FASIL 41 – Ham Postlar, deriler (Kürkler hariç) ve köseleler
BÖLÜM VIII
HAM POSTLAR VE DERİLER, KÖSELELER, KÜRKLER VE BU MADDELERDEN MAMUL EŞYA; SARACİYE EŞYASI VE EYER VE KOŞUM TAKIMLARI; SEYAHAT EŞYASI, EL ÇANTALARI VE BENZERİ MAHFAZALAR; HAYVAN BAĞIRSAĞINDAN MAMUL EŞYA (İPEK BÖCEĞİ BAĞIRSAĞI HARİÇ)
FASIL 41
HAM POSTLAR, DERİLER (KÜRKLER HARİÇ) VE KÖSELELER
Fasıl Notları:
1.- Aşağıda yazılı olanlar bu fasla dahil değildir:
- Ham post veya derilerin kırpıntı veya benzer döküntüleri (05.11 pozisyonu);
- Hale göre 05.05 veya 67.01 pozisyonunda yer alan kuşların tüylü derileri ve tüylü diğer kısımları; veya
- Tüylü hayvanların tüyleri ve yünleri alınmamış ham, dabaklanmış veya aprelenmiş derileri (Fasıl 43). Bununla beraber, sığır türü (bufalo dahil), at türü hayvanların, koyun veya kuzuların (Astragan (astrakhan), Karakul, Persaniye, breitschwanz ve benzerleri, Hint, Çin, Moğol veya Tibet kuzuları hariç), keçi veya oğlakların (Yemen, Moğolistan ve Tibet Keçi ve oğlakları hariç), domuzların (pekari dahil),dağ keçisi, ceylan, deve ( tek hörgüçlü deve dahil), geyik, şimal geyiği, ren geyiği, karaca ve köpeklerin tüyleri ve yünleri alınmamış ham derileri 41 inci Fasılda yer alır.
2.- (A) 41.04 ila 41.06 pozisyonları, geri alınabilir dabaklama işlemine tabi tutulan (ön dabaklama da dahil) deri ve postları kapsamaz. (duruma göre 41.01 ila 41.03 pozisyonları)
(B) 41.04 ila 41.06 pozisyonları anlamında “ara kurutmalı (crust)” terimi, kurutulmadan önce yeniden dabaklanmış, renklendirilmiş veya fat-liquored (doldurulmuş) olan deri ve postlardır.
3.- “Tarifenin neresinde geçerse geçsin “terkip yolu ile elde edilen deri ve kösele” tabiri, sadece 41.15 pozisyonuna giren maddeleri ifade eder.
GENEL AÇIKLAMALAR
Aşağıda yazılı olanlar bu Fasılda yer alır:
(I) Ham postlar (geniş dört ayaklı büyükbaş hayvanların postları) ve deriler (kuşların tüylü derileri ve kürkler hariç) (41.01 ila 41.03 pozisyonları). Bu pozisyonlar aynı zamanda 1 (c) not hükmünde belirtilen hayvanların tüyleri ve yünleri alınmamış ham derileri ile 41.01 ila 41.03 pozisyonlarına ait Açıklama Notlarında belirtilenleri kapsamaktadır.
Dabaklama işleminden önce deriler ilk önce, alkali solüsyonlarda yıkama( saklama esnasında kullanılan tuzları gidermek ve yumuşatmak için), yünlerinin alınması, üzerlerinde kalan etlerin temizlenmesi, daha sonra yünlerinin alınması sırasında kullanılan kirecin ve diğer maddelerin giderilmesi ve nihayetinde de durulanma yapılması işlemlerini kapsayan bir seri hazırlık işlemine tabi tutulurlar.
41.01 ila 41.03 pozisyonları ayrıca, geri dönüşümlü hafif bir dabaklama (ön dabaklama dahil) işlemine tabi tutulmuş olan tüyleri veya yünleri alınmış ham post ve derileri de kapsar. Bu tür işlem, parçalayıp bölme işleri için post veya derileri geçici olarak dayanıklı hale getirir ve çürümelerini geçici olarak önler. Bu şekilde işlenmiş post ve deriler bitirilme işleminden önce daha ileri dabaklama işleminin yapılmasını gerektirir ve bunlar 41.04 ila 41.06 pozisyonlarının ürünleri olarak değerlendirilmezler.
Yün ve kılları üzerindeyken ön dabaklaması yapılmış veya daha ileri bir işlem görmüş post ve deriler bu Fasılın 1(c) Notuna göre bu Fasılın haricindedir.
