratuvar veya dış yayın yapma birimleri gibi ulaşım araçları.
b) Canlı hayvan, hayvan yemleri ile tohum ve fidanlar .
c) Ham, yarı mamul veya mamul madde stokları ile akaryakıtlar.
MADDE 83- (1) Kazanç sağlama amacına yönelik olmayan faaliyetlerle uğraşan ve bu faaliyetini Türkiye Gümrük Bölgesine nakleden tüzel kişiler tarafından serbest dolaşıma sokulan sermaye malları ve diğer malzemeye ilişkin muafiyet işlemleri de 80 ila 82 nci madde hükümleri çerçevesinde yürütülür.
(2) Bir serbest meslek veya benzeri bir faaliyetle uğraşan gerçek kişilere de, mesleklerini Türkiye Gümrük Bölgesinde de yürüteceklerini ispat etmeleri halinde bu muafiyet tanınır.
İKİNCİ AYIRIM
Türkiye Gümrük Bölgesindeki Çiftçilerin Komşu Ülkede Elde Ettikleri Ürünler
Türkiye Gümrük Bölgesindeki çiftçiler
MADDE 84- (1) Esas faaliyeti Türkiye Gümrük Bölgesi içinde olan çiftçilerin, Türkiye’ye komşu bir ülkede bulunan ve kendileri tarafından işletilen mülklerinden elde ettikleri tarım, hayvancılık, arıcılık, bahçecilik ve ormancılık ürünlerine muafiyet tanınır.
(2) Birinci fıkradaki muafiyetten faydalanabilmek için hayvancılık faaliyetlerinin Türk menşeli veya Türkiye’de serbest dolaşım durumunda bulunan hayvanlarla yapılıyor olması şarttır.
(3) Muafiyet, normal olarak hasat veya üretim sonrası başka bir işlemden geçmemiş ürünlerle sınırlıdır.
(4) Muafiyet, sadece bizzat üreticiler tarafından komşu ülkedeki kendi mülklerinden elde edilen ve kendileri veya kendileri adına hareket eden kişiler tarafından Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen ürünler için tanınır.
(5) Türkiye Gümrük Bölgesi ile komşu bir ülke arasında sınır oluşturan göllerde veya su yollarında Türk balıkçılar tarafından yürütülen balıkçılık veya balık yetiştirme faaliyetlerinden elde edilen ürünler ile bu tür göl ve su yollarında Türk sporcuları tarafından yapılan avcılık faaliyetlerinden elde edilen ürünler için de muafiyet tanınır.
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Komşu Ülkelerdeki Çiftçilerin Türkiye Gümrük Bölgesindeki Toprak ve Ekinlerinin İşlenmesi Amacına Yönelik Ürünler
Komşu ülkelerdeki çiftçiler
MADDE 85- (1) Esas faaliyeti bir komşu ülkede olan çiftçilerin, Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunan ve kendileri tarafından işletilen mülklerinde kullanılmak üzere toprak ve ekinlerin işlenmesi amacıyla getirdikleri tohum, gübre ve diğer ürünlere muafiyet tanınır.
(2) Muafiyetin uygulanması, ancak, tohum, gübre veya diğer ürünlerin bizzat üretici veya üretici adına hareket eden kişi tarafından getirilmiş olması ve aynı hakkın karşı taraf ülkece, Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunan kişilere de tanınmış olması koşullarıyla mümkündür.
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Numuneler, Reklam Malzemeleri ve Ticari Fuarda Tüketilen Ürünler
Önemli değeri olmayan numunelik eşya ve modeller
MADDE 86- (1) 89 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü saklı kalmak kaydıyla, önemli değeri olmayan ve temsil ettikleri eşya bakımından siparişte bulunulmak için kullanılabilecek nitelikteki numunelik eşya ve modellere muafiyet tanınır.
(2) Gümrük idaresi, muafiyetin uygulanması esnasında numune veya model olma özelliklerini ortadan kaldırmayacak şekilde, kendi başlarına kullanılabilecek nitelikteki eşya için yırtma, delme veya açık ve sabit bir şekilde işaretleme ya da herhangi başka bir işlem yoluyla kalıcı olarak kullanılmasını önleyici tedbirleri alabilir.
(3) Numunelik eşya ve model deyimi, belli bir tür eşyayı temsil eden ve sunuş şekli ve miktarı belli bir tür veya nitelikteki eşya için sipariş vermekten başka bir amaç için kullanılması mümkün olmayan her türlü madde veya örnek anlamına gelir.
Basılı reklamcılık dokümanları ve reklamcılık amacına yönelik malzemeler
MADDE 87- (1) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yürütülen ekonomik bir faaliyetin reklamı amacıyla gönderilen ya da getirilen ve parasız olarak dağıtılacak olan, ulaştırma, sigortacılık ve bankacılık hizmetleri ile satılık veya kiralık eşya ile ilgili ilan, katalog, fiyat listesi, kullanım kılavuzu, broşür, takvim ve benzeri basılı reklamcılık malzemelerine muafiyet tanınır.
Muafiyetin kapsamı
MADDE 88- (1) Muafiyet;
a) Eşyayı üreten, satan, kiralayan veya hizmeti sunan müteşebbisin adının eşya üzerinde açık bir şekilde yer alması,
b) Her bir sevkiyatta tek bir basılı materyalin olması veya birden çok basılı materyal bulunması halinde, her çeşidinden birer adet olması, ancak, aynı çeşitteki basılı materyalin birden fazla bulunması halinde toplam brüt ağırlığının bir kilogramı aşmaması,
c) Gönderici veya alıcısının aynı kişi olmaması, koşullarının mevcut olması halinde uygulanır.
(2) Müşterilere ücretsiz olarak reklamcılık amacıyla gönderilen madde ve malzeme için de, değerinin önemsiz olması ve reklamcılık amacı dışında kullanılamaz nitelikte bulunması halinde muafiyet tanınır.
Bir ticari fuarda veya benzeri bir faaliyette kullanılan veya tüketilen ürünler
a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında üretilmiş olan, bir ticari fuar veya benzeri bir olay münasebetiyle getirilecek olan her türlü eşyanın temsil edici özelliklerini taşıyan küçük miktardaki numuneler.
b) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında üretilen ve bir ticari fuar veya benzeri bir olayda sergilenmek üzere getirilen makine ve cihazların teşhiri sırasında, bu makine ve cihazların gösteri amacıyla çalıştırılmasında kullanılacak eşya.
c) Bir ticari fuar veya benzeri bir olayda yabancı ülkelerin temsilcileri tarafından geçici standların inşası, düzenlenmesi ve dekorasyonu için kullanılacak boya, vernik, duvar kağıdı gibi tüketilecek malzemeler.
ç) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında üretilen eşyanın reklamına mahsus olan, bir ticari fuarda veya benzeri bir faaliyette sergilenecek resimli veya resimsiz basılı materyaller, kataloglar, prospektüsler, fiyat listeleri, reklam posterleri, takvimler ve çerçevesiz fotoğraflar gibi ücretsiz olarak dağıtılacak malzemeler.
d) (11/1/2012 tarihli ve 28170 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile (d) bendi değiştirilmiştir.) Spor Genel Müdürlüğü tarafından talep edilen, Türkiye’de düzenlenecek uluslararası spor organizasyonlarında kullanılmak veya ücretsiz olarak dağıtılmak üzere, bedelsiz olarak gönderilen eşya.
(2) Ticari fuar veya benzeri faaliyet deyimi;
a) Ticaret, sanayi, tarım veya el sanatları ile ilgili sergi, fuar gösteri ve benzeri faaliyetler,
b) Esas olarak hayır ve insani bir yardım amacıyla gerçekleştirilen sergi ve benzeri faaliyetler,
c) Temelde bilimsel, teknik, el sanatları, sanatsal, eğitsel, kültürel, sportif veya dini sebeplerle ya da ibadet nedeniyle, sendika faaliyetleri veya turizm ya da uluslararası bir anlaşmayı desteklemek amacıyla gerçekleştirilen sergi, organizasyon ve benzeri faaliyetler,
ç) Uluslararası organizasyon veya teşekküllerin temsilcilerinin gerçekleştirdiği toplantılar,
d) Resmi tören veya anma törenleri ya da toplantıları, anlamına gelir.
(3) Ancak, yabancı bir ülke eşyasının satılması amacıyla işyeri veya bunların eklentilerinde düzenlenen özel amaçlı sergiler bu kapsama dahil değildir.
Muafiyetin kapsamı
MADDE 90- (1) 89 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin uygulanmasında aşağıdaki şartların bulunması gerekir:
a) Yabancı ülkelerden ücretsiz olarak gönderilmesi veya serbest dolaşıma sokulan eşya ile birlikte gelmesi.
b) Halka ücretsiz olarak dağıtılmak üzere gönderilmesi ve kişilerin kullanım veya tüketimine mahsus olması.
c) Birim değerinin düşük olması ve reklam eşyası olarak kabul edilebilecek nitelikte bulunması.
