Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması (STA) Bulunan Ülkeler
Türkiye’nin Yürürlükteki Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA)
Not 1: Hâlihazırda 10 ülke/ülke grubu ile resmi olarak başlatılmış bulunan STA müzakereleri kapsamında 3 ülke (Japonya, Tayland ve Endonezya) ile müzakereler aktif bir şekilde sürdürülmektedir.
Not 2: Müzakere sürecinde olan diğer ülke/ülke grupları (Meksika, Peru, Kolombiya, MERCOSUR, Ekvator, Kamerun ve Körfez İşbirliği Konseyi) ile de söz konusu süreçlerin hızlandırılmasına ilişkin çalışmalar yürütülmektedir.
Not 3: Katar, Lübnan, Ukranya ve Sudan ile imzalanan anlaşmalar iç onay süreçlerinin tamamlanmasının ardından yürürlüğe girecektir.
İran, Azerbaycan, Pakistan ve Özbekistan ile olmak üzere yürürlükte 4 Tercihli Ticaret Anlaşmamız (TTA) bulunmaktadır. Son olarak, Özbekistan TTA 1 Temmuz 2023 itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Azerbaycan TTA’yı genişleten Ek Protokol’ün iç onay süreci ise devam etmektedir.
ÜLKE | Anlaşma Tarihi | Yürürlüğe Giriş Tarihi | MEVZUAT | MEVZUAT/ AÇIKLAMA |
Arnavutluk | 22.12.2006 | 01.05.2008 | Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Türkiye ile Arnavutluk Arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması |
Birleşik Arap Emirlikleri | 03.03.2023 | 01.09.2023 | Türkiye-Birleşik Arap Emirlikleri Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması modaliteleri Bilgi Notu | Türkiye Cumhuriyeti ile Birleşik Arap Emirlikleri Arasında Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik |
Birleşik Krallık (İngiltere) | 29.12.2020 | 14.04.2021 | Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması | Türkiye-Birleşik Krallık Ortak Komitesinin Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Eki Menşe Protokolünü Değiştiren 15.03.2021 Tarihli ve 2/2021 Sayılı Kararı Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik |
Bosna Hersek | 03.07.2002 Revize STA (02.05.2019) | 01.07.2003 Revize STA (01.08.2021) | Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | 3 Temmuz 2002 tarihinde imzalanan Türkiye ile Bosna ve Hersek arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması 5 Mayıs 2003 tarih ve 25099 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 1 Temmuz 2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Revize STA 2 Mayıs 2019 tarihinde imzalanmış olup, 1 Ağustos 2021 itibariyle yürürlükte bulunmaktadır |
EFTA (İsviçre Norveç İzlanda Lihtenştayn) | 10.12.1991 | 01.09.1992 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | STA metninin Türkçe nüshası |
Faroe Adaları | 16.12.2014 | 01.10.2017 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | 14.02.2017 tarihli ve 6782 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunmuştur. 29.05.2017 tarihli ve 2017/10411 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı‘yla ülkemiz ve Faroe Adaları (Faroe Adaları ile ilgili olarak Danimarka Krallığı) arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması yürürlüğe konulmuştur. |
Fas | 07.04.2004 | 01.01.2006 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Türkiye menşeli ürünler, Fas’a ihracatlarında 2 Mayıs 2022 tarihinden itibaren beş yıl geçerli olmak üzere Fas tarafından uygulanmakta olan MFN vergi oranının %90’ına tekabül eden oranda gümrük vergisine tabi olacaktır. |
Filistin | 20.07.2004 | 01.06.2005 | İki Taraflı Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | 9 Ocak 2020 tarihinde imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Filistin Ulusal Yönetimi Adına Filistin Kurtuluş Örgütü Arasında Geçici Serbest Ticaret Anlaşması ile Kurulan Ortak Komite’nin; Temel Tarım Ürünleri ve İşlenmiş Tarım Ürünleri ile Balıkçılık Ürünlerinde Taviz Değişimine Dair Protokol I’e Ait Tablo I’in Tadili Hakkında 1/2020 Sayılı Karar ile Hurma kotası 3.000 tona çıkartılmıştır. |
Güney Kore | 01.05.2013 | 01.05.2013 01.08.2018 | Türkiye-Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Taraflar karşılıklı olarak tüm tarife satırlarının %90’ını 1 Ocak 2023 tarihine kadar sıfırlamayı taahhüt etmişlerdir. Taraflar, tüm sanayi ürünlerinde azami yedi yılın sonunda; tarım ürünlerinde, hassasiyet arz edenler hariç olmak üzere, azami on yılın sonunda gümrük vergilerini sıfırlamayı taahhüt etmektedir. Anlaşmanın yürürlüğe girişiyle ülkemiz tarife satırlarının %65’inde, Kore tarafı %80’inde gümrük vergilerini sıfırlamıştır. |