(II) Dabaklanmış veya crusted (ara kurutmalı), fakat daha ileri bir şekilde hazırlanmamış post ve deriler (41.04 ila 41.06 pozisyonları). Dabaklama işlemi derilerin ve postların bozulup çürümesini önler, ve su geçirmezliğini artırır. Dabaklama derinin yapısına nüfüz eder ve kolojen ile kovelent bağ kurarak biçim alır. Bu geri alınamayan kimyasal bir reaksiyon olup, ürüne ısıya, ışıga ve terlemeye karşı dayanıklılık kazandırır ve deriyi kalıplanabilir ve kullanılabilir hale getirir.
Bunlar daha sonra “bitkisel dabaklama” (bazı ağaçlar, ağaç kabukları, yapraklar veya bunların hülasalarını içeren havuzlarda), “mineral dabaklama” (krom tuzları, demir tuzları ve şap gibi mineral tuzlarla), yahut “kimyasal dabaklama” (formaldehitle veya bazı sentetik kimyasal maddelerle) işlemine tabi tutulur. Bazen bütün bu işlemler birleşik olarak da kullanılmaktadır. Büyük derilerin şap ve tuz karışımı ile dabaklanmasına “Macar dabaklaması” denilir. Şap dabaklamasında ise tuz, yumurta sarısı ve un karışımı kullanılır. Şap dabaklaması usulü ile dabaklanmış post ve deriler genellikle eldiven, giyim eşyası ve ayakkabı imalatında kullanılırlar.
Dabaklanmış veya dabaklamadan daha ileri bir işçilik görmüş post ve deriler ticarette “deri” olarak bilinirler. Dabaklamadan sonra kurutulan deriler “ara kurutmalı (crust)” veya “ara kurutmalı deri (crust leather)” olarak adlandırılırlar. Ara kurutma (crusting) işlemi sırasında, ara kurutmalı deriyi yağlamak ve esneklik vermek için bir katı yağlı sıvı veya sıvı yağ eklenebilir ve post veya deri kurutmadan önce yeniden dabaklanabilir veya daldırma yöntemiyle (örn; davullarda) renklendirilebilir.
41.14 pozisyonunda belirtilen güderi (kombine güderi dahil) elde etmek için koyun ve kuzu derileri yağlı dabaklama yapılır ve aprelenir.
(III) Dabaklandıktan veya ara kurutma (crust) sonra daha ileri bir işlem görmüş deriler (41.07, 41.12 ve 41.13 pozisyonları). Dabaklandıktan veya ara kurutmadan (crusting) sonra, deri, üst yüzü üzerindeki bozuklukları gidermek ve deriyi daha yumuşak, su geçirmez hale getirerek kullanıma hazır hale getirmek için daha ileri muameleye tabi tutulması gerekir. Bu işlemler; yüzeyi sertleştirmek veya dövmek, yağ ile beslemek, inceltmek, yumuşatmak ve germek gibi ileri işlemlerden oluşur.
Daha sonra deri, diğer bir deri taklidi yapmak için yüzey boyası veya pigmentle boyama, sırça yapma veya baskı yapma uygulaması, etli kısmına ( veya nadiren sırça yüzü) süet veya kadife görüntüsü vermek için apreleme, cilalama, taşlama uygulaması, mumlama, siyahlaştırma, düzgünleştirmek (parlatmak), saten bitirme, baskılama uygulamaları ile daha ileri sepileme veya bitirme işlemlerine tabi tutulabilir.
Parşömine edilmiş- deriler ham post ve derilerden hazırlanır ancak bunlar dabaklama işlemine tabi tutularak değil, kendi muhafazalarını sağlayan işlemlere tabi tutularak hazırlanır. Bu deriler yumuşatılmış, tüyleri alınmış, alt yüzeyindeki yağ ve etleri giderilmiş, yıkanmış ve daha sonra bir çerçevede gerilmiş, üzeri beyazlatıcı, soda veya sönmüş kireç ihtiva eden bir hamurla sıvanmış, istenilen bir kalınlığa indirilinceye kadar tıraşlanmış ve sünger taşı ile ovulmuştur. Son olarak jelatin ve nişasta ile sepilenmiştir.