ç) Kolaylıkla pazarlanabilir olmaması ve paketlenmiş ise aynı malın piyasada mevcut en küçük biriminden daha küçük miktarını içermesi.
d) Paketlenmemiş yiyecek ve içecekler için dağıtım yerinde anında tüketilebilir nitelikte bulunması.
e) Toplam kıymet ve miktarı itibarıyla olayın niteliğine, ziyaretçilerin sayısına ve sergiye katılımın derecesine uygun olması.
(2) 89 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin uygulanmasında aşağıdaki şartların bulunması gerekir:
a) Faaliyet sırasında tüketilecek ya da yok edilecek eşya olması.
b) Toplam kıymet ve miktar itibarıyla faaliyetin niteliğine, ziyaretçilerin sayısına ve sergiye katılımın derecesine uygun olması.
(3) 89 uncu maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinin uygulanmasında aşağıdaki şartların bulunması gerekir:
a) Faaliyetin düzenlendiği yerde eşyanın ücretsiz olarak sadece halka dağıtılması.
b) Eşyanın toplam kıymet ve miktar bakımından olayın niteliğine, ziyaretçilerin sayısına ve sergiye katılımın derecesine uygun bulunması.
(4) 89 uncu maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin uygulanmasında aşağıdaki şartların bulunması gerekir:
a) Toplam kıymet ve miktarı itibarıyla olayın niteliğine, seyircilerin sayısına uygun olması.
b) Kişilerin kullanım veya tüketimine mahsus olması.
c) Tüketim konusu olmayan eşyanın organizasyon bitiminde ilgili spor federasyonuna tahsis edilmesi.
(5) 89 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen muafiyet katı, sıvı ve gaz yakıtlar için uygulanmaz.
BEŞİNCİ AYIRIM
İnceleme, Analiz veya Test Amaçlı Olarak Serbest Dolaşıma Sokulan Eşya
İnceleme, analiz veya test amaçlı eşya
Muafiyetin kapsamı
MADDE 92- (1)
a) İnceleme, analiz veya test işlemleri kendi başlarına satış promosyonuna konu teşkil etmeyen,
b) Serbest dolaşıma sokulma amacına uygun miktarı aşmayan, eşya için uygulanır.
(2)
(3) İnceleme, analiz veya test sonucu artık kalan ürünlerin, gümrük idaresinin kontrolü altında tamamen yok edilmesine, ticari olarak değersiz hale getirilmesine, gümrüğe terk edilmesine veya mücbir sebepler ve beklenmeyen haller göz önüne alınarak ihraç edilmesine izin verilebilir.
(4) Geride kalan artık ürünlere üçüncü fıkra hükümlerinin uygulanmadığı durumlarda, eşyaya isabet eden gümrük vergileri, eşyanın inceleme, analiz veya test işlemlerinin tamamlandığı tarihteki niteliği, miktarı ve kıymeti göz önüne alınarak Kanunun 181 ila 194 üncü maddelerindeki esaslara göre tahsil olunur.
(5) Artık ürünler deyimi, yapılan inceleme, analiz veya test sonucu ortaya çıkan ürünler; geride kalan ürünler deyimi ise kullanılmamış ürünler anlamına gelir.“(6) (Ek: 15 Mart 2022 – 31779 R.G.) 91 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan biyolojik materyallerin Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmış Tıbbi Laboratuvarlar ve Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezleri adına gönderilmesi gerekir.”
ALTINCI BÖLÜM
Ulaştırmacılıkta Kullanılan Eşya
BİRİNCİ AYIRIM
Taşıma Sırasında Eşyanın İstifi ve Korunması İçin Yardımcı Maddeler
Muafiyetin kapsamı
MADDE 93- (1) Eşyanın istifi ve ısı muhafazası da dahil olmak üzere korunması amacıyla yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine nakli sırasında kullanılan ve normal olarak tekrar kullanılamaz hale gelen ip, saman, örtü, kağıt, mukavva, odun ve plastik gibi maddelere muafiyet tanınır.
İKİNCİ AYIRIM
Canlı Hayvanların Nakli Sırasında Gerekli Eşya
Muafiyetin kapsamı
MADDE 94- (1) Canlı hayvanların yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine nakli sırasında, bunların beslenmesi amacıyla araçlarda bulunan kuru ot, yem ve sair yiyecek maddeleri ile ilaçlara muafiyet tanınır.
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Ulaşım Araçları ile Özel Konteynerlerde Mevcut Bulunan Akaryakıt ve Madeni Yağlar
Standart depo muafiyeti
MADDE 95- (1) a) (11/1/2012 tarihli ve 28170 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile (a) bendi değiştirilmiştir.) 18 96 ncı madde hükümleri saklı kalmak üzere, Türkiye Gümrük Bölgesine giren her türlü ulaşım araçları, motosikletler ve özel konteynerlerin içindeki standart depolarda mevcut bulunan yakıtlara,
b) Özel motorlu araç ve motosikletlerde kullanılmak üzere tasarlanmış ve anılan araçlarda portatif depolarla taşınan araç başına on litreyi geçmeyen yakıtlara, muafiyet tanınır. Bu muafiyet, ulaşım araçları veya özel konteynerlerde mevcut bulunan ve yolculuk boyunca kullanılan yağlayıcı maddeler için de uygulanır.
Birinci fıkrada bahsi geçen;
a) Özel konteyner deyimi, özel olarak imal edilmiş soğutma, oksijenleme, ısı yalıtım ve diğer sistemlerle donatılmış konteyner,
b) Standart depo deyimi; 1) Özel ve ticari ulaşım araçlarında, üretici tarafından aynı türde olan bütün ulaşım araçlarına kalıcı olarak yerleştirilen ve kalıcı düzeni, hem yakıtın doğrudan sevk edilmesine ve hem de nakliye sırasında uygun olduğu yerlerde soğutma ve diğer sistemlerin işletilmesine imkan sağlayan depo,
2) Özel konteynerlerde, üretici tarafından konteyner ile aynı türde olan bütün konteynerlere kalıcı olarak yerleştirilen ve kalıcı düzeni, nakliye sırasında doğrudan soğutma ve özel konteynerlerde bulunan diğer sistemlerin işletilmesine imkan sağlayan depo, anlamına gelir.
(3) Akaryakıtın doğrudan yakıt olarak kullanımı için tasarlanmış ve ulaşım araçlarına yerleştirilmiş akaryakıt depoları ve ulaşım araçlarında bulunabilecek, diğer sistemlere yerleştirilmiş depolar da standart depo olarak kabul edilir.
Gümrük vergilerinden muaf olarak ithal edilecek yakıt
MADDE 96- (1) Motorlu ticari araçların ve özel konteynerlerin standart depolarında mevcut bulunan ve gümrük vergilerinden muaf olarak ithal edilecek yakıt miktarı;
a) TIR çekicilerinde 550 litreyi,
b) İstiap haddi 15 tona kadar olan (15 ton dahil), kamyon ve tankerlerde 300 litreyi,
c) İstiap haddi 15 tonun üzerinde olan kamyon ve tankerlerde ise 400 litreyi,
ç) (8/3/2012 tarihli ve 28227 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile (ç) bendi eklenmiştir.) Otobüslerde 300 litreyi, aşamaz.
(2) Frigorifik depolarla gümrük vergilerinden muaf olarak yurda girişine izin verilen yakıt miktarı ayrıca dikkate alınır ve araca tanınan miktardan fazla olamaz. (3) Gümrük kapılarında standart depo fazlası olarak tespit edilen petrol ürünlerinden, ilgili petrol ürünü için litre başına 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu uyarınca uygulanmakta olan özel tüketim vergisi tutarının %50 fazlası tutarındaki vergi, tek ve maktu vergi olarak tahsil edilir.
(4) (8/3/2012 tarihli ve 28227 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile dördüncü fıkra değiştirilmiştir.)95 inci maddenin birinci fıkrasında bahsi geçen muafiyet, Avrupa Birliği ülkelerinden giriş yapanlar hariç olmak üzere, hususi ve ticari olarak kayıt ve tescil ettirilmiş yerli ve yabancı plakalı otomobil ile hususi olarak kayıt ve tescil ettirilmiş yerli ve yabancı plakalı minibüs ve kamyonetler için ayda en fazla dört defa kullandırılır. Bir ay içerisinde dört defadan fazla giriş yapan araçlardan her giriş için tüm depodan litre başına 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu uyarınca uygulanmakta olan özel tüketim vergisi tutarındaki vergi, tek ve maktu vergi olarak tahsil edilir.
(5) (Ek:18.10.2014-29149 R.G. 2014/6889 BKK)Avrupa Birligi ulkelerinden giris yapan araclar haric oimak uzere, birinci fikra kapsamindaki aracların ülkemize girisinde tespit edilen kilometre bilgisi, aynı aracın Ülkemize bir sonraki girisindeki kilometre bilgisi ile karşılaştırılır. Aradaki fark aracın standart depo kapsamında bir onceki girisinde muafen ithal ettigi yakıta gore katetmesi gereken mesafeyle karşılaştırılarak, eksik mesafe katedilmesi halinde, her kilometre başına tüketilmeyen yakıt icin litre başına 4760 sayılı Özel Tuketim Vergisi Kanunu uyarınca uygulanmakta olan özel tüketim vergisi tutarındaki vergi, tek ve maktu vergi olarak tahsil edilir. Katedilen mesafeye gore harcanan yakıt hesabına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(6) (Ek:18.10.2014-29149 R.G. 2014/6889 BKK)Bu aracların katedeceği mesafeye ilişkin olarak gumruk idaresini yanıltıcı her turlu eylemin tespitinde, tüm depodan litre başına 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu uyarınca uygulanmakta olan özel tüketim vergisi tutarının %50 fazlaıi tutarındaki vergi, tek ve maktu vergi olarak tahsil edilir
DÖRDÜNCÜ AYIRIM (8/11/2013 tarihli ve 28815 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile başlık değiştirilmiştir.)
Deniz ve Hava Ulaştırmacılığında Kullanılan Eşya
Muafiyetin kapsamı
MADDE 97- (8/11/2013 tarihli ve 28815 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile değişik.) (1) Aşağıda belirtilen donatım ve işletme malzemesine muafiyet tanınır.
a) Hava ve deniz ulaşım araçları tarafından yabancı limanlar ve meydanlardan kendi ihtiyaçları için getirilen veya bu araçlar adına gönderilen donatım ve işletme malzemesi.
b) (Değişik:14.10.2020-31274 R.G.) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca yetkilendirilen hava aracı bakım kuruluşları, tedarik kuruluşları, hava aracı tasarım ve üretim kuruluşları tarafından hava ulaşım araçları için serbest dolaşıma sokulacak donatım ve işletme malzemesi.”
(2) Yolcu ve yük taşımacılığı faaliyetlerinde bulunan hava yolu şirketleri tarafından bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere serbest dolaşıma sokulan hava taşıtları, motorları ile bunların birinci fıkranın (a) bendi kapsamında yer almayan aksam ve parçalarına muafiyet tanınır.
(3) İkinci fıkra kapsamında muafiyet tanınacak hava taşıtlarının koltuk kapasitesinin yirmi ve üzeri olması gerekir.
(4) Birinci fıkra kapsamı eşyanın cins ve nevileri Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile müştereken belirlenir.
YEDİNCİ BÖLÜM Bilgi Materyali İthalatı
BİRİNCİ AYIRIM Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının Korunmasına Yönelik Gönderilen Eşya
Muafiyetin kapsamı
MADDE 98- (1) Türk Patent Enstitüsüne buluş ve benzeri patent başvurularında kullanılmak üzere olanlar da dahil, fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunmasına yönelik olarak ilgili kurum ve kuruluşlara ibraz edilecek olan marka, kalıp, tasarım ile bunları destekleyen belgelere muafiyet tanınır.
İKİNCİ AYIRIM
Turistik Reklamcılık Malzemeleri
Muafiyetin kapsamı
MADDE 99- (1) 69 ila 72 nci maddeler hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda sayılan turistik reklamcılık malzemesine muafiyet tanınır:
a) %25’ten fazla özel ticari reklam içermemesi ve asıl tanıtma amacının açıkça belli olması kaydıyla, temel amacı özellikle kültürel, turistik, sportif veya ticaretle ilgili ya da mesleki toplantı veya faaliyetlere katılmak için halkı yabancı ülkelere ziyarette bulunmaya teşvik etmek olan, ücretsiz olarak dağıtılacak belgeler, kitapçıklar, broşürler, kitaplar, dergiler, rehber kitaplar, posterler, çerçeveli veya çerçevesiz fotoğraflar ile fotografik olarak büyütülmüş malzemeler, resimli veya resimsiz haritalar, pencere için şeffaf materyaller, resimli takvimler.
b) %25’ten fazla özel ticari reklam içermemesi ve ücretsiz olarak dağıtılması kaydıyla, Türkiye’de yerleşik bulunan firmalara ait özel ticari reklamcılık malzemeleri hariç olmak üzere resmi turist ajansları veya onların himayesinde basılan yabancı otel listeleri ve yıllıkları ile yabancı ulaşım hizmet tarifeleri.
c) Resmi turist ajansları tarafından tayin edilen akredite temsilcilik veya muhabirlere, bunların kullanımlarına mahsus olmak üzere teslim edilen ajandalar, telefon ve teleks numara listeleri, otel listeleri, fuar katalogları, önemsiz değerde sanatsal mal örnekleri ile müzeler, üniversiteler, kaplıcalar ve diğer benzeri kuruluşlar hakkındaki yayınlar gibi referans malzemeleri.
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Ticari Değeri Olmayan Çeşitli Belge ve Diğer Eşya
Muafiyetin kapsamı
MADDE 100- (1) Miktar ve nitelik itibarıyla ticari değer taşımadıkları tespit edilen aşağıda sayılan eşyaya muafiyet tanınır:
a) Ücretsiz olarak dağıtılmak koşuluyla getirilen, yabancı hükümetler ve uluslararası resmi örgütlerin yayınları.
b) Yabancı ülkelerde kurulu organlarca organize edilen seçimlere ilişkin oy kağıtları.
c) Resmi dairelere ücretsiz olarak gönderilen belgeler.
ç) Mahkemelere veya diğer resmi dairelere delil olarak veya benzeri amaçlarla gönderilen eşya.
d) Resmi daireler veya bankacılık kuruluşları arasında alışılmış bilgi alışverişinin bir parçası olarak gönderilen imza örnekleri ve imzalarla ilgili basılı belgeler.
e) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına gönderilen resmi basılı materyaller.
f) Her türlü Türk parası, banknotları, esham ve tahvilleri ve kuponları, yabancı devlet paraları, esham ve tahvilleri ve bunların kuponları ile çek ve poliçeler. g) Yabancı bir ülkede kayıtlı olan şirketler tarafından tanzim edilen ve bu şirketler tarafından basılan hisse senetleri ve tahvillerin hamillerine veya abonelerine gönderilen raporlar, ifadeler, notlar, prospektüsler, başvuru formları ve diğer belgeler.
ğ) Alıcıya ücretsiz olarak gönderilen uluslararası bilgi alışverişine yönelik delikli kart, manyetik kaset, mikrofiş, mikrofilm, manyetik disk, video kaset ve ses kaseti gibi kaydedilmiş yayın araçları.
h) Uluslararası toplantılar, konferanslar, kongreler veya bu tür faaliyetlerde kullanılmak üzere hazırlanmış dosyalar, arşivler, basılı formlar ve benzeri diğer belgeler.
ı) Yabancı ülkelerden sipariş almak veya onların siparişlerini yerine getirmek ya da Türkiye Gümrük Bölgesinde yapılan yarışmalara katılmak amacıyla ithal edilen planlar, teknik çizimler, kopyalanmış tasarımlar, tarifler ve benzeri diğer belgeler.
i) Yabancı ülkelerde yerleşik bulunan kurumlar tarafından Türkiye Gümrük Bölgesinde yapılacak sınavlarda kullanılacak belgeler.
j) Uluslararası anlaşmalar çerçevesinde araçların veya malların uluslararası hareketinde resmi belge olarak kullanılacak basılı formlar.
k) Yabancı bir ülkedeki ulaşım veya otelcilik teşebbüsleri tarafından, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik bulunan seyahat acentalarına gönderilen basılı formlar, etiketler, biletler ve benzeri belgeler.
l) Kullanılmış basılı form ve biletler ile konşimentolar; manifestolar ve diğer ticari veya resmi belgeler.
m) Yabancı bir ülke veya uluslararası kuruluşlarca gönderilen resmi basılı materyaller ile yabancı ülkedeki derneklerin aynı amaçla Türkiye Gümrük Bölgesinde faaliyet gösteren derneklere gönderdikleri uluslararası standartlara uygun basılı materyaller.
n) Basın ajanslarına veya gazetelere ya da dergi yayıncılarına gönderilen fotoğraflar, slaytlar ve fotoğraf kalıpları ile benzeri eşya.
o) Yabancı ülkelerde vergi ve sair ödemelerin yapıldığını kanıtlayan belgeler.
ö) (Ek:11/04/2018-30388 R.G.-2018/11510 B.K.K.)Kamu kurum ve kuruluşlarına, kütüphanelere, müzelere, eğitim veya bilimsel araştırma ile uğraşan kuruluşlara gönderilen veya bunlar tarafından temin edilen kitap veya basılı yayın.”
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Cenaze ve Cenaze ile İlgili Eşyanın Serbest Dolaşıma Sokulması
BİRİNCİ AYIRIM
Savaş Kurbanları Anıtları ile Mezarlıklar İçin Gelen Eşya
Muafiyetin kapsamı
MADDE 101- (1) Türkiye’de gömülü bulunan yabancı ülkelerin savaş kurbanlarının mezarlıkları, mezarları veya anıtlarının inşası, bakımı ya da süslenmesi için serbest dolaşıma sokulan eşyaya muafiyet tanınır.
İKİNCİ AYIRIM
Tabutlar, Cenaze Kül Kapları ve Süsleme Niteliği Olan Cenaze Levazımatı
Muafiyetin kapsamı
MADDE 102- (1) Aşağıda yer alan eşyaya muafiyet tanınır:
a) Mezarlıklara veya milli abidelere konulmak üzere getirilen veya gönderilen çelenk, bayrak ve bu mahiyetteki eşya ile bunların teferruatı, içinde ölü veya ölünün kül veya kemikleri bulunan tabut, vazo ve sair kaplar ve bunlarla birlikte getirilen veya önceden ya da sonradan gönderilen çiçek, çelenk ve bu mahiyetteki eşya.
b) Yabancı bir ülkede ikamet eden kişilerin Türkiye Gümrük Bölgesine bir cenaze veya mezar ziyareti amacıyla beraberinde getirdiği miktar ve nitelik itibarıyla ticari değer taşımadıkları tespit edilen çiçek, çelenk ve diğer benzeri süsleme eşyası.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Diğer Eşya
BİRİNCİ AYIRIM (8/11/2013 tarihli ve 28815 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile başlık değiştirilmiştir.)
Engellilerin Kullanımına Mahsus Eşya
Görme engellilerin kullanımına mahsus eşya
MADDE 103- (1) Görme engellilerin eğitsel, bilimsel veya kültürel gelişimlerine yönelik olmak üzere özel suretle imal edilmiş ve ek-12’deki listede yer alan eşyaya muafiyet tanınır.
(2) Söz konusu muafiyet; a) Görme engellilerin kendi kullanımları için getirdikleri, b) Genel olarak görme engellilerin eğitimi veya onlara yardım sağlanması amacına yönelik kamu yararına faaliyette bulunan dernekler, vakıflar ile Sağlık Bakanlığınca yetki verilmiş kurum veya kuruluşlarca ithal edilen ve ek-12’deki listede yer alan, eşya için tanınır.
(8/11/2013 tarihli ve 28815 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile madde başlığı değiştirilmiştir.) Engellilerin kullanımına mahsus eşya
MADDE 104- (1) Görme engelliler hariç olmak üzere, engellilerin hayatlarını idame ettirmesi için kişisel kullanımlarına mahsus özel surette imal edilmiş olup,
a) Engellilerin bizzat kendileri tarafından,
b) Engellilere yardım sağlanması amacına yönelik olarak vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile resmi kurumlara karşılıksız gönderilen ve ücretsiz dağıtılmak üzere belirtilen dernek, vakıf ve resmi kurumlar tarafından, serbest dolaşıma sokulan motorlu veya motorsuz koltuk, bisiklet ve diğer eşyaya,
c) Vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile Sağlık Bakanlığınca yetki verilenler tarafından ithal edilen, engelli kişileri toplu olarak taşımaya yönelik, engelli kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunan motorlu kara nakil vasıtalarına, muafiyet tanınır.
(2) Gümrük idaresine sunulduğu tarih itibarıyla, kayıt ve model yılı dahil, üç yıldan eski olmamak kaydıyla;
a) Münhasıran engelliler tarafından kullanılmak üzere özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatı bulunan ve bu kişiler tarafından serbest dolaşıma sokulan, motosiklet ve motor silindir hacmi 1600 cc.’ye kadar olan otomobillere “ve motor gücü 160 kW’ı geçmeyen elektrikli otomobillere” (“”20.04.2024-32523 ek)
b) El ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş olmaları nedeniyle bizzat engelli kişi tarafından kullanılamayan, kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunan, engelli kişinin üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya kişi ile iş akdine bağlı olarak istihdam edilen sürücü tarafından kullanılan vasıtalardan motor silindir hacmi 2500 cc.ye kadar olan; (Değişik:01.09.2016-29818 R.G.)
1) (Değişik:01.09.2016-29818 R.G.) 87.02 tarife pozisyonu altında sınıflandırılan minibüslere,,
2) Portatif koltuklar hariç olmak üzere, sürücüsü dahil altı ila dokuz oturma yeri olan, 34engelli kişinin rahatça taşınabilmesine imkan verecek tavan yüksekliğine sahip olan motorlu kara nakil vasıtalarına, muafiyet tanınır.
(3) İkinci fıkranın (a) bendinde yer alan muafiyet uygulamasında, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren sol bacak engeli olan gaziler için vasıtaların özel tertibatlı olması gerekmez.
(4) İkinci fıkranın (b) bendinde yer alan vasıtaların gümrük vergilerinden muaf olarak ithaline izin verilebilmesi için 35engelli kişinin bu tür bir araca ihtiyacı bulunduğuna ilgili gümrük idaresince kanaat getirilmesi gerekir.
(5) İkinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinin uygulanmasında arazi taşıtları yararlandırılmaz.
(6) (8/4/2011 tarihli ve 27899 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile altıncı fıkra eklenmiştir.)Birinci fıkranın (b) bendinde yer alan muafiyetin uygulanmasında, 8703.10.18.00.00 GTİP’te yer alan akülü araçların özel tertibatlı olması gerekmez.”
(7) (8/11/2013 tarihli ve 28815 sayılı R.G.’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile yedinci fıkra eklenmiştir.) İkinci fıkranın (a) bendi kapsamında serbest dolaşıma sokulacak araçlar, beklenmeyen hal ve mücbir sebeplerin varlığı halinde, engelli kişinin araçta bulunması şartıyla başka bir kişi tarafından da kullanılabilir.
İKİNCİ AYIRIM
Kriz Hallerinde Zarar Görenlere Gönderilen Eşya
Muafiyetin kapsamı
MADDE 105- (1) Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar tarafından; a) Kriz hallerinde zarar gören kişilere ücretsiz olarak dağıtılmak amacıyla,
b) Söz konusu kurumların mülkiyetinde kalmak kaydıyla kriz hallerinden zarar görenlerin ücretsiz olarak kullanımına sunulmak üzere, serbest dolaşıma sokulan eşya için gümrük vergileri aranmaz.
(2) Yardım kuruluşları tarafından kriz hali süresince kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla serbest dolaşıma sokulan eşyaya da muafiyet tanınır.
(3) Kriz hallerinden zarar gören bölgelerin yeniden inşasına yönelik madde ve malzemeler muafiyet kapsamı dışındadır.
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Uluslararası Spor Müsabakalarında Kullanılmak Üzere Getirilen Eczacılık Ürünleri
Eczacılık ürünleri
MADDE 106- (1) Türkiye Gümrük Bölgesinde düzenlenen uluslararası spor müsabakalarına katılmak üzere gelen sporcular ile yarışmalara katılan hayvanlar için tıbbi amaçla kullanılmak üzere getirilen eczacılık ürünlerine, bu sporcu ve hayvanların Türkiye’de kaldıkları süreye uygun miktarda olmak ve kullanıldıkları mahal dışına çıkarılmamak kaydıyla muafiyet tanınır.
ONUNCU BÖLÜM
Ortak Hükümler
Yasaklama, kısıtlama ve yaptırımlar
MADDE 107- (1) Bu Kısım kapsamında, muaf olarak serbest dolaşıma sokulan her türlü eşya, gümrük idaresinden izin alınmaksızın muafiyetten faydalanamayan kişi, kurum ve kuruluşlara belli bir para karşılığı veya karşılıksız olarak ödünç verilemez, teminat olarak gösterilemez, kiralanamaz, devredilemez, satılamaz veya muafiyet amacı dışında kullanılamaz.
(2) Bu Kısım kapsamında belirtilen eşyanın muafiyet amacına uygun kullanılmak ve gümrük idaresinden izin alınmak kaydıyla muafiyet hakkına sahip başka bir kişi, kurum veya kuruluşa ödünç verilmesinde, kiralanmasında, devredilmesinde veya satılmasında gümrük vergileri aranmaz.
(3) Muafen serbest dolaşıma sokulan eşyayı muafiyet koşullarını kaybeden veya başka amaçlarla kullanmayı talep eden kişi, kurum ve kuruluşların gümrük idaresine bildirimde bulunması zorunludur.
(4) Birinci fıkra hükmü;
a) 46, 48, 50, 53, 57 ve 80 inci maddede yer alan eşya için bir yıl,
b) 104 üncü maddede yer alan eşya için üç yıl, olarak uygulanır. 80 inci maddedeki eşya için, kiralamaya veya devredilmeye ilişkin sınırlamalarda bu hakkın kötüye kullanılma riskinin bulunması hallerinde bu süre Müsteşarlıkça üç yıla kadar uzatılabilir.
( 5) (Değişik: 18.08.2014-29092 R.G. BKK:2014/6706)a) 104 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen araçların serbest dolasima girdigi tarihten itibaren on yıl geçmedikce engelli olmayan kişilere gümrük vergileri tahsil edilmeden satışı, hibesi veya devri yapilamaz. On yil sonrasında, söz konusu araçların devrinde gümruk vergileri aranmaz.b) Engelli kisinin vefati halinde;
1) Aracın varise intikalinde 107 nci maddenin birinci fıkrasi uygulanmaz ve gümrük vergileri aranmaz.
2) Aracın varise intikali sonrasındaki satış ve devirlerde 107 nci maddenin birinci fıkrası uygulanmaz.
3) Aracın, serbest dolaşıma girdigi tarihten itibaren bes yıl gecmeden varis tarafından engelli olmayan kisilere satılmasi veya devredilmesi durumunda gümrük vergileri tahsil edilir.
(6) (Değişik:8/11/2013-28815 R.G.) 68 inci maddede belirtilen ambulans ve diğer kurtarma araçlarının, beyannamenin tescil tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe muafiyetten faydalanan başka bir kurum ve kuruluşa; on yıl geçmedikçe muafiyetten faydalanmayan kurum ve kuruluşlara gümrük vergileri tahsil edilmeden satışı, hibesi veya devri yapılamaz. On yıl sonrasında, söz konusu araçların satışı veya devrinde gümrük vergileri aranmaz.
(7) 95 ve 96 ncı madde hükümleri uyarınca gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokulan yakıtlar, içerisinde ithal edildikleri ulaşım araçlarından başka bir araçta kullanılamaz, ulaşım aracı için gerekli olan tamir süresi haricinde söz konusu ulaşım aracından çıkarılamaz, depolanamaz, satılamaz ve devredilemez.
“(8) (Ek: 15 Mart 2022 – 31779) 67 nci madde kapsamında serbest dolaşıma sokulan motorlu nakil vasıtalarının beyannamenin tescil tarihinden itibaren on yıl geçmedikçe gümrük vergileri tahsil edilmeden satışı yapılamaz. On yıl sonrasında, söz konusu araçların satışında gümrük vergileri aranmaz.”
(9) Bu madde hükümlerine aykırı işlem yapılması halinde, eşyanın gümrük vergileri Kanunun 181 ila 194 üncü maddelerindeki esaslara göre tahsil olunur.
Yedek parça ve aksesuar
MADDE 108- (1) 71, 73, 78, 103 ve 104 üncü maddelerde belirtilen eşyaya uygun parça, yedek parça ve aksesuarlar veya bu eşyanın bakım, kontrol, ayarlama veya tamiri için gerekli olan aletler de muafiyet kapsamındadır. Söz konusu malzemenin bu tür alet ve cihazlarla aynı zamanda serbest dolaşıma sokulması gerekir. Daha sonra serbest dolaşıma sokulmaları halinde; malzemenin, daha önce gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma giren alet ve cihazlarla ilgili olduklarının gümrük idaresine tevsiki şarttır.
Alkol ve tütün ürünleri
MADDE 109- (1) 58, 59 ve 60 ıncı madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, alkol ve alkollü ürünler ile tütün ve tütün ürünleri için bu Kısım kapsamında muafiyet uygulanmaz.
Çift uyruklu kişiler
MADDE 110- (Değişik:8/11/2013-28815 R.G.)(1) Kullanılmış motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarını muafen serbest dolaşıma sokan 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerinde yer alan kişiler hariç olmak üzere, bu Kısım hükümlerinin uygulanmasında kişilerin çift uyruklu olup olmadığı dikkate alınmaz.
Mücbir sebep ve beklenmeyen haller
MADDE 111- (1) Bu Kısım kapsamında;
a) Mücbir sebep halleri;
1) Kararda belirtilen kriz hallerini,
2) Devletçe konulan yasaklar, abluka veya savaş halini,
3) Kısmi veya genel seferberlik ilanını,
4) Terörü,
5) Kaza, hastalık ve gözaltında bulunma, tutukluluk veya hükümlülük hallerini,
6) Yükümlünün iflasını,
7) Yükümlü faaliyetinin kamu otoritelerince durdurulmasını,
b) Beklenmeyen haller;
1) Ulaştırma şartlarındaki beklenmeyen değişiklikleri,
2) İlgilinin iradesi dışında ve kendi kusurundan kaynaklanmaksızın ortaya çıkan ve bu hakkın kullanımını doğrudan etkileyen halleri, ifade eder.
Diğer mevzuat
MADDE 112- (Değişik:8/11/2013-28815 R.G.)(1) 97 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında serbest dolaşıma sokulan hava taşıtları hariç olmak üzere, bu Kısım hükümlerinin uygulanmasında diğer mevzuattan kaynaklanan tahdidi veya takyidi hükümler dikkate alınmaz.
(2) Miktar itibariyla, Ek-9’daki listede belirtilen sınırların üzerinde olan ve Kanunun 235 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca müeyyide uygulanan eşya birinci fıkra hükmüne tabidir.
ALTINCI KISIM
Muafiyet tanınacak eşya
MADDE 113- (1) Kanunun 169 uncu maddesi hükmü çerçevesinde aşağıdaki durumlardan birine uygun olarak geri gelen eşya ayniyeti değişmeden yeniden ithal edilen eşya olarak kabul edilerek ithalat vergilerinden muaf tutulur:
a) Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildikten sonra sadece görünümü ile ilgili bakımın sürdürülmesi için gerekli işleme tabi tutulmuş eşya ithalat vergilerinden muaftır.
b) Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildikten sonra, sadece görünüşü ile ilgili bakımın sürdürülmesi için gerekli işleme tabi tutulduğu halde, amaçlanan kullanıma uygun olmadığı ya da kusurlu olduğu saptanmakla birlikte, bu tür bir bakım veya kontrol sadece eşyayı iyi durumda tutmak veya tamir etmek için yapılmışsa veya amaçlanan kullanım için uygun olmadığı ancak bu tür bir bakım veya kontrol işleminden sonra ortaya çıkmışsa, eşya için gümrük vergileri aranmaz.
Muafiyet tanınması için gerekli olan şartlar
MADDE 114- (1) 113 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükmü çerçevesinde bakım veya kontrol işlemine tabi tutulması sonucunda eşyanın bünyesi ve niteliği değiştiği, dolayısıyla vergi yükümlülüğü doğduğu takdirde ithalat vergileri tahsil olunur.
(2) Ancak, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında mücbir sebeplerle eşyayı iyi durumda tutmak için tamir veya bakım işlemine tabi tutmak zorunluluğu doğduğu durumlarda, gümrük idarelerine yeterli bilgi ve belgeler ibraz edilmek suretiyle bu durumun tevsiki halinde ithalat vergileri aranmaz. Bu durumda, geri gelen eşyanın kıymeti, Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildiği tarihteki kıymetinden daha yüksek olmamalıdır.
(3) Eşyayı iyi durumda tutmak için gerekli tamir veya bakım işlemi deyiminden, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunduğu süre içerisinde yapılmadığı takdirde, bunların normal olarak amaçlanan kullanımını imkansız hale getirecek bir çalışma bozukluğunu ya da maddi hasarını önlemek için zorunlu olan işlem anlaşılır.
(4) Eşyayı iyi durumda tutmak için yapılması gereken tamir veya bakım işlemi yedek parça kullanımını gerektirdiğinde, bu parçaların kullanımı eşyayı Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildiği tarihteki biçiminde tutmakla sınırlı kalmalıdır.
YEDİNCİ KISIM
Teminat Aranmayacak ve Kısmi Teminat Uygulanacak Haller
Teminat aranmayacak haller
MADDE 115– (1) Özel hükümler saklı kalmak kaydıyla Kanunun 202 nci maddesi hükmü uyarınca;
a) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin, sermayesinin tamamı Devlete ait olan kamu iktisadi kuruluşlarının ve Türkiye’deki yabancı misyon şeflerinin garanti mektupları vermeleri halinde,
b) Ticari miktar ve mahiyette olmakla beraber Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girecek ve sözlü beyana tabi eşyadan, sevkiyatı düzenli haldeki benzer sevkiyatların bir parçası olmayan ve daha büyük bir nakliyatın bir parçası olup da bağımsız bir taşıyıcı tarafından taşınmayan ve kıymeti sevkiyat ve beyan başına 500 Avro’yu aşmayan eşya için,
c) Gümrük antrepo rejimi altında fuar ve sergilere konulan veya ithalat vergilerinden muaf olan yahut ihraç edilmek üzere antrepolara konulan eşya için,
ç) Kanunun 167 nci maddesi hükümleri çerçevesinde serbest dolaşıma girişte sözlü beyan edilecek ticari nitelikte olmayan eşya için,
d) Yolculara ait eşya ve taşıtların dahili transit kapsamında naklinde ve bu taşıtların geçici olarak Türkiye’de kaldıkları süre için,
e) Kanunun 103 üncü maddesi hükmü çerçevesinde teminat aranmak suretiyle antrepo rejimine tabi tutulmuş eşyanın aynı gümrük idaresinin denetimindeki bir gümrük antreposundan diğerine naklinde, teminat aranmaz.
Kısmi teminat uygulanacak haller
MADDE 116- (1) Aşağıda belirtilen hallerde kısmi teminat uygulanır:
a) Kanunun 80 inci maddesi çerçevesinde dahilde işleme ve hariçte işleme rejimleri ile ilgili usul ve esaslar hakkında çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararları ile belirlenmiş kısmi teminat uygulamaları hükümleri saklıdır.
b) Kanunun 98 inci maddesi hükmü uyarınca Kanuna göre aranacak gümrük vergileri ile para cezası ve İthalat Rejimi Kararına göre aranacak fon haklarını korumak üzere antrepo işletme izni verilenlerden alınacak teminat tutarlarını belirlemeye ve alınacak teminat tutarını ithalat vergiler tutarının %10’una kadar indirmeye Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
c) Deniz ve karayolu taşımacılığında global teminat uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Müsteşarlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yetkilidir.
ç) Kanunun ekonomik etkili rejimlere ilişkin maddelerinde teminat alınması öngörülen durumlarda, yükümlünün güvenilirliği ve geçmiş performansı dikkate alınarak, belirlenecek teminat tutarını ithalat veya ihracat vergilerinin %10’una kadar indirme konusunda genel düzenleme yapmaya Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
SEKİZİNCİ KISIM
Gümrük Vergilerinin Geri Verilmesi veya Kaldırılması
Geri verme veya kaldırma
MADDE 117- (1) Kanunun 214 üncü maddesi hükmü çerçevesinde; geri verme deyimi ödenmiş olan gümrük vergilerinin tamamen veya kısmen geri ödenmesi, kaldırma deyimi henüz ödenmemiş olan gümrük vergilerinin tamamen veya kısmen alınmamasına karar verilmesi anlamına gelir.
Vergilerin geri verileceği veya kaldırılacağı durumlar
MADDE 118- (1) Gümrük vergileri;
a) İthalat vergilerinden kısmi veya tam muafiyet öngören bir gümrük rejimi altında veya nihai kullanımları nedeniyle tercihli bir tarife uygulanmak suretiyle serbest dolaşıma girmiş iken çalınan eşyanın bulunarak yeniden tabi olduğu gümrük rejimi altına alınması,
b) İthalat vergilerinden kısmi veya tam muafiyet uygulanmak suretiyle ithal edilmesi gereken bir rejime tabi iken yanlışlıkla başka bir rejime tabi tutulan eşyanın, kasıt bulunmadığının tespiti kaydıyla bu durumun anlaşılmasıyla birlikte tabi olması gereken gümrük rejimi altına alınması,
c) Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girmiş bulunan eşyanın teslimi esnasında veya sonrasında ortaya çıkan kusurlarının giderilmesi ya da ithallerine esas teşkil eden sözleşme hükümlerinin yerine getirilmesi amacıyla hariçte işleme rejimi kapsamında bedelsiz olarak yabancı ülkedeki satıcısına geri gönderildiği durumlarda, satıcı tarafından, eşyanın kusurlarının giderilmemesi ya da bu şekildeki işlemin ekonomik olmaması nedeniyle daimi olarak kendisinde kalmasına karar verilmesi,
ç) Vergiye tabi bir gümrük rejimi altında Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girmiş bulunan eşyanın adli makamlarca iç piyasada satışının yasaklanmış olması nedeniyle; eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden yeniden ihraç edilmesi veya gümrük idaresinin kontrolü altında imha edilmesi ve eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde kullanılmadığının tespit edilmesi,
d) Vergiye tabi bir gümrük rejimi altında Türkiye Gümrük Bölgesine giren bir eşyanın, beyan sahibinin hatasından kaynaklanmayan bir nedenle alıcısına tesliminin mümkün olmaması,
e) Gönderen kişi tarafından eşyanın yanlış adrese gönderilmesi,
f) Sipariş verilirken yapılan hata nedeniyle eşyanın, alıcısı tarafından amaçlanan kullanıma uygun bulunmaması,
g) Vergiye tabi bir gümrük rejimi altında Türkiye Gümrük Bölgesine giren eşyanın, bu tarihte yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde dahilde kullanım veya satışının mümkün olmaması nedeniyle, alıcısı tarafından amaçlanan kullanıma uygun bulunmaması,
ğ) Vergiye tabi bir gümrük rejimi altında Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girmiş bulunan eşyanın, kamu kurum ve kuruluşlarının tasarrufları sonucunda kullanımının önemli ölçüde kısıtlanmış veya yasaklanmış olması,
h) Yürürlükteki mevzuat gereğince gümrük vergilerinden kısmi veya tam muafiyet uygulanmak suretiyle ithal edilmesi gereken eşya için ilgili kişiye atfedilecek bir hata olmaksızın gümrük idaresince vergi tahakkuk ettirilmiş olması,
ı) Vergiye tabi bir gümrük rejimi altında Türkiye Gümrük Bölgesine giren eşyanın, ithale esas teşkil eden sözleşme hükümlerine göre teslimi gereken tarihten sonra alıcıya ulaşmış olması,
i) Türkiye Gümrük Bölgesinde satışı mümkün olmayan eşyanın, bedelsiz olarak yabancı memleketlerde sosyal, kültürel, hayri ve sıhhi maksatlarla kurulmuş dernek, vakıf ve teşekküllerin Türkiye Gümrük Bölgesinde temsil edildikleri kamu kurum ve kuruluşları ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ya da benzeri eşyanın, gümrük vergilerinden muaf olarak Türkiye Gümrük Bölgesine ithal etme hakkı bulunan bahsi geçen kurum ve kuruluşlara devredilmesi,
j) Kanunun 181 inci maddesi hükmü saklı kalmak üzere, doğmuş olan bir gümrük yükümlülüğü için 119 uncu maddenin altıncı fıkrasında yer alan diğer koşulların sağlanmış olması kaydıyla, yükümlü tarafından eşyanın tercihli rejim uygulanmak suretiyle serbest dolaşıma girmesini sağlayan menşe şahadetnamesi, dolaşım belgesi veya benzeri geçerli bir belge ibraz edilmesi,
k) Taşıma aracının varış yerinde açılamaması dolayısıyla boşaltılmasının mümkün olmaması nedeniyle eşyanın iade edilmesi, halinde geri verilir veya kaldırılır.
Vergilerin geri verilmesi veya kaldırılmasına ilişkin şartlar
MADDE 119- (1) Bu maddenin dördüncü fıkrası hükmü saklı kalmak üzere, 118 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) ila (i) bentlerinde belirtilen geri verme veya kaldırma; söz konusu eşyanın imha edilmesi, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kamu kurum ve kuruluşları ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara bedelsiz olarak devredilmesi halleri hariç olmak üzere eşyanın gümrük kontrolü altında yabancı bir ülkeye ihraç edilmesi halinde mümkündür.
(2) Gümrük idareleri, ilgilinin talebi üzerine, eşyanın ihracı yerine; imhasına, ihraç amacıyla transit veya gümrük antrepo rejimine tabi tutulmasına veya serbest bölgeye konulmasına izin verir. Söz konusu işlem veya kullanımlardan birine tabi tutulan eşya, serbest dolaşımda olmayan eşya olarak değerlendirilir. Gümrük idareleri, bu eşyanın serbest dolaşımda olmayan eşya olarak değerlendirilmesi hususunda gerekli tüm önlemleri alır.
(3) 118 inci maddenin (b) bendinde yer alan eşya, yeniden tabi olması gereken gümrük rejimi altına alınmadan ihraç edilmişse, vergilerin geri verilmesi veya kaldırılması Kanunun 212 nci maddesinde yer alan diğer şartların yerine getirilmiş olması kaydıyla mümkündür.
(4) 118 inci maddenin (e) bendinde yer alan eşyaya ait vergilerin geri verilmesi veya alınmaması, eşyanın yabancı ülkedeki satıcısına veya satıcısının gösterdiği adrese ihraç edilmesi şartıyla mümkündür.
(5) İthalat vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılması, eşyanın yabancı bir ülkeye ihraç edilmeden önce Türkiye Gümrük Bölgesi içinde kullanılmamış ve satılmamış olması şartına bağlıdır.
(6) 118 inci maddenin (j) bendi hükmü çerçevesinde vergilerin geri verilmesi veya kaldırılmasına esas teşkil olmak üzere ibraz edilen belgelerin söz konusu eşya ile ilgili olması ve tercihli tarife uygulanmasına ilişkin diğer tüm şartları taşıması gerekir. Bu durumda, vergilerin geri verilmesi veya kaldırılması için eşyanın gümrük idaresine sunulması şarttır. Eşyanın gümrük idaresine sunulamadığı durumlarda, ibraz edilen belgelerin söz konusu eşya ile ilgili olduğunun tevsiki gerekir.
(7) Gümrük vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılabilmesi için, ihracı öngörülen eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden fiili ihracatının gerçekleştirildiğine; imhası öngörülen eşyanın gümrük denetimi altında imha edildiğine dair tevsik edici tüm bilgi ve belgenin ibrazı gerekir.
(8) Gümrük idareleri, bu Kısmın uygulanmasında ortaya çıkabilecek kötüye kullanımları önlemek üzere gerekli tedbiri alır.
Vergilerin geri verilmesi veya kaldırılmasının kabul edilmeyeceği durumlar
MADDE 120- (1) Vergilerin geri verilmesi veya kaldırılmasına ilişkin başvurular;
a) Vergiye tabi bir gümrük rejimi altında Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girip ihraç edilen eşyanın, 119 uncu maddede yer alan nedenler dışında satılamamış olması,
b) Kanun ve bu Kararda açıkça belirtilen haller saklı kalmak üzere, vergiye tabi bir gümrük rejimi altında Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma giren eşyanın herhangi bir nedenle gümrük idaresi tarafından imhasına karar verilmesi,
c) Eşyanın serbest dolaşıma girişi esnasında tercihli tarife uygulanmasına esas teşkil etmek üzere ibraz edilen belgelerin sahte, geçersiz veya usulsüz olarak düzenlenmesi ile yükümlünün illiyetinin bulunmadığının anlaşılması, halinde kabul edilmez.
DOKUZUNCU KISIM
Fazla Çalışma Ücreti Tahsili
Çalışma saatleri dışında hizmet talebi Madde
121- (1) Normal çalışma saatleri dışında çalışma başvurusu, mesai saatleri içinde elektronik ortamda, bunun mümkün olmaması halinde yazılı olarak yapılır.
(2) Fazla çalışma için belirlenen saatlerin aşılması durumunda, aşılan süre nispetinde ayrıca fazla çalışma ücreti tahsil edilir.
(3) Yükümlünün talebi halinde global olarak fazla çalışma ücreti yatırılması ve her fazla çalışma talep dilekçesi konusu tutarın toplam miktardan mahsup edilmek suretiyle işlem tesisi mümkündür. Global olarak tahakkuk ettirilen ve tahsil edilen fazla çalışma ücretlerinin mahsup işlemleri izleyen ayın en geç üçüncü günü mesai bitimine kadar yapılır.
(4) Hava, deniz ve karayolu taşıma sektör temsilcilerince mesai dışı gümrük hizmeti taleplerinin tüm taşımaya yaygınlaştırılarak karşılanması hususunda talepte bulunulması ve gümrük işlemlerinin tamamını kapsayacak şekilde taleplerin gümrük idaresince karşılanması yönünde Müsteşarlık ile yazılı mutabakat sağlanması halinde anılan sektör temsilcilerinin ödeyeceği fazla çalışma ücreti, Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan tarafından belirlenir.
Fazla çalışma ücretleri Madde
122- (1) Talep sahibi tarafından yatırılacak fazla çalışma ücreti;
a) Saat başına; ihracat işlemleri için 5.00 TL, (2023 Yılı 48,67 TL / 2024 yılı 77,12 TL) diğer işlemler için 12.00 TL, (2023 Yılı 113,67 TL /2024 yılı 180,12 TL)
b) Türk plakalı kamyonlar için kamyon başına; ihracat işlemlerinde 12.00 TL, (2023 Yılı 113,67 TL / 2024 Yılı 180,12) diğer işlemlerde 19.00 TL (2023 Yılı 178,66 TL / 2024 yılı 283,10 TL) olarak uygulanır.
(2) Bu Kararda yer alan fazla çalışmaya ilişkin tutarlar her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılır. “Bu hesaplamada 1 TL’ye kadar olan tutarlar dikkate alınmaz.” (Ek cümle:20.04.2024-32523 R.G. Yürürlük:01.01.2025)
(3) Fazla çalışma süresi, görevli personel başına normal günlerde yedi; hafta tatili, ulusal ve dini bayramlar ile genel tatil günlerinde ondört saati geçemez.
(4) Hafta içi uygulanan fazla çalışma saat ücreti ile hafta sonu uygulanan fazla çalışma saat ücreti arasında ayırım yapılmaz.
(5) Fazla çalışma yapacak personelin işlem mahalline götürülüp getirilmesi talep edenler tarafından sağlanmaması halinde yol masrafları da bu kişilerce karşılanır. Yol masrafları global olarak tahsil edilmez.
Tahakkuk ve tahsil
Madde 123- (1) Fazla çalışma ücretlerinin tahakkuk ve tahsilinde fazla çalışılan süre ile işin ve işlemin özelliğine, işin görüleceği mahallin gümrük idaresine olan uzaklığına göre görevlendirilen personel sayısı ve çalışma saat ücreti esas alınarak hesaplanır.
(2) Fazla çalışma ücreti tahakkuk ve tahsilinde, Kanunun 221 inci maddesi ve bu Kararın 121 inci maddesi hükümlerine göre, birim fazla çalışma ücreti ve süre kıstası dışında herhangi bir kıstas aranmaz. (3) Bir işte birden fazla memur çalıştığı takdirde, her memur için aynı miktarda fazla çalışma ücreti tahakkuk ettirilir.
Ücretlerin alınması
Madde 124- (1) Fazla çalışma ücretleri ile varsa yolluklar doğrudan saymanlıklara veya gümrük vergilerinin tahsiline yetkili bankalardaki ilgili saymanlık hesabına yatırılır.
(2) Emanete alınan ve tahakkukları kesinleşen fazla çalışma ücretleri Kanunun 221 inci maddesine istinaden en geç izleyen ayın üçüncü günü mesai bitimine kadar, izleyen ayın üçüncü gününün resmi tatile rastlaması halinde, tatilden sonraki ilk iş günü, Ankara Gümrük Muhasebe Birimi hesabına aktarılır.
(3) Yollukların tamamı ise ilgili hükümler çerçevesinde hak sahibi personele ödenir.
Yolcular ve yolcuların kişisel kullanımına mahsus taşıtları
Madde 125- (1) Yolcular ile yolcuların kişisel kullanımına mahsus ve yolcu taşımacılığı yapan taşıtlardan fazla çalışma ücreti tahsil edilmez. Bu işlerle görevli memurların çalışma saatleri, aralarında nöbet esasına göre düzenlenir.
Posta İdaresi ya da Hızlı Kargo Taşımacılığı Yapan Şirketlerin Dolaylı Temsilci Olarak Yetkili Kılınmasına İlişkin Şartlar
Dolaylı temsil yetkisi verilmesine ilişkin koşullar
MADDE 126- (1) (Bu madde 01.05.2022 tarihinde yürürlüğe girer) Kanunun 225 inci maddesi uyarınca, posta yolu ve hızlı kargo taşımacılığı kapsamında gelen ya da gönderilen;
a) Bakanlıkça basitleştirilen gümrük beyanı kapsamında serbest dolaşıma giriş rejimine konu;
1) 45 inci madde kapsamındaki eşyanın,
2) 58 inci madde kapsamındaki eşyanın,
3) 62 nci maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları kapsamındaki eşyanın,
4) KDV ve ÖTV istisna belgelerine sahip kurumlar tarafından getirilecek olan 69 uncu, 70 inci ve 71 inci maddeler kapsamındaki eşyanın,
5) 86 ncı madde kapsamındaki eşyanın, NUMUNE ALMA
6) 91 inci madde kapsamındaki eşyanın,
7) 100 üncü maddenin birinci fıkrasının (ö) bendi kapsamındaki eşyanın,
8) Elçilik, konsolosluk veya milletlerarası kuruluşlar adına gelen diplomatik eşyanın,
b) Normal usulde beyan edilecek olan, serbest dolaşıma giriş rejimine konu; değeri 150 “30” Avro’yu aşan ancak 1500 Avro’yu aşmayan, “bir gerçek kişiye gelen” ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen eşyanın, (06.08.2024 tarih ve 32624 Sayılı R.G.de yayımlanan 8787 sayılı karar ile 150 Avro “30 Avro” olarak değiştirilmiştir.)
Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı) Seri No 4 tebliğ için TIKLAYINIZ…)
c) Bakanlıkça basitleştirilen gümrük beyanı kapsamında ihracat rejimine konu; miktarı brüt 30 kilogramı ve değeri 1500 Avro’yu geçmeyen eşyanın,
gümrük beyanı dahil tüm gümrük işlemlerine ilişkin faaliyetlerinin takip edilip sonuçlandırılmasında, posta idaresi ile Bakanlıkça belirlenen koşulları taşıyan hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler dolaylı temsilci olarak yetkili kılınabilir. Bu yetkiyi kullanan hızlı kargo şirketleri gümrük müşaviri çalıştırır. İhracat rejimine konu eşya için miktar veya değer limitlerini ayrı ayrı on katına kadar artırmaya Bakanlık yetkilidir.”
MADDE 127– (Bu madde 01.05.2022 tarihinde yürürlüğe girer) (1) Posta idaresi veya hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler, 126 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerinde düzenlenen yetkileri kapsamında takip edip sonuçlandırdıkları gümrük işlemleri için verilen hizmet karşılığında;
a) Gümrük müşavirliği, ordino, terminal ve benzeri isimler altında ilave ücret alamaz.
b) Gönderinin geldiğine dair bildirimin alıcıya yapıldığı tarihten itibaren ilk üç gün için ardiye ücreti alamaz.”
MADDE 128- (1) (Değişik:01.09.2016-29818 R.G.)126 ncı madde uyarınca dolaylı temsilcilik yetkisi verilen posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketlerin, aynı maddede belirlenmiş nitelikleri taşıyan personelinin düzenleyip imzaladığı gümrük beyannamesi veya beyanname olarak kabul edilen diğer belgelerden dolayı gümrük mevzuatı uyarınca vergi kaybına neden olan bir fiilin işlendiğinin, eşyanın beyanına ilişkin yurt dışından gönderilen belgelerde yer alan bilgiler doğrultusunda bilindiği veya bilinmesi gerektiği hallerde, ortaya çıkan kamu alacağından dolaylı temsilci yetkisi verilen posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tüzel kişilik olarak, gelen eşyada alıcı, gönderilen eşyada ise gönderici ile birlikte müteselsilen sorumludur.
(4) (Değişik:8/11/2013-28815 R.G.)126 ncı madde uyarınca yetkilendirilen posta idaresi veya hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketlerin, bu Kısımda yer alan hükümlere aykırı davrandıklarının tespiti halinde, fiilin daha ağır bir cezai yaptırımı gerektirmemesi durumunda usulsüzlüğe konu her bir gönderi için Kanunun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılır.
Diğer Hükümler
Hariçte işleme rejimi kapsamında katma değer uygulaması
MADDE 129– (1) Kanunun 141 inci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca, hariçte işleme rejimi kapsamında işlem görmüş ürünün serbest dolaşıma girişinde geçici ihracat eşyasına uygulanacak vergi oranı sıfır ise veya geçici ihraç eşyasına ilişkin ithalat vergileri işlem görmüş ürüne ilişkin ithalat vergilerinden daha yüksek veya eşit ise işlem görmüş ürünün vergilendirilmesinde; kıymet farkının esas alınması suretiyle ithalat vergileri hesaplanır.
(2) Birinci fıkra, ticari nitelikte olmayan eşya hariç olmak üzere, Kanunun tercihli olmayan menşe kuralları çerçevesinde sıfır vergi oranıyla serbest dolaşıma girmiş Türk menşeli olmayan geçici ihraç eşyasına uygulanmaz.
(3) Kanunun 24 ila 30 uncu maddeleri, gerekli uyarlamalar yapılarak, geçici ihraç eşyasının dikkate alınmadığı işleme maliyetlerinde uygulanır.
Vergi tahakkukunu izleme defterine kaydedilmeyecek miktar
MADDE 130 -(l)a) Kanunun 195 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen “Vergi tutarının Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen seviyenin altında kaldığı hallerde, hesaplanan vergilerin Gümrük Vergileri Tahakkukunu İzleme Defterine kaydedilmekle birlikte, bunların özel durumu defterde belirtilir” hükmünde yer alan vergi tutarı,
b) Kanunun 215 inci maddesinde yer alan geri verme veya kaldırma işlemine tabi olmayacak gümrük vergileri miktarı, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 106 ncı maddesinde yer alan miktar olarak tespit edilmiştir.
Dökme eşyada eksiklik ve fazlalık oranları
b) Ek-13’teki listede yer almayan eşyada %3’ü aşmayan,
c) Boru hatları ile taşınarak ithal edilenler haricindeki dogal gaz ürünlerinde %4’ü aşmayan, farklılıklar icin ozet beyan eksikligi veya fazlalığı takibati yapilmaz.
ONİKİNCİ KISIM
Son Hükümler
Gümrük tarife istatistik pozisyonu değişikliği
MADDE 132 -(1) Bu Kararın uygulanmasında eklerde yer alan eşyanın tanımları esas alınır.
Eklerde yer alan eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonlarında yapılacak değişiklikler bu Kararın uygulamasını etkilemez.
Anlaşma veya sözleşme hükümleri
MADDE 133- (1) Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşma veya sözleşme hükümleri saklıdır.
Yetki
MADDE 134- (1) (Değişik:20/8/2011-28031 R.G.) 58, 59 ve 60 ıncı “45 inci, 58 inci, 59 uncu, 60 ıncı ve 62 nci” maddelerde belirtilen eşyanın nitelik ve özellikleri ile miktar ve kıymetlerini belirlemeye ve sınırlamaya, kapsamını daraltmaya veya genişletmeye,
(2) Bu Kararda yer alan hususlarda düzenleme yapmaya ve gerekli görülecek her türlü tedbiri almaya, özel ve zaruri durumları değerlendirerek sonuçlandırmaya,
(3) 111 inci maddede yer alan mücbir sebep ve beklenmeyen hallerin tevsiki koşuluyla, kişiye ait bir hakkın kullanımına ilişkin olarak, maddede belirtilen haller dikkate alınarak belirlenen süreleri uzatmaya,
(4) Yolcu giriş ve çıkışı yapılan gümrük kapılarında mağaza açma izni vermeye; bu mağazalardan satışı yapılabilecek eşyayı, mağazalardan eşya alabilecek kişileri ve eşya alma sürelerini belirlemeye; mağazaların kuruluş, işleyiş, satış ve gümrük vergilerinin tahsil esaslarını düzenlemeye,
(5) 126 ncı madde uyarınca dolaylı temsilcilik yetkisi verilen posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketlerin ihracat rejimi ile serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında farklı alıcılar veya göndericilere ait eşyanın gümrük beyanı ile temsilci tayin edilmesi işlemlerinin kolaylaştırılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve gerekli görülebilecek her türlü tedbiri almaya,
(6) 115 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kuruluşların taahhütlerini ihlal ettiklerinin belirlenmesi halinde müteakip işlemleri için garanti mektubu yerine teminat istemeye,
(7) (Ek:8/4/2011-27899 R.G.) Cumhurbaşkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Başbakanlık ve Dışişleri Bakanlığı adına getirilecek taşıtlar için bu Kararın 16 ila 20 nci maddelerinde yer alan genel ve özel şartlar ile 44 üncü maddede yer alan süre şartı aranmaksızın tam muafiyet suretiyle geçici ithale ilişkin düzenleme yapmaya, Müsteşarlık yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 135- (1) 11/4/1983 tarihli ve 83/6338 sayılı Karar,
13/1/2000 tarihli ve 2000/53 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna Tanınacak Haller Hakkında Karar, 7/1/2000 tarihli ve 2000/69 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar, 7/2/2000 tarihli ve 2000/186 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konan Gümrük Antrepoları Açılması ve İşletilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, 22/12/2003 tarihli ve 2003/6661 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Nihai Kullanıma Konu Eşya ile Gümrük Vergisi Askıya Alınan Eşyadan Kullanım Amacı Tayin Edilenlerin İthalatına İlişkin Karar ile bunların ek ve tadilleri yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Gümrük mevzuatı ve diğer mevzuatta, bu madde ile yürürlükten kaldırılan mevzuata yapılan atıflar bu Karara yapılmış sayılır.
Karardan önceki mevzuatın uygulanması
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önce Türkiye Gümrük Bölgesine gelmiş eşya ile ilgili olarak, yükümlü lehine olan hükümlere göre işlem yapılır. ”UEFA Şampiyonlar Ligi 2021 finali kapsamında gelen eşya
Geçici ithal eşyasının kayıt işlemi
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Suriye vatandaşları tarafından Suriye’deki olağanüstü durum nedeniyle bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce herhangi bir gümrük kaydı gerçekleştirilmeksizin ülkemize getirilmiş olan kişisel kullanıma mahsus kara taşıtları için, ilgililerin bu maddenin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 6 (altı) ay içerisinde gümrük idaresine başvurmaları halinde söz konusu taşıtlar geçici ithalat rejimi kapsamına alınır.
Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle yurt dışında yerleşik olma şartının sağlanamaması
GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Türkiye Gümrük Bölgesine giriş yapan yurt dışında ikamet eden kişilerden Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle yurt dışına çıkamayanların, 31/12/2021 tarihine kadar taşıtlarıyla Türkiye Gümrük Bölgesine tekrar girişlerinde, giriş tarihinden geriye doğra bir yılda en az yüz seksen beş gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunma koşulu aranmaz.
“UEFA Şampiyonlar Ligi 2021 finali kapsamında gelen eşya
GEÇİCİ MADDE 4- (1) UEFA Şampiyonlar Ligi 2021 finali ve ilgili tüın etkinlikler kapsamında · muafen serbest dolaşıma giren eşyanın satılması halinde gümrük vergileri aranmaz,”
Geçici ithal eşyasının kayıt işlemi
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Suriye vatandaşları tarafından Suriye’deki olağanüstü durum nedeniyle bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce herhangi bir gümrük kaydı gerçekleştirilmeksizin ülkemize getirilmiş olan kişisel kullanıma mahsus kara taşıtları için, ilgililerin bu maddenin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 6 (altı) ay içerisinde gümrük idaresine başvurmaları halinde söz konusu taşıtlar geçici ithalat rejimi kapsamına alınır.
Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle yurt dışında yerleşik olma şartının sağlanamaması
GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Türkiye Gümrük Bölgesine giriş yapan yurt dışında ikamet eden kişilerden Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle yurt dışına çıkamayanların, 31/12/2021 tarihine kadar taşıtlarıyla Türkiye Gümrük Bölgesine tekrar girişlerinde, giriş tarihinden geriye doğra bir yılda en az yüz seksen beş gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunma koşulu aranmaz.
“UEFA Şampiyonlar Ligi 2021 finali kapsamında gelen eşya
GEÇİCİ MADDE 4- (1) (Ek:06.02.2021-31387 R.G.) UEFA Şampiyonlar Ligi 2021 finali ve ilgili tüın etkinlikler kapsamında · muafen serbest dolaşıma giren eşyanın satılması halinde gümrük vergileri aranmaz,”
Yürürlük
MADDE 136- (1) Bu Karar 7/10/2009 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 137- (1) Bu Karar hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.