Gürcistan | 21.11.2007 | 01.11.2008 | İki Taraflı Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Sanayi ürünleri bakımından gümrük vergileri ile eş etkili vergiler karşılıklı olarak 1 Kasım 2008 itibariyle sıfırlamıştır. Ülkemizden Gürcistan’a ihraç edilen tarım ürünlerde gümrük vergileri ve eş etkili vergiler bazı ürünler hariç tutulmak kaydıyla, 1 Kasım 2008 itibariyle kaldırılmıştır. Ülkemizin Gürcistan’dan yaptığı ithalatta ise gümrük vergileri 1 Kasım 2008 tarihinden itibaren bazı ürünler hariç olmak üzere kaldırılmıştır. Belirli ürünlerde ise tarife kontenjanı sağlanmıştır. |
İsrail | 14.03.1996 | 01.05.1997 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Ülkemiz ile İsrail arasında, sanayi ürünleri ticareti, 1 Ocak 2000 tarihinden bu yana gümrük vergisinden muaf olarak gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, Anlaşma kapsamı dışında tutulan herhangi bir negatif liste bulunmamaktadır. |
Karadağ | 26.11.2008 | 01.03.2010 | Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Mevcut STA’nın kapsamının hizmet ticaretini içerecek şekilde genişletilmesi ve STA kapsamındaki tarım tavizlerinin iyileştirilmesine yönelik Protokoller 17 Temmuz 2019 tarihinde imzalanmış, 1 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir. |
Kosova | 27.09.2013 | 01.09.2019 | Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Ülkemizce 2008 yılından bu yana Kosova menşeli sanayi ürünlerinde uygulanan tek taraflı gümrük vergisi muafiyeti, STA’da konsolide edilmiştir. Buna karşılık Kosova tarafı sanayi ürünlerinin tamamında Anlaşmanın yürürlüğe girişini takip eden 9 yıl içinde gümrük vergilerini kademeli olarak sıfırlamayı kabul etmiştir |
Makedonya | 07.09.1999 | 01.09.2000 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Ülkemiz tarafından, Makedonya menşeli sanayi ürünleri için uygulanan gümrük vergileri 2003 yılından itibaren kaldırılmıştır. Makedonya tarafından, Türkiye menşeli sanayi ürünleri için uygulanan gümrük vergileri 1 Ocak 2008 tarihi itibariyle kaldırılmıştır. |
Malezya | 17.04.2014 | 01.082015 | Türkiye – Malezya Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Anlaşmanın yürürlüğe girişiyle birlikte tarife satırlarının yaklaşık % 70’inde karşılıklı olarak gümrük vergileri sıfırlanmıştır. Sanayi ürünlerinde Malezya ülkemize uyguladığı gümrük vergilerini en geç 8 yılın sonunda sıfırlayacaktır. |
Mısır | 27.12.2005 | 01.03.2007 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Türkiye, Mısır menşeli sanayi ürünleri için uygulanan gümrük vergilerini STA’nın yürürlüğe girmesi ile birlikte kaldırmıştır. Mısır ise, Türkiye menşeli sanayi ürünleri için uygulanan gümrük vergilerini Protokol I’de yer alan takvimler çerçevesinde sıfırlayacaktır. |
Moldova | 11.09.2014 | 01.11.2016 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Ülkemiz tarafından, Moldova menşeli sanayi ürünleri için uygulanan gümrük vergileri STA’nın yürürlüğe girmesi ile birlikte kaldırılmıştır. Moldova sanayi ürünlerinin % 97’sinde gümrük vergilerini yürürlük tarihinde, geriye kalan ürünlerde ise Anlaşmanın yürürlüğe girişini takip eden 3 (Ek II-Liste A) ve 5 (Ek II-Liste B) yıllık indirim takvimleri dâhilinde kaldıracaktır. |
Morityus | 09.09.2011 | 01.06.2013 | Türkiye Cumhuriyeti ile Morityus Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Türkiye tarafından, STA’nın Ek III’ünde belirtilen bazı konfeksiyon ve ayakkabı ürünleri hariç olmak üzere Morityus menşeli sanayi mallarının ülkemize ithalatında uygulanan gümrük vergileri Anlaşma’nın yürürlüğe girişi ile birlikte kaldırılmıştır. Söz konusu konfeksiyon ve ayakkabı ürünlerine Türkiye’nin uyguladığı gümrük vergileri ise Anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren 4 yıl içinde aşamalı olarak sıfırlanacaktır. |
Sırbistan | 01.06.2009 | 01.09.2010 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Anlaşma kapsamında Sırbistan menşeli sanayi mallarının Türkiye’ye ithalatında uygulanan gümrük vergileri Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte, Türkiye menşeli sanayi ürünlerinin gümrük vergileri ise takvim dâhilinde tedricen 1 Ocak 2015 tarihi itibariyle sıfırlanmıştır. Tarım ürünlerinde taraflar seçilmiş ürünlerde tarife kontenjanları çerçevesinde vergi muafiyeti veya MFN vergi indirimi şeklinde olmak üzere karşılıklı taviz değişiminde bulunmuşlardır. |