Bunlardan daha iyi kalitede olanlarına “vellum” denir ve bunlar yeni doğmuş buzağı derilerinden hazırlanırlar. Bunlar, kitap ve önemli dokümanların kaliteli ciltlenmesinde, yada trampet ve davul derileri vb. olarak kullanılırlar. Daha kalın post ve deriler (genellikle büyük sığır derileri) bazen aynı işleme tabi tutulur ( hamderi olarak bilinen daha kaba ürünler) ve makine parçaları sanayiinde, alet ve seyahat eşyası vb. imalinde kullanılır.
(IV) Güderiler; rugan ve ruganla kaplanmış deri ve köseleler; metalize deri ve köseleler; (41.14 pozisyonu). 41.14 pozisyonu, pozisyon metninde adı geçen ve özel finisaj işlemleriyle üretilen özel deri ve köseleleri kapsar. Bu nedenle, bu pozisyon güderi (kombine güderi dahil) elde etmek için yağlı dabaklaması yapılmış ve aprelenmiş koyun ve kuzu derilerini; verniklenmiş veya cilalanmış ya da ince bir plastik tabakası ile kaplanmış deri ve köseleyi(rugan ve ruganla kaplanmış deri ve köseleler); ve metal tozları ve metal bir tabaka ile kaplanmış derileri (metalize deri ve köseleler) kapsar.
(V) Esası deri ve kösele veya deri veya kösele lifleri olan terkip yoluyla elde edilen deri ve köseleler (41.15 pozisyonu)
(VI) Deri ve köselelerin, terkip yoluyla elde edilen deri ve köselelerin kırpıntı ve diğer döküntüleri (41.15 pozisyonu). Bu pozisyon ham postların veya derilerin veya kürklerin kabuk ve benzer döküntülerini kapsamaz.
Postlar, deriler ve köseleler; bütün halde (diğer bir ifadeyle, postlar, deriler ve köseleler hayvanın şekline sahip, fakat baş ve ayakların derisi alınmış olabilir) ya da parçalar halinde (Örn, yan kısımlar, omuzlar, kıçlar, dirsekler, karın, avurtlar), şerit veya tabaka şeklinde olsalar da bu fasılda yer alırlar. Ancak özel biçimlerde kesilmiş olan parçalar diğer Fasıllarda, özellikle 42 veya 64 üncü Fasıllarda yer alan eşya olarak kabul edilir.
Parça postlar, deriler ve köseleler karşılık geldiği bütün haldeki post, deri ve köselerle aynı pozisyonlarda sınıflandırılırlar. Parçalama, dabaklama işleminden önce veya sonra gerçekleştirilebilen, post ve deriyi yatay olarak birden çok tabakaya ayırma işlemidir. Parçalamada amaç, işleme için daha eşit kalınlıkta ve daha aynı biçimli kösele elde etmektir. Postun dış veya damarlı yüzeyi birkaç milimetre kesinliğe vardırmak için bıçak şeridinden geçirilerek kademelendirilir. “Etli parça” olarak bilinen alt katman düzensiz şekil ve kalınlıktadır. Bufalo derisi gibi ender kalınlıktaki postlardan birkaç tabaka üretilebilir. Ancak böylesi durumlarda orta katmanlar dış katmanlardan daha zayıf olur.
41.01 – SIĞIRLARIN (BUFALO DAHİL) VE ATLARIN HAM POST VE DERİLERİ (YAŞ VEYA TUZLANMIŞ, KURUTULMUŞ, KİREÇLENMİŞ, PİKLE EDİLMİŞ VEYA BAŞKA ŞEKİLDE MUHAFAZA EDİLMİŞ, FAKAT DABAKLANMAMIŞ, PARŞÖMİNE EDİLMEMİŞ VEYA DAHA İLERİ BİR İŞLEME TABİ TUTULMAMIŞ) (KILLARI ALINMIŞ VEYA PARÇALARA AYRILMIŞ OLSUN OLMASIN)
4101.20 – Bütün halindeki post ve deriler (deri ağırlığı basitçe kurutulduğunda 8 kg.yi, kuru tuzlandığında 10 kg.yi veya taze, yaş, tuzlanmış veya diğer şekillerde muhafaza edildiğinde 16 kg.yi geçmeyenler)
4101.50 – Ağırlığı 16 kg.yi geçen bütün halindeki deriler
4101.90 – Diğerleri (krupon ve yarım krupon deriler dahil)
Bu pozisyonda; kılları alınmış olsun olmasın sığır türü hayvanların (bufalo dahil) (01.02 pozisyonunda yer alan hayvanlar gibi. Bu pozisyonun Açıklama Notuna bakınız.) veya at türü hayvanların (atlar, katırlar, eşekler, zebralar, vb. ) ham post ve derileri yer alır.
Bu ham post ve deriler taze (yeşil) halde olabildikleri gibi, kısa sürede kokuşmalarını önlemek için tuzlanmış, kurutulmuş, kireçlenmiş, pikle veya başka usullerle geçici olarak muhafaza edilmiş aynı zamanda temizlenmiş, parçalara ayrılmış veya kazınmış olabilirler veya geri dönüşümlü bir dabaklama (ön dabaklama dahil) işlemine tabi tutulmuş olabilirler. Fakat herhangi bir dabaklama veya benzeri bir işlem (parşömine edilmek-aprelemek gibi) yahut daha ileri bir işleme tabi tutulmamış olmalıdırlar.
Ham post ve deriler ya kuru olarak veya nemli tuzlanabilir. Kuru tuzlamada lekelenmeyi önlemek için tuza bazen başka maddelerde ilave edilmiş olabilir. Hindistan’da bu iş için bazen sodyum sulfat içeren killi toprak da eklenmektedir.
Ham postlar doğrudan doğruya veya tuzlamadan sonra ek bir işlemden geçirilerek kurutulabilirler. Kurutma sürecinde, deriler ve postlar böcek öldürücü, dezenfekte edici veya benzeri müstahzarlarla işleme tabi tutulur.
Ham post ve deriler, sönmüş kirece batırılmak veya kireç esaslı pat ile sıvanmak suretiyle kireçlenir. Kireçleme işlemi kılların dökülmesini kolaylaştırmakla birlikte aynı zamanda muhafazasını da sağlar.
Ham post ve deriler, zayıf hidroklorik veya sülfirik asit solüsyonlarında veya bazı diğer kimyasal maddelerle ve tuz katılmak suretiyle pikle edilir. Bu işlemin yapılması deri ve postların muhafazasını sağlar.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir:
(a) Yenilebilir, pişmemiş hayvan derileri (02.06 veya 02.10 pozisyonları).(pişirildiği zaman bu deriler 16.02 pozisyonunda sınıflandırılır).
(b) Ham post ve derilerin kabuk ve benzeri döküntüleri (05.11 pozisyonu).
41.02 – KOYUN VE KUZULARIN HAM DERİLERİ (YAŞ VEYA TUZLANMIŞ, KURUTULMUŞ, KİREÇLENMİŞ, PİKLE EDİLMİŞ VEYA BAŞKA ŞEKİLDE MUHAFAZA EDİLMİŞ FAKAT DABAKLANMAMIŞ, PARŞÖMİNE EDİLMEMİŞ VEYA DAHA İLERİ BİR ŞEKİLDE HAZIRLANMAMIŞ)(YÜNÜ ALINMIŞ VEYA PARÇALARA AYRILMIŞ OLSUN OLMASIN) (BU FASILIN 1(c) NOTUNDA BELİRTİLENLER HARİÇ).
4102.10 – Yünü alınmamış
– Yünü alınmış
4102.21 — Pikle deriler
4102.29 — Diğerleri
Bu pozisyon, yünleri alınmış olsun olmasın koyun ve kuzuların ham derilerini kapsar. Bununla beraber, bu pozisyon, Astragan, Broadtail, Karakul, Persaniye ve benzeri kuzuların (dünyanın çeşitli yerlerinde farklı isimlerle bilinen ve Karakul ve Persaniye kuzularına benzeri türlerde olan kuzular gibi), Hint, Çin, Moğol veya Tibet kuzularının yünlü derilerini kapsamaz.
Bu ham post ve deriler yaş halde olabildikleri gibi, kısa sürede kokuşmalarını önlemek için tuzlanmış, kurutulmuş, kireçlenmiş, pikle veya başka usulle geçici olarak muhafaza edilmiş olabilirler(41.01 pozisyonu Açıklama Notuna bakınız). Bunlar, aynı zamanda temizlenmiş, parçalanmış veya kazınmış olabilirler veya geri alınabilir olan bir dabaklama (ön dabaklama dahil) işlemine tabi tutulmuş olabilirler. Fakat herhangi bir dabaklama veya benzeri bir işleme (parşömine edilmek gibi) yahut daha ileri bir işleme tabi tutulmamış olmalıdırlar.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir:
- Yenilebilir, pişmemiş hayvan derileri (06 veya 02.10 pozisyonları). (Bu derilerin pişirilmiş olanları 16.02 pozisyonunda sınıflandırılır).
- Ham derilerin kabuk ve benzeri döküntüleri (11 pozisyonu)
41.03 – DİĞER HAM POST VE DERİLER (YAŞ VEYA TUZLANMIŞ, KURUTULMUŞ, KİREÇLENMİŞ, PİKLE EDİLMİŞ VEYA BAŞKA ŞEKİLDE MUHAFAZA EDİLMİŞ FAKAT DABAKLANMAMIŞ, PARŞÖMİNE EDİLMEMİŞ VEYA DAHA İLERİ BİR ŞEKİLDE HAZIRLANMAMIŞ) (KILLARI ALINMIŞ VEYA PARÇALARA AYRILMIŞ OLSUN OLMASIN) (BU FASILIN 1 (b) VE (c) NOTLARINDA BELİRTİLENLER HARİÇ)
4103.20 – Sürüngenlerin ham derileri
4103.30 – Domuzların ham derileri
4103.90 – Diğerleri
Bu pozisyona aşağıdakiler dahildir:
- 01 veya 41.02 pozisyonları haricindeki kılsız veya kılları alınmış bütün ham post ve derileri kapsar. Bu pozisyona ayrıca telek ve tüyleri alınmış kuş derileri, balık derileri, sürüngen derileri ve kılları alınmış keçi ve oğlakların (Yemen, Moğol, Tibet keçi ve oğlakları dahil)ham derileri de dahildir.
- Yalnız aşağıdaki hayvanların kılları alınmamış ham post ve derileri:
- Keçi ve oğlak (Yemen, Moğol, Tibet keçi ve oğlakları haricindeki) derileri
- Pekkari dahil olmak üzere domuz derileri
- Dağ keçisi ve ceylan (gazel) derileri
- Geyik, ren geyiği, karaca ve diğer geyik derileri
- Köpek derileri
Bu ham deriler, yaş veya geçici olarak, bozulmalarını kısa süreli önlemek amacıyla tuzlanmış, kurutulmuş, kireçlenmiş, pikle veya başka şekilde muhafaza edilmiş olabilirler.(41.01 pozisyonu Açıklama Notuna bakınız). Aynı zamanda bunlar temizlenmiş, parçalanmış veya kazınmış veya geri alınabilir bir dabaklama (ön dabaklama dahil) işleminden geçmiş olabilirler. Fakat; herhangi bir dabaklama veya benzeri bir işleme (parşömine edilmek gibi) veya daha ileri bir işleme tabi tutulmamış olmalıdırlar.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir:
- Pişmemiş, yenilebilir hayvan derileri (Fasıl 2) veya balık derileri (Fasıl 3) (bu derilerin pişirilmiş olanları Fasıl 16‘da sınıflandırılırlar).
- Ham post ve derilerin, kabuk ve benzeri döküntüleri (11 pozisyonu).
- 05 veya 67.01 pozisyonlarındaki telek ve tüyleri alınmamış kuş derileri ve bunların parçaları.
41.04 – SIĞIRLARIN (BUFALO DAHİL) VE ATLARIN DABAKLANMIŞ VEYA “CRUST” (ARA KURUTMALI) POSTLARI VE DERİLERİ (KILLARI ALINMIŞ), PARÇALANMIŞ OLSUN OLMASIN, FAKAT DAHA İLERİ BİR İŞLEM GÖRMEMİŞ OLANLAR
– Yaş halde (wet-blue dahil)
4104.11 — Sırçalı deri (full grains), parçalanmamış; yarma deri
4104.19 — Diğerleri
– Kuru halde (crust)
4104.41 — Sırçalı deri (full grains),parçalanmamış; yarma deri
4104.49 — Diğerleri
Bu pozisyon sığır (bufalo dahil) ve atların, kılları alınmış dabaklanmış veya crusted (ara kurutmalı), fakat daha ileri bir işleme tabi tutulmamış derilerini kapsar (Bu Fasılın Genel Açıklamalar Notuna bakınız).
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir:
(a) Güderi (kombine güderi dahil) (41.14 pozisyonu)
(b) Dabaklanmış veya ara kurutmalı deri ve köselelerin kırpıntı ve diğer döküntüleri (41.15 pozisyonu).
(c) Sığırların ve atların kılı alınmamış, dabaklanmış veya crusted (ara kurutmalı)derileri (Fasıl 43)
41.05 – KOYUN VE KUZULARIN DABAKLANMIŞ VEYA CRUST (ARA KURUTMALI) DERİLERİ (YÜNÜ ALINMIŞ), PARÇALANMIŞ OLSUN OLMASIN, FAKAT DAHA İLERİ BİR ŞEKİLDE HAZIRLANMAMIŞ
4105.10 – Yaş halde (wet-blue dahil)
4105.30 – Kuru halde (crust)
Bu pozisyon, koyun ve kuzuların (koyun ve keçi melezleri dahil) yünü alınmış, dabaklanmış veya crust (ara kurutulmuş), fakat daha ileri işlem görmemiş derilerini kapsar (bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız).
Koyun veya kuzu derileri keçi ve oğlak derilerine oldukça benzer fakat daha gevşek dokudadırlar, yüzü daha düzensiz sırçalıdır.
Koyun derileri çoğunlukla “şapla dabaklanmıştır”. (Bu Faslın Genel Açıklama Notuna bakınız).
Yarma (full grain split) koyun derileri dabaklandığı zaman “skiver” adını alır. “Basils” ler ise bitkisel dabaklama yapılmış koyun derileridir.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir:
- Güderi (kombine güderi dahil) (41.14 pozisyonu)
- Dabaklanmış veya ara kurutmalı deri ve köselerin kırpıntı ve diğer döküntüleri
(41.15 pozisyonu)
- Yünü ile birlikte dabaklanmış veya crusted (ara kurutmalı) koyun veya kuzu derileri (Fasıl 43)
41.06 – DİĞER HAYVANLARIN DABAKLANMIŞ VEYA “CRUST” (ARA KURUTULMUŞ) POST VE DERİLERİ (KILLARI VEYA YÜNLERİ ALINMIŞ), PARÇALANMIŞ OLSUN OLMASIN, FAKAT DAHA İLERİ BİR İŞLEM GÖRMEMİŞ.
– Keçi ve oğlakların derileri
4106.21 — Yaş halde (wet-blue dahil)
4106.22 — Kuru halde (crust)
– Domuzların derileri
4106.31 — Yaş halde (wet-blue dahil)
4106.32 — Kuru halde (crust)
4106.40 – Sürüngenlerin derileri
– Diğerleri
4106.91 — Yaş halde (wet-blue dahil)
4106.92 — Kuru halde (crust)
Bu pozisyon; keçi ve oğlakların kılları alınmış, dabaklanmış veya crusted, fakat daha ileri bir şekilde hazırlanmamış derilerini kapsar.(Bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız).
Koyun derilerini keçilerinkinden ayıran özellikler 41.05 pozisyonunun Açıklama Notunda belirtilmiştir.
Keçi veya oğlak derileri de “şap”la dabaklanmış olabilirler.(Bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız).
Bu pozisyonda ayrıca; 41.04 ve 41.05 pozisyonlarında belirtilmeyen bütün hayvanların yün veya kılları alınmış veya kılsız olan ve söz konusu pozisyonlarda belirtilen şekillerde işlemlere tabi tutulmuş olan derileri yer alır.(Bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız).
Bu nedenle, bu pozisyon örn; domuz, sürüngenlerin (timsah, yılan, kertenkele) derilerini ve ceylan, kanguru, geyik, ren geyiği, karaca, fil, deve, gergedan (hipopotam), köpek, balık veya deniz memelilerinin derilerini de kapsar.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir:
- Güderi (kombine güderi dahil) (41.14 pozisyonu)
- Dabaklanmış veya ara kurutmalı (crust) deri ve köselerin kırpıntı ve diğer döküntüleri (41.15 pozisyonu)
- Kılı ile birlikte dabaklanmış veya crusted deriler (43.Fasıl)
41.07 – SIĞIRLARIN (BUFALO DAHİL) VEYA ATLARIN DABAKLAMA VEYA ARA KURUTMADAN SONRA İLERİ DERECEDE HAZIRLANMIŞ DERİ ve KÖSELELERİ (PARŞÖMİNE EDİLMİŞ DERİ DAHİL) (KILLARI ALINMIŞ), (PARÇALANMIŞ OLSUN OLMASIN, 41.14 POZİSYONUNDA YER ALAN DERİ VE KÖSELELER HARİÇ)
– Bütün haldeki post ve deriler
4107.11 — Sırçalı deri (full grains), parçalanmamış
4107.12 — Yarma deriler
4107.19 — Diğerleri
– Diğerleri, kenarları dahil
4107.91 — Sırçalı deri (full grains), parçalanmamış
4107.92 — Yarma deriler
4107.99 — Diğerleri
Bu pozisyon sığır (bufalo dahil) veya atların yün veya kılları alınmış, parşömine edilmiş derilerini ve dabaklama veya ara kurutma (crust) dan sonra hazırlanmış deriyi kapsar.(Bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız).
Sığır ve atların deri ve köseleleri özellikle kalın, dayanıklı ve sağlamlıklarıyla dikkat çekicidirler. Taban köselesi ve makine kayışları genel olarak bu çeşit derilerden imal edilir.
Taban köselesi, silindirden geçirilmek veya çekiçle döğülmek suretiyle iyice sertleştirilmiş derilerdir. Bunlar genellikle bitkisel dabaklama yapılmış veya birleşik işlemlerle dabaklamış, kahverengi renkte olup bazı çeşitleri kromla dabaklanmış olanları ise yeşilimsi mavi renktedir.
Makine kayışı için olan deriler; genellikle öküz derisinin sırt kısmından yapılır. Bunlar genellikle bitkisel dabaklama yapılmış ve hemen hemen hiç uzama yapmayan deriye sağlamlık ve esneklik kazandırmak için iyice yağlanmış ve aprelenmiştir.
Sığırların ve atların derileri ayakkabı, potin, çizme yüzlerinin imalinde çok kullanılmaktadır. Örn; vidala “boxs-calf” yahut “willow-calf” (kromla, bazen de birleşik dabaklama usulüyle dabaklanmış renkli ve cilalı deriler) isimleri ile tanımlanmış çeşitleri vardır.
Aşağıda yazılı olanlar da bu pozisyon haricindedir:
- Güderi (kombine güderi dahil) ve rugan ve ruganla kaplanmış deri ve köseleler; metalize deri ve köseleler (41.14 pozisyonu).
- Deri ve köselelerin kırpıntı ve diğer döküntüleri (41.15 pozisyonu).
(c) Sığırların (bufalo dahil) ve atların kılı ile birlikte aprelenmiş derileri
(Fasıl 43).
[41.08]
[41.09]
[41.10]
[41.11]
41.12 – KOYUN VE KUZULARIN, DABAKLAMA VEYA ARA KURUTMADAN SONRA İLERİ DERECEDE HAZIRLANMIŞ DERİ VE KÖSELELERİ (PARŞÖMİNE EDİLMİŞ DERİ DAHİL), (YÜNÜ ALINMIŞ)PARÇALANMIŞ OLSUN OLMASIN (41.14 POZİSYONUNDA YER ALAN DERİ VE KÖSELELER HARİÇ)
Bu pozisyon, koyun ve kuzuların (koyun ve keçi melezleri dahil) yünü alınmış, parşömine edilmiş derilerini ve koyun ve kuzuların dabaklama ve ara kurutmadan sonra daha ileri bir şekilde hazırlanmış (bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız) derilerini kapsar.
Koyun veya kuzu derileri keçi ve oğlak derilerine oldukça benzer fakat daha gevşek dokudadırlar ve yüzü daha düzensiz sırçalıdır.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir:
- Güderi (kombine güderi dahil), rugan ve ruganla kaplanmış deri ve köseleler; metalize deri ve köseleler (41.14 pozisyonu).
- Deri ve köselelerin kırpıntı ve diğer döküntüleri (41.15 pozisyonu).
- Yünü ile birlikte aprelenmiş koyun veya kuzu derileri (Fasıl 43)
41.13 – DİĞER HAYVANLARIN DABAKLAMA VEYA ARA KURUTMADAN SONRA İLERİ DERECEDE HAZIRLANMIŞ DERİ VE KÖSELELERİ ( PARŞÖMİNE EDİLMİŞ DERİ DAHİL), ( YÜNÜ VEYA KILLARI ALINMIŞ)PARÇALAR AYRILMIŞ OLSUN OLMASIN (41.14 POZİSYONUNDA YER ALAN DERİ VE KÖSELELER HARİÇ).
4113.10 – Keçi ve oğlakların deri ve köseleleri
4113.20 – Domuzların deri ve köseleleri
4113.30 – Sürüngenlerