Ortak Hükümler – Yasaklama, kısıtlama ve yaptırımlar (Madde 107-114)
07.10.2009-27369 Resmi Gazete
4458 SAYILI GÜMRÜK KANUNUNUN BAZI MADDELERİNİN UYGULANMASI HAKKINDA KARAR (Karar Sayısı: 2009/15481)
ONUNCU BÖLÜM
Ortak Hükümler
Yasaklama, kısıtlama ve yaptırımlar
MADDE 107- (1) Bu Kısım kapsamında, muaf olarak serbest dolaşıma sokulan her türlü eşya, gümrük idaresinden izin alınmaksızın muafiyetten faydalanamayan kişi, kurum ve kuruluşlara belli bir para karşılığı veya karşılıksız olarak ödünç verilemez, teminat olarak gösterilemez, kiralanamaz, devredilemez, satılamaz veya muafiyet amacı dışında kullanılamaz.
(2) Bu Kısım kapsamında belirtilen eşyanın muafiyet amacına uygun kullanılmak ve gümrük idaresinden izin alınmak kaydıyla muafiyet hakkına sahip başka bir kişi, kurum veya kuruluşa ödünç verilmesinde, kiralanmasında, devredilmesinde veya satılmasında gümrük vergileri aranmaz.
(3) Muafen serbest dolaşıma sokulan eşyayı muafiyet koşullarını kaybeden veya başka amaçlarla kullanmayı talep eden kişi, kurum ve kuruluşların gümrük idaresine bildirimde bulunması zorunludur.
(4) Birinci fıkra hükmü;
a) 46, 48, 50, 53, 57 ve 80 inci maddede yer alan eşya için bir yıl,
b) 104 üncü maddede yer alan eşya için üç yıl, olarak uygulanır. 80 inci maddedeki eşya için, kiralamaya veya devredilmeye ilişkin sınırlamalarda bu hakkın kötüye kullanılma riskinin bulunması hallerinde bu süre Müsteşarlıkça üç yıla kadar uzatılabilir.
( 5) (Değişik: 18.08.2014-29092 R.G. BKK:2014/6706) a) 104 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen araçların serbest dolasima girdigi tarihten itibaren on yıl geçmedikce engelli olmayan kişilere gümrük vergileri tahsil edilmeden satışı, hibesi veya devri yapilamaz. On yil sonrasında, söz konusu araçların devrinde gümruk vergileri aranmaz.b) Engelli kisinin vefati halinde;
1) Aracın varise intikalinde 107 nci maddenin birinci fıkrasi uygulanmaz ve gümrük vergileri aranmaz.
2) Aracın varise intikali sonrasındaki satış ve devirlerde 107 nci maddenin birinci fıkrası uygulanmaz.
3) Aracın, serbest dolaşıma girdigi tarihten itibaren bes yıl gecmeden varis tarafından engelli olmayan kisilere satılmasi veya devredilmesi durumunda gümrük vergileri tahsil edilir.
(6) (Değişik:8/11/2013-28815 R.G.) 68 inci maddede belirtilen ambulans ve diğer kurtarma araçlarının, beyannamenin tescil tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe muafiyetten faydalanan başka bir kurum ve kuruluşa; on yıl geçmedikçe muafiyetten faydalanmayan kurum ve kuruluşlara gümrük vergileri tahsil edilmeden satışı, hibesi veya devri yapılamaz. On yıl sonrasında, söz konusu araçların satışı veya devrinde gümrük vergileri aranmaz.
(7) 95 ve 96 ncı madde hükümleri uyarınca gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokulan yakıtlar, içerisinde ithal edildikleri ulaşım araçlarından başka bir araçta kullanılamaz, ulaşım aracı için gerekli olan tamir süresi haricinde söz konusu ulaşım aracından çıkarılamaz, depolanamaz, satılamaz ve devredilemez.
“(8) (Ek: 15 Mart 2022 – 31779) 67 nci madde kapsamında serbest dolaşıma sokulan motorlu nakil vasıtalarının beyannamenin tescil tarihinden itibaren on yıl geçmedikçe gümrük vergileri tahsil edilmeden satışı yapılamaz. On yıl sonrasında, söz konusu araçların satışında gümrük vergileri aranmaz.”
(9) Bu madde hükümlerine aykırı işlem yapılması halinde, eşyanın gümrük vergileri Kanunun 181 ila 194 üncü maddelerindeki esaslara göre tahsil olunur.
.
Yedek parça ve aksesuar
MADDE 108- (1) 71, 73, 78, 103 ve 104 üncü maddelerde belirtilen eşyaya uygun parça, yedek parça ve aksesuarlar veya bu eşyanın bakım, kontrol, ayarlama veya tamiri için gerekli olan aletler de muafiyet kapsamındadır. Söz konusu malzemenin bu tür alet ve cihazlarla aynı zamanda serbest dolaşıma sokulması gerekir. Daha sonra serbest dolaşıma sokulmaları halinde; malzemenin, daha önce gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma giren alet ve cihazlarla ilgili olduklarının gümrük idaresine tevsiki şarttır.
Alkol ve tütün ürünleri
MADDE 109- (1) 58, 59 ve 60 ıncı madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, alkol ve alkollü ürünler ile tütün ve tütün ürünleri için bu Kısım kapsamında muafiyet uygulanmaz.
Çift uyruklu kişiler
MADDE 110- (Değişik:8/11/2013-28815 R.G.) (1) Kullanılmış motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarını muafen serbest dolaşıma sokan 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerinde yer alan kişiler hariç olmak üzere, bu Kısım hükümlerinin uygulanmasında kişilerin çift uyruklu olup olmadığı dikkate alınmaz.
Mücbir sebep ve beklenmeyen haller
MADDE 111- (1) Bu Kısım kapsamında;
a) Mücbir sebep halleri;
1) Kararda belirtilen kriz hallerini,
2) Devletçe konulan yasaklar, abluka veya savaş halini,
3) Kısmi veya genel seferberlik ilanını,
4) Terörü,
5) Kaza, hastalık ve gözaltında bulunma, tutukluluk veya hükümlülük hallerini,
6) Yükümlünün iflasını,
7) Yükümlü faaliyetinin kamu otoritelerince durdurulmasını,
b) Beklenmeyen haller;
1) Ulaştırma şartlarındaki beklenmeyen değişiklikleri,
2) İlgilinin iradesi dışında ve kendi kusurundan kaynaklanmaksızın ortaya çıkan ve bu hakkın kullanımını doğrudan etkileyen halleri, ifade eder.
Diğer mevzuat
MADDE 112- (Değişik:8/11/2013-28815 R.G.) (1) 97 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında serbest dolaşıma sokulan hava taşıtları hariç olmak üzere, bu Kısım hükümlerinin uygulanmasında diğer mevzuattan kaynaklanan tahdidi veya takyidi hükümler dikkate alınmaz.
(2) Miktar itibariyla, Ek-9’daki listede belirtilen sınırların üzerinde olan ve Kanunun 235 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca müeyyide uygulanan eşya birinci fıkra hükmüne tabidir.
ALTINCI KISIM
Muafiyet tanınacak eşya
MADDE 113- (1) Kanunun 169 uncu maddesi hükmü çerçevesinde aşağıdaki durumlardan birine uygun olarak geri gelen eşya ayniyeti değişmeden yeniden ithal edilen eşya olarak kabul edilerek ithalat vergilerinden muaf tutulur:
a) Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildikten sonra sadece görünümü ile ilgili bakımın sürdürülmesi için gerekli işleme tabi tutulmuş eşya ithalat vergilerinden muaftır.
b) Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildikten sonra, sadece görünüşü ile ilgili bakımın sürdürülmesi için gerekli işleme tabi tutulduğu halde, amaçlanan kullanıma uygun olmadığı ya da kusurlu olduğu saptanmakla birlikte, bu tür bir bakım veya kontrol sadece eşyayı iyi durumda tutmak veya tamir etmek için yapılmışsa veya amaçlanan kullanım için uygun olmadığı ancak bu tür bir bakım veya kontrol işleminden sonra ortaya çıkmışsa, eşya için gümrük vergileri aranmaz.
Muafiyet tanınması için gerekli olan şartlar
MADDE 114- (1) 113 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükmü çerçevesinde bakım veya kontrol işlemine tabi tutulması sonucunda eşyanın bünyesi ve niteliği değiştiği, dolayısıyla vergi yükümlülüğü doğduğu takdirde ithalat vergileri tahsil olunur.
(2) Ancak, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında mücbir sebeplerle eşyayı iyi durumda tutmak için tamir veya bakım işlemine tabi tutmak zorunluluğu doğduğu durumlarda, gümrük idarelerine yeterli bilgi ve belgeler ibraz edilmek suretiyle bu durumun tevsiki halinde ithalat vergileri aranmaz. Bu durumda, geri gelen eşyanın kıymeti, Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildiği tarihteki kıymetinden daha yüksek olmamalıdır.
(3) Eşyayı iyi durumda tutmak için gerekli tamir veya bakım işlemi deyiminden, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunduğu süre içerisinde yapılmadığı takdirde, bunların normal olarak amaçlanan kullanımını imkansız hale getirecek bir çalışma bozukluğunu ya da maddi hasarını önlemek için zorunlu olan işlem anlaşılır.
(4) Eşyayı iyi durumda tutmak için yapılması gereken tamir veya bakım işlemi yedek parça kullanımını gerektirdiğinde, bu parçaların kullanımı eşyayı Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildiği tarihteki biçiminde tutmakla sınırlı kalmalıdır.