Singapur | 14.11.2015 | 01.10.2017 | Türkiye – Singapur Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Singapur’un gümrük vergileri Anlaşmanın yürürlüğe giriş tarihi itibariyle sıfırlanmıştır. Ülkemizce gümrük vergilerinin yaklaşık %80’i yürürlüğe giriş tarihinde sıfırlanmıştır. Gümrük vergileri indirim takvimi dahilinde sıfırlanacak ürünler ile taviz kapsamı dışında bırakılmış ürünlere EK 2-A’da yer verilmiştir. Söz konusu ürünlerin yaklaşık % 15’i, menşe kurallarını karşılayabilen ürünler bakımından “3”, “5”, “7” ve “10” yıllık indirim takvimleri dahilinde sıfırlanacaktır. Anlaşma kapsamında ülkemizce çoğu tarım ürünü olmak kaydıyla 842 adet ürün (tarife satırlarının % 5’i) kapsam dışı bırakılmıştır. |
Şili | 14.07.2009 | 01.03.2011 | Türkiye-Şili Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Anlaşma Kapsamı Mal ticaretinde tarife ve tarife dışı engellerin kaldırılması; Hayvan ve bitki sağlığı önlemleri; Fikri, sınai ve ticari mülkiyet hakları; Menşe kuralları, Vergilendirme, Anti-damping, Korunma önlemleri, Ödemeler dengesi önlemleri |
Tunus | 25.11.2004 | 01.07.2005 | Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Türkiye, Tunus menşeli sanayi ürünleri için uygulanan gümrük vergilerini Anlaşmanın yürürlüğe girmesi ile birlikte kaldırmıştır. Tunus ise, Protokol I’de yer almayan Türkiye menşeli sanayi ürünlerini Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte sıfırlamıştır. Protokol I kapsamındaki Liste I’de yer alan ürünler Anlaşmanın uygulanmaya başlamasını takip eden 7 yılda, Liste II’de yer alan ürünler ise 9 yılda kademeli olarak serbestleştirilecek olup, Liste III’te sayılan ürünler ise serbestleştirmeden muaf tutulacak ve Ortaklık Komitesinde tekrar gözden geçirilecektir. |
Venezuela | 17.05.2018 | 21.08.2020 | Türkiye Cumhuriyeti ile Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti Arasındaki Ticaretin Geliştirilmesi Anlaşması Çerçevesinde Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik | Anlaşma Kapsamı Mal ticaretinde tarife ve tarife dışı engellerin kaldırılması, Menşe kuralları, Ticarette teknik engeller, Sağlık ve bitki sağlığı önlemleri, Ticaret politikası önlemleri, Anlaşmazlıkların halli, Fikri mülkiyet hakları, Kurumsal hükümler |
Ürdün (Yürürlükten kaldırıldı. 22.11.2018) | 01.12.2009 | 01.03.2011 | 22.11.2018 tarihinde sona erdi. STA’nın Ürdün tarafının Feshine ilişkin açıklama için TIKLAYINIZ | 22.11.2018 tarihinde sona erdi. STA’nın Ürdün tarafının Feshine ilişkin açıklama için TIKLAYINIZ |
Suriye 06.12.2011’de Karşılıklı askıya alındı. | 22.12.2004 | 01.01.2007 | 06.12.2011’de Karşılıklı askıya alındı. | 06.12.2011’de Karşılıklı askıya alındı. |
Katar | 01.01.2018 | Onay süreci devam ediyor. | Türkiye-Katar Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması müzakereleri 2018 yılı Ocak ayı itibarıyla tamamlanmıştır. | |
Lübnan | 24.11.2010 | Onay süreci devam ediyor. | Bahse konu Anlaşmanın ülkemiz bakımından iç onay süreci, 10 Ocak 2013 tarihinde kabul edilen 6388 sayılı Uygun Bulma Kanunu ve müteakiben 30 Nisan 2013 tarih ve 28633 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 2013/4449 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile tamamlanmış bulunmaktadır. Halen, Anlaşmanın yürürlüğe girebilmesi için Lübnan’ın iç onay sürecini tamamlaması beklenmektedir. | |
Sudan | 24.12.2017 | Onay süreci devam ediyor. | Her iki ülke iç onay süreçlerinin tamamlanmasının ardından yürürlüğe girecektir. |
Not 1: Hâlihazırda 10 ülke/ülke grubu ile resmi olarak başlatılmış bulunan STA müzakereleri kapsamında 3 ülke (Japonya, Tayland ve Endonezya) ile müzakereler aktif bir şekilde sürdürülmektedir.
Not 2: Müzakere sürecinde olan diğer ülke/ülke grupları (Meksika, Peru, Kolombiya, MERCOSUR, Ekvator, Kamerun ve Körfez İşbirliği Konseyi) ile de söz konusu süreçlerin hızlandırılmasına ilişkin çalışmalar yürütülmektedir.
Not 3: Katar, Lübnan, Ukranya ve Sudan ile imzalanan anlaşmalar iç onay süreçlerinin tamamlanmasının ardından yürürlüğe girecektir.