İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2017/8)
01.07.2017-30111 Resmi Gazete
İTHALATTA KORUNMA ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2017/8)
Kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, 22/4/2017 tarihli ve 30046 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2017/4) ile başlatılan ve 10/5/2004 tarihli ve 2004/7305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Karar ve 8/6/2004 tarihli ve 25486 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemleri Yönetmeliği çerçevesinde yürütülen soruşturma sonucunda alınan kararı içermektedir.
Soruşturma
MADDE 2 – (1) Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek tamamlanan soruşturma sonucunda ulaşılan bilgi ve bulguları içeren özet sonuç raporu EK-1’de yer almaktadır.
Karar
MADDE 3 – (1) İthalatta Korunma Önlemlerini Değerlendirme Kurulu, 3920.20.21.00.19 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunda yer alan ürünün İran menşeli olanlarının ithalatında kota şeklinde uygulanmakta olan korunma önleminin 3 (üç) yıl süreyle uzatılmasına ve kota miktarının aşağıda yer alan tablodaki gibi düzenlenmesine toplantıya katılan üyelerin oy birliği ile karar vermiştir.
| G.T.İ.P. | Eşyanın Tanımı | Kota Miktarı (Ton) | ||
| 1.Dönem | 2.Dönem | 3.Dönem | ||
| 2/7/2017-1/7/2018 | 2/7/2018-1/7/2019 | 2/7/2019-1/7/2020 | ||
| 3920.20.21.00.19 | Diğerleri | 1.293 | 1.331 | 1.371 |
Yürürlük
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ 2/7/2017 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.
EK-1
İRAN MENŞELİ BOPP AMBALAJ FİLM İTHALATINDA UYGULANAN KORUNMA ÖNLEMİNİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİNE İLİŞKİN ÖZET SONUÇ RAPORU
1. SORUŞTURMAYA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER
1.1. Başvuru
İran İslam Cumhuriyeti (İran) menşeli Bioryente Polipropilen Film (BOPP) ithalatında uygulanan korunma önleminin gözden geçirilmesi başvurusu Polibak Plastik Film San. ve Tic. A.Ş. ile Polinas Plastik San ve Tic. A.Ş. tarafından yapılmıştır.
Başvuru sahibi Polibak Plastik Film San. ve Tic. A.Ş %39, Polinas Plastik Film Sanayi ve Tic. A.Ş. %34 oranlarında olmak üzere Türkiye üretiminin %73’ünü temsil etmektedir. Geriye kalan üretim ise başvuruyu destekleyen Süper Film Ambalaj San. ve Tic. A.Ş.’ye aittir.
1.2. Soruşturma Açılması
Yapılan ön inceleme sonucunda mevcut korunma önleminin uzatılması yönünde yerli üreticilerden alınan başvurunun değerlendirilmesi için korunma önlemi soruşturması açılmasına ilişkin Kurul Kararı, 22/4/2017 tarihli ve 30046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No:2017/4) ile ilan edilmiştir.
Anılan Tebliğ ile soruşturma konusu ürünün yerli üreticileri, ithalatçıları, ilgili ülkedeki yerleşik ihracatçılarına/üreticilerine kendilerini taraf olarak tanıtmaları ve soruşturmaya ilişkin bilgi, belge ve görüşlerini göndermeleri ve sözlü dinlenme taleplerini iletmeleri için yeterli süre tanınmıştır.
Ayrıca, Başvurunun Gizli Olmayan Özeti Bakanlığın web sayfasında duyurulmuştur.
1.3. İlgili Taraflar ve Tarafları Dinleme Toplantısı
Soruşturma kapsamında başvuru sahibi yerli üretici firma haricinde 1 (bir) üretici, 2 (iki) ithalatçı ve İran’da yerleşik 2 (iki) adet üretici/ihracatçı firma olmak üzere toplam 5 (beş) firmadan ilgili taraf olma başvurusu alınmış ve kabul edilmiştir.
Soruşturma çerçevesinde ilgili üretici, ithalatçı ve ihracatçı firmaların ve diğer tarafların görüşlerinin dinlenmesi için 5/6/2017 tarihinde tarafları dinleme toplantısı yapılmıştır. Toplantıda sözlü olarak dile getirilen hususlar ile ilgili tarafların ilave olarak belirtmek istedikleri hususların yazılı olarak gönderilmesi için 7/6/2017 tarihine kadar süre tanınmıştır. Yazılı olarak iletilen görüşler soruşturma sürecinde değerlendirmeye alınmıştır.
2. SORUŞTURMA KONUSU ÜRÜN
2.1. Genel Bilgiler
Başvuru konusu eşya polipropilen (PP) hammaddesi olarak kullanılan Çift yönlü gerdirilmiş polipropilen karşılığı İngilizce kelimelerin (Biaxially Oriented Poly Propylene) ilk harfleri kullanılarak telaffuz edilen BOPP film, polietilen, polyester, poliamid (naylon), PVC, eva gibi ambalaj sektöründe kullanılan polimer film çeşitlerindendir.
İlk kez 1950’lerde İtalya’da Montecatini firmasınca ticari olarak üretilmiş olup 1960’lardan itibaren Exxon Mobil, Hercules, DuPont, ICI gibi dünya devi firmalarca yaygınlaştırılmıştır.
BOPP film, tüm dünyada yaklaşık 180 adet firma tarafından yılda 6.000.000 ton üretilen bir ambalaj filmidir. Her yıl %6 büyüyen bir pazara sahiptir. Türkiye’nin toplam BOPP film üretim kapasitesi 220.000 ton/yıl’dır. Başvuru sahibi firmalar, Türkiye’nin en büyük 500 firması arasında yer almaktadır.
— Üretimde kullanılan hammaddeler:
C3H6 şeklinde gösterilen propilen (propen) molekülleri bir araya getirilerek, Petkim, Total, Exxon Mobil, Basel, Borealis, Sabic (Shell), Reliance, Sumitomo gibi petrokimya firmalarınca üretilen polipropilen (PP) polimeri BOPP filmlerinin ana hammaddesidir. PP ana hammaddeye ilave olarak %2 – %3 oranında, BOPP filme ısıl yapışma özelliği veren, polipropilen zincirine %5 – %7 oranında ilave edilmiş polietilen, polibutilen polimeri içeren kopolimer, terpolimer olarak isimlendirilen maddeler de kullanılır. BOPP film üretiminde kullanılan diğer malzemeler filme beyaz ve sedef rengi veren renk malzemeleri, ambalajı kullananlara fiyat avantajı sağlayan yoğunluk düşürücüler, filme kayma özelliği veren kaydırıcı maddeler, statik elektriklenmeyi gideren katkı malzemeleridir.
–Alt Grupları/ Türevleri:
BOPP filmin metalize edilmesi, akrilik, polivinildiklorür (pvdc), polivinilalkol (pvoh), tutkal, silikon kaplanması, hologram yapılması ile BOPP film alt grupları oluşturulur. Metalize (alüminyumun buharlaştırılması ve film üzerinde yoğunlaştırılması), pvdc, pvoh kaplamalar BOPP filme daha iyi oksijen ve su buharı bariyer özellikleri kazandırırken, tutkal yapışma gereken uygulamalarda, silikon ise yapışkan bir yüzeyden kolay ayrılma gereken uygulamalarda kullanılır.
Toplam BOPP film üretiminin %15-20 kadarı bu şekildeki alt gruplarda değerlendirilir.
–Teknik Özellikleri:
BOPP filmler, kâğıt ve kâğıt gibi selülozdan üretilen bir film olan selofanın ve polietilenin yerini almıştır. BOPP filmi, bu malzemelerden üstün kılan özellikler suya, neme, yağa, sıcaklığa direnç göstermesidir. Oksijen ve su buharı geçirgenliği düşük olduğundan, cips, bisküvi, kek gibi ürünlere uzun raf ömrü sağlar. Yüzey parlak olduğu için paketlere daha iyi bir görünüm kazandırır. Ürünün görülmesi istenen uygulamalarda üstün transparan özelliği ile içindeki ürünü çok net gösterir. Paketleme makinelerinde kolay işlenebilirliği ve geri dönüşüm yoluyla yeniden değerlendirilebilmesi nedeniyle ekonomik üretim / ambalajlama yapılma imkânı sağlar.
2.2. Benzer veya Doğrudan Rakip Ürün
Soruşturma konusu ürünün ithal edilenleri ile yurt içinde üretilenleri arasında hammadde ve üretim teknolojileri bakımından farklılık bulunmamaktadır. İthal ürünler ile yerli ürünlerin teknik özellikleri ile fiziki özellikleri de aynıdır. Aynı dağıtım kanalları ile ürünün kullanıcılarına ulaşan ambalaj filmler benzer ürün olarak değerlendirilmektedir.
Diğer yandan, ambalaj filmlerden cips paketleri, peynir ve yoğurt kapları etiketleri ve gıda ile temas eden paketlerde kullanılanlarda diğerlerine göre daha ileri teknoloji kullanılmaktadır.
2.3. Soruşturma Konusu Ürünün İthalatındaki Uygulamalar
2.3.1. Mevcut Korunma Önlemi
2012 yılında yerli üreticiler tarafından İran menşeli BOPP ambalaj filmin ithalatında korunma önlemi açılması için başvuruda bulunulmuş ve 2/10/2012 tarihli ve 28429 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2012/15) ile korunma önlemi soruşturması açılmış; 2/7/2013 tarihli ve 28695 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin 2013/5 sayılı Tebliğ ile İran menşeli olan ürünün ithalatında 4 yıl süre ile miktar kısıtlaması (kota) şeklinde korunma önlemi uygulaması yürürlüğe konulmuştur. Söz konusu önlem 1/7/2017 tarihinde sona erecektir.
| G.T.İ.P. | Eşyanın Tanımı | Kota Miktarı | |||
| 1.Dönem | 2.Dönem | 3.Dönem | 4.Dönem | ||
| (2/7/2013- 1/7/2014) | (2/7/2014-1/7/2015) | (2/7/2015-1/7/2016) | (2/7/2016-1/7/2017) | ||
| 3920.20.21.00.19 | Diğerleri | 1.149 Ton | 1.183 Ton | 1.218 Ton | 1.255 Ton |
Miktar kısıtlaması (kota) şeklinde uygulanan korunma önlemi ile İran’dan sadece belirtilen miktarda ithalat yapılabilmesi mümkün kılınmıştır.
2.3.2. Gümrük Vergileri ve Diğer Vergiler
20/12/2016 tarihli ve 2016/9645 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde soruşturma konusu ürüne ait gümrük tarife istatistik pozisyonu 3920.20.21.00.19 olup ürün aşağıdaki biçimde sınıflandırılmıştır.
| POZİSYON NO | EŞYANIN TANIMI |
| 3920.20 | – Propilen polimerlerinden olanlar: |
| – – Kalınlığı 0,10 mm. yi geçmeyenler: | |
| – – – Bioryente olanlar | |
| 3920.20.21.00.11 | – – – Baskılı olanlar |
| 3920.20.21.00.19 | – – – Diğerleri |
| 3920.20.29.00.00 | – – – Diğerleri |
| 3920.20.80.00.00 | – – Kalınlığı 0,10 mm.yi geçenler |
2014 yılına kadar İran’ın Gelişme Yolundaki Ülkeler arasında yer alması sebebiyle Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) kapsamında ilgili ürünün ithalatında %0-%3 gümrük vergisi uygulanmış, 2014 yılı sonrasında Diğer Ülkeler vergisi uygulanmaya başlanmıştır.
Yürürlükteki İthalat Rejimi uyarınca İran dahil diğer ülkelere %6,5 oranında gümrük vergisi uygulanmaktadır. Ayrıca söz konusu eşyaya uygulanan Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranları ile gümrük vergileri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.
| GTP | KDV (%) |
ÖTV (%) |
GÜMRÜK VERGİSİ ORANI (%) | |||||
| AB, EFTA, STA | GTS ÜLKELERİ | DÜ | ||||||
| EAGÜ | ÖTDÜ | GYÜ | ||||||
| 3920.20.21.00.19 | 18 | – | 0 | 0 | 0 | 3 | 6,5 | |
Ülkemiz ile İran arasında imzalanan ve 1/1/2015 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Tercihli Ticaret Anlaşması kapsamında İran tarafının temel tarife oranı 3920.20 GTP için %2-%15-%22 ve indirim oranı %40 olarak belirlenmiştir.
Söz konusu anlaşma kapsamında ilgili üründe anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren İran tarafından %40 indirim yapılacaktır. Ülkemiz tarafından ambalaj film için İran’a herhangi bir tercihli rejim tanınmamıştır.
| HS 2013 | Ürün Tanımı | Temel Tarife Oranı % | Tarife İndirimi | İndirim Dönemi (Yıl) |
| 3920.20 | Propilen polimerlerinden olanlar | 2-15-22 | 40% | Sınırsız |
2.3.3. Diğer Mevzuat
13/5/2009 tarihli ve 27227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2009/7) ile CIF birim kıymeti 3.000 $/ton’un altında olan BOPP film ithalatı gözetime tabi tutulmuştur.
3. İTHALATIN GERÇEKLEŞME KOŞULLARI
3.1. İthalatın Miktar ve Oransal Değişimi
| 3920.20.21.00.19 | YILLIK ve DÖNEMSEL İTHALAT | DEĞİŞİM | |||
| YIL | Miktar (Kg) | Arındırılmış Değer ($) | B.F. ($/Kg) |
Miktar (Kg) |
Miktar (%) |
| 2012 | 36.332.506 | 105.260.529 | 2,90 | ||
| 2013 | 44.819.159 | 122.152.471 | 2,73 | 8.486.653 | 23% |
| 2014 | 53.285.105 | 145.287.529 | 2,73 | 8.465.946 | 19% |
| 2015 | 56.066.987 | 131.503.283 | 2,35 | 2.781.882 | 5% |
| 2016 | 44.471.558 | 98.605.024 | 2,22 | -11.595.429 | -21% |
| 2016(4) | 16.185.697 | 35.406.276 | 2,19 | ||
| 2017(4) | 14.707.783 | 30.991.355 | 2,11 | -1.477.914 | -9% |
BOPP ambalaj film toplam ithalatı incelenen dönem içerisinde 2012-2015 döneminde artmış, 2016 yılında azalmıştır. 2012 yılında 36.332.506 kg olan ithalat 2013 yılında 44.819.159 kg, 2015 yılında 53.285.105 kg ve 2015 yılında 56.066.987 kg olarak gerçekleşirken 2016 yılında 44.471.558 kg’a gerilemiştir. Dönemsel olarak 2017 yılının Ocak-Nisan döneminde 14.707.783 kg olarak gerçekleşmiş ve bir önceki döneme göre 1.477.914 kg azalmıştır.
İthal birim fiyatlar 2012 yılı sonrasında azalmaya başlamış ve ithal fiyatlar 2012 yılında 2,90 $/kg iken 2016 yılında 2,22 $/kg, 2017 yılı Ocak-Nisan döneminde ise 2,11 $/ton olarak gerçekleşmiştir.
Soruşturma konusu üründe genel ithalat 2013 yıllında %23, 2014 yılında %19 oranında artarken 2014 yılında artış hızı yavaşlamış ve 2016 yılında %21 oranında azalma kaydedilmiştir.
3.2. İran Menşeli İthalat
| 3920.20.21.00.19 İRAN | YILLIK ve DÖNEMSEL İTHALAT | DEĞİŞİM | |||
| YIL | Miktar (Kg) | Arındırılmış Değer ($) | B.F. ($/Kg) |
Miktar (Kg) |
Miktar (%) |
| 2012 | 3.659.359 | 8.692.930 | 2,38 | ||
| 2013 | 2.705.218 | 6.549.832 | 2,42 | -954.141 | -26% |
| 2014 | 1.889.459 | 4.595.817 | 2,43 | -815.759 | -30% |
| 2015 | 1.160.899 | 2.328.769 | 2,01 | -728.560 | -39% |
| 2016 | 422.382 | 846.933 | 2,01 | -738.517 | -64% |
| 2016(4) | 141.665 | 260.562 | 1,84 | ||
| 2017(4) | 192.035 | 376.464 | 1,96 | 50.370 | 36% |
Soruşturma konusu dönemde İran’dan yapılan ithalat 2012 yılında 3.659.359 kg iken 2013 yılında 2.705.218 kg’a gerilemiş, 2015 yılına kadar %39 oranında azalmış ve 2016 yılında 422.382 kg’a gerileyerek durma noktasına kadar gelmiştir.
Dönemsel olarak 2016 yılı Ocak-Nisan döneminde ithalat 141.665 kg iken, 2017 yılının Ocak-Nisan döneminde %36 oranında artarak 192.035 kg’a yükselmiştir.
İthal birim fiyatlar 2012-2016 döneminde 2-2,4 $/kg arasında seyrederken, dönemsel birim fiyatlar 1,84 $/kg ve 1,96 $/kg seviyesinde gerçekleşmiştir.
2013 yılında İran menşeli BOPP ambalaj film ithalatına korunma önlemi alındıktan sonra ithalatta önemli oranda düşüş yaşanmış, %26-%39 oranlarında gerileyen ithalat 2016 yılında %64 oranında azalmıştır. Genel ithalatın seyrine benzer şekilde İran’dan ithalatta düşüş yaşanmakla birlikte dönemsel olarak 2016-2017 yılı Ocak Nisan döneminde İran’dan ithalatta %36 oranında artış yaşanmıştır.
3.3. Ülkeler İtibariyle İthalat
3920.20.21.00.19 gümrük tarife pozsiyonlu ürünün ülkeler bazında ithalatında ilk sırayı Çin’in aldığı ve ülkenin toplam ithalattaki payının yıllar itibariyle %17-%22 arasında seyrettiği görülmektedir. İran’ın payı ise 2012 yılında %10, 2013 yılında %6, 2014 yılında %4 olarak gerçekleşmiş ve 2015 yılında %2’ye ardından 2016 yılında %1’e gerilemiştir.
İran’ın yerini İtalya ve Yunanistan’ın aldığı görülmekte olup, söz konusu ülkelerde ithal birim fiyatlar İran’a göre daha yüksek seyretmektedir.
2016 yılı ithalat miktarları dikkate alınarak yapılan sıralamada en fazla ithalat yapılan 2. ülke Yunanistan olmuştur. Önlem öncesinde 2012 yılında %10 oranında payı bulunan İran’ın payı 2016 yılında %1’e gerilemiştir.
| Ülke | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |||||
| B.F. $/Kg | Kg Payı % | B.F. $/Kg | Kg Payı % | B.F. $/Kg | Kg Payı % | B.F. $/Kg | Kg Payı % | ||
| TOPLAM | 2,73 | 100% | 2,73 | 100% | 2,35 | 100% | 2,22 | 100% | |
| 1 | ÇİN | 2,21 | 22% | 2,34 | 17% | 2,01 | 19% | 1,83 | 19% |
| 2 | YUNANİSTAN | 2,25 | 4% | 2,27 | 11% | 1,96 | 10% | 1,60 | 12% |
| 3 | İTALYA | 3,71 | 7% | 3,45 | 8% | 2,85 | 9% | 2,89 | 11% |
| 4 | MISIR | 2,29 | 10% | 2,26 | 12% | 2,05 | 8% | 1,63 | 8% |
| 5 | BELÇİKA | 4,20 | 4% | 4,08 | 3% | 3,40 | 4% | 3,24 | 7% |
| 6 | S. ARABİSTAN | 1,93 | 10% | 2,12 | 5% | 1,93 | 6% | 1,58 | 6% |
| 7 | HİNDİSTAN | 2,44 | 10% | 2,36 | 14% | 2,26 | 9% | 1,97 | 6% |
| 8 | ALMANYA | 3,74 | 7% | 3,68 | 8% | 2,96 | 7% | 2,94 | 5% |
| 9 | ENDONEZYA | 2,91 | 3% | 2,71 | 2% | 2,52 | 3% | 2,43 | 5% |
| 10 | HOLLANDA | 2,76 | 3% | 2,76 | 3% | 2,06 | 5% | 2,20 | 3% |
| 11 | RUSYA | 2,06 | 2% | 1,97 | 1% | 1,63 | 4% | 1,26 | 3% |
| 12 | İNGİLTERE | 5,28 | 2% | 5,67 | 2% | 4,70 | 2% | 3,75 | 3% |
| 13 | GÜNEY KORE | 2,65 | 1% | 2,55 | 1% | 2,46 | 2% | 2,04 | 3% |
| 14 | MACARİSTAN | 3,82 | 1% | 2,98 | 1% | 1,95 | 1% | 1,89 | 2% |
| 15 | FRANSA | 3,33 | 2% | 3,69 | 1% | 2,83 | 2% | 2,59 | 2% |
| 16 | İRAN | 2,42 | 6% | 2,43 | 4% | 2,01 | 2% | 2,01 | 1% |
| 17 | MALEZYA | 4,28 | 1% | 3,74 | 1% | 3,66 | 1% | 3,45 | 1% |
| 18 | TAYLAND | 2,41 | 2% | 2,35 | 3% | 2,36 | 0% | 1,97 | 1% |
| 19 | İSRAİL | 3,66 | 1% | 4,75 | 1% | 4,68 | 1% | 4,39 | 1% |
| 20 | BULGARİSTAN | 2,15 | 0% | 2,33 | 2% | 2,24 | 1% | 2,79 | 1% |
3.4. Nispî İthalat
Başvuru konusu eşya ithalatının yerli üretime göre nispî seyri aşağıda gösterilmektedir. 2013-2016 döneminde ithalatın yerli üretime oranı 2013 yılından sonra artmış, 2016 yılında azalmıştır.
İran menşeli ithalatın yerli üretime oranı ise dalgalı bir seyir izlemekle birlikte önlem sonrası gerileme olmuştur.
| 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
| Genel İthalat/Yerli Üretim Endeks | 100 | 115 | 110 | 83 |
| İran menşeli ithalat/Yerli Üretim Endeks | 100 | 68 | 38 | 13 |
3.5. İthalatın Piyasa Payı
İthalat miktarlarının iç piyasadan aldıkları pay 2013-2014 döneminde artarken, 2015 ve 2016 yıllarında düşmüştür. 2013-2016 döneminde İran menşeli ithalatın piyasa payı önemli ölçüde gerilemiştir.
Başvuru sahibi firmaların paylaştıkları veriler ile ülke tüketimi dikkate alınarak yerli üretim dalının piyasa payı hesaplanmış ve yerli üretimin piyasa payı 2014 yılında düşmeye başlamış, 2016 yılında toparlanmıştır.
| 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
| İthalatın Piyasa Payı (Genel) Endeks | 100 | 118 | 116 | 94 |
| İthalatın Piyasa Payı (Diğer Ülkeler) Endeks |
100 | 121 | 121 | 100 |
| İthalatın Piyasa Payı (İran) Endeks | 100 | 69 | 40 | 15 |
| Yerli Üretim Dalının Piyasa Payı % Endeks |
100 | 92 | 91 | 101 |
4. BAŞVURU KONUSU EŞYANIN YERLİ ÜRETİMİNE İLİŞKİN BİLGİLER
Soruşturma konusu ürünün yerli üretimine ilişkin bilgiler, eşyanın yerli üretiminin %73’ünü gerçekleştiren başvuru sahibi firmalardan sağlanan verilere dayanmaktadır.
4.1. Üretim
| Üretim | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 103 | 115 | 126 |
Başvuru konusu eşyanın genel üretimi 2013-2016 döneminde artmıştır. 2014-2016 döneminde üretim endeksi 2013 yılına göre sırayla 3, 15 ve 26 puan artmıştır.
4.2. Yurt içi Satışlar
| Yurt içi satışlar | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 93 | 98 | 106 |
Yerli üretici firmaların yurt içi satışları soruşturma döneminde 2014 yılı haricinde artmış olup, yurt içi satış endeksi 2014-2016 yıllarında sırasıyla 93, 98 ve 106 olarak gerçekleşmiştir.
4.3. Yurt dışı Satışlar
| Yurt dışı satışlar | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 138 | 160 | 193 |
Yurt dışı satışlar 2013-2016 döneminde yükselme eğilimi göstermiş, özellikle 2016 yılında önemli bir artış yaşanmıştır. Yurt dışı satış miktar endeksi 2014-2016 döneminde sırayla 38, 60 ve 93 puan artmıştır.
4.4. Tüketim
| Tüketim* | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 101 | 108 | 105 |
*Başvuru sahibi ve başvuruyu destekleyen firmaların verileri ile tüketim miktarı hesaplanmıştır.
Soruşturma konusu ürünün tüketimi yıllar itibariyle artmış ancak 2016 yılında düşmüştür. İthalatın düşmesine bağlı olarak tüketimin düştüğü görülmektedir. Tüketim endeksi 2014-2016 döneminde 2013 yılına göre sırayla 1, 8 ve 5 puan artmıştır.
4.5. Kapasite ve kapasite kullanım oranı
| Kapasite ve KKO | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 100 | 124 | 136 |
| KKO Endeks | 100 | 103 | 93 | 92 |
Yıllar itibariyle kapasite miktarı endeksi 24 ve 36 puan artarak, 2016 yılında 136’ya yükselmiştir.
Kapasite kullanım oranı ise üretim miktarına bağlı olarak 2013-2014 yıllarında artmış daha sonra düşmeye başlamıştır.
4.6. Dönem sonu stoklar
Soruşturma dönemi olan 2013-2016 döneminde dönem sonu stoklar önce azalmış, sonra artmıştır.
| Dönem Sonu Stoklar | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 84 | 149 | 130 |
4.7. İstihdam
İstihdam 2013-2016 döneminde büyük bir artış kaydetmiştir. 2013-2016 yıllarında istihdam endeksinin sırayla 9, 25 ve 30 puan arttığı ve pozitif bir ilerleme kaydedildiği görülmektedir. İstihdamın artışı üretici firmaların yeni üretim hattı, makine, ar-ge çalışmaları, teknolojik ve çevresel ürün üretimi vs. gibi yatırımlarını artırmalarının bir sonucudur.
| İstihdam | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 109 | 125 | 130 |
4.8. Verimlilik
Üretimle doğru orantılı olan işgücü verimliliği 2013 yılında 100 iken, 2015 yılında istihdam edilen kişi sayısının artışı ile birlikte azalmış, 2016 yılında yükselmiştir.
| Verimlilik | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 95 | 92 | 97 |
| Karlılık | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 79 | 97 | 63 |
Yerli üreticilerin kârlılık endeksleri Önlemin ertesi yılı 2014 yılında düşmüş ancak sonrasında düşüş yavaşlamış, daha sonra tekrar düşmüş, dalgalı bir seyir izlemiştir. 2013-2016 döneminde karlılık 79, 97 ve 63 olarak gerçekleşmiştir.
5. DEĞERLENDİRME
Soruşturma konusu dönemde önlemin yürürlüğe konulmasından itibaren 2013 senesinden sonra başvuru sahibi firmaların bazı ekonomik göstergelerinden kapasite kullanım oranı, karlılık vs. gibi göstergelerde bozulmalar olmuştur. Diğer taraftan, üretim, yurtdışı satışlar, istihdam gibi göstergelerde de iyileşmeler kaydedilmiştir.
Soruşturma konusu ürünün genel ithalatı 2015 yılına kadar artarak devam etmektedir, ancak İran menşeli ithalat önlem sonrasında durma noktasına gelmiştir.
Bir önceki yıla göre 2016 yılında %21 oranında azalan ithalat 2013 dönemine göre %1 oranında azalmıştır. 2016 yılında İran menşeli ithalat bir önceki yıla göre %64 oranında, 2013-2016 döneminde %84 oranında azalmıştır.
Soruşturma döneminde üretim miktarı endeksi incelendiğinde 2016 yılında 2013 yılına göre 126’ya yükselmiştir. Yurt içi satışlarda 2016 yılında endeks 106 olarak gerçekleşirken ve yurt dışı satışlarda önemli bir artış yaşanmış ve 193’e yükselmiştir.
Soruşturma döneminde yerli üretimin piyasa payı 2013-2016 döneminde ithalata göre yüksek seyretmiş, 2014-2016 döneminde 92, 91 ve 101 olarak gerçekleşmiştir.
İthalatın piyasa payı genel itibariyle 2013-2016 döneminde dalgalanmaktadır. 2013-2016 döneminde 118, 116’ya yükselmiş, sonra 94’e düşmüştür. İran menşeli ithalatın piyasa payı endeksi 2014-2016 döneminde 69, 40 ve 15 olarak gerçekleşmiştir. Korunma önlemi ile birlikte anılan ülke menşeli ithalatın iç piyasada asgari bir payı olmuştur.
İthalatın yerli üretime oranı endeksi 2014 yılında 115, 2015 yılında 110 olarak gerçekleşmiş ve 2016 yılında 83’e gerilemiştir.
Yerli üreticiler fiyat açısından İran ile rekabet edebilmek için maliyetin azalmasına yönelik yatırımlar yaparak yurtiçi satış fiyatlarını da %30 oranında düşürmüşlerdir. Bu çerçevede, kârlılıkları da azalmıştır.
| İhracat (Genel) | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 114 | 127 | 120 |
Ülkemiz ürünleri İran menşeli ürünlerin Ortadoğu’daki pazarında yerleşmeye başlamışlardır. 20013-2016 döneminde BOPP ambalaj film ihracat miktar endeksi 14, 27 ve 20 puan artmış ancak dönemsel olarak cüzi oranda azalmıştır.
Bununla birlikte, İran menşeli malların önlem öncesi dönemde ithalattan aldığı pay göz önünde tutulduğunda, önlemin yürürlükten kalkması sonrasında İran menşeli ithalatın tekrar ve hızla artma olasılığının yüksek olduğu değerlendirilmektedir.
International Trade Center (ITC) istatistiklerine göre 3920.20 GTP’de dünya ihracatında İran’ın payı 2013-2016 döneminde giderek azalırken, ülkemizin payı yükselmiştir.
Diğer yandan, İran menşeli ithalatın yerli üretim üzerinde etkisine dair yapılan analiz önlemin yürürlükten kaldırılması halinde İran menşeli ithalatın yerli üretim dalı üzerinde sebep olacağı ciddi zarar tehdididir.
Soruşturma konusu dönemde yerli üretim dalının bazı ekonomik göstergelerinde bozulma, bazılarında ise iyileşmeler kaydedilmiştir. Bazı ekonomik göstergelerde oluşan bozulmalar ile İran menşeli ithalat arasında bir illiyet bağı kurulabilmektedir. Ancak bazı ekonomik göstergelerde yaşanan iyileşmelerin rekabet koşullarına uyumla açıklanması mümkündür.
Soruşturma konusu ürünün kullanıcılarının tercihini belirleyen önemli etkenlerin başında ürünün fiyatı ve gıda veya diğer ürünlerin paketlemesinde kullanımı gelmektedir.
İthal fiyat CIF birim kıymetlere %6,5 oranında gümrük vergisi eklenerek bulunan fiyatlar olup, hem İran menşeli ürünlerin hem de ortalama ithal fiyatlarının yurt içi satış fiyatlarını kırma oranları yer almakta olup, soruşturma konusu ürün için fiyat kırılması dalgalı bir seyir izlemektedir.
İran menşeli ürünün 2013 yılında gümrük vergili ithal fiyatı, yurt içi satış fiyatının üzerinde seyretmekle birlikte, 2016 döneminde ise yurt içi satış fiyatlarında ciddi bir düşüş yaşanmış ve İran menşeli ürünün ithal fiyatının altında kalmıştır. İthal fiyatlara bağlı olarak yurt içi satış fiyatlarında da gerileme olmuştur. Dolayısıyla, önlemin kaldırılması durumunda yurt içi satış fiyatlarının ithal fiyatlar üzerinde seyredebileceği değerlendirilmektedir.
6. YENİ REKABET KOŞULLARINA UYUM
Korunma önleminin uygulamaları ile yerli üreticilerin piyasa koşullarına uyumunun kolaylaştırılması amaçlanmaktadır. Başvuru sahibi firmalar tarafından yapılan üretim teknolojisinde gelişmeler, yeni hat yatırımı, makine teçhizat alımları, Ar-Ge çalışmaları, Ür-Ge çalışmaları devam etmektedir.
7. SONUÇ ve ÖNERİ
İran’dan BOPP film ithalatı önlemle birlikte durma noktasına gelmiş ve 2013 yılında 2.705 ton olan ithalat, 2016 yılında korunma önlemi miktarı 1.255 ton’un altında kalmış ve 422 ton’a düşmüştür.
İran menşeli ürünün piyasa payı endeksi 2014 yılında 92, 2015 yılında 91’e düşmüş, 2016 yılında 101’e yükselmiştir.
Bununla birlikte, yerli üretim dalının üretim, yurt içi satışlar, yurt dışı satışlar, istihdam, kapasite gibi ekonomik göstergelerinde iyileşmeler kaydedilirken kapasite kullanım oranı, karlılık göstergelerinde bozulmalar olmuştur.
İran’ın Türkiye’ye ihracat rakamları düşük miktarda olmakla birlikte, yürürlükte olan önlemin kaldırılması halinde, İran’dan başvuru konusu eşyanın önemli miktarda ithal edileceği, bu ithalatın yerli üreticilerin rekabete uyumunu ve ekonomik göstergelerini bozacağı ve bu sebeple ciddi zarar tehdidinin devam ettiği değerlendirilmektedir.
İran’da kapasite artışı devam etmekte olup, İran’a uygulanan ambargo nedeniyle Avrupa pazarına sınırlı olarak giriş yapabilen İran’da yerleşik ihracatçılar, korunma önleminin kaldırılması ile hem coğrafi yakınlık hem lojistik açıdan öncelikli pazar olarak ülkemize ihracatlarını artırabileceklerdir.
Bu değerlendirmelerden hareketle, yürürlükte olan ve miktar kısıtlaması (kota) şeklinde uygulanan önlemin 3 yıl süreyle uzatılmasının, kota miktarının ise uygulamanın birinci yılında 1.293 ton olarak belirlenmesinin ve bu miktarın her yıl %3 oranında arttırılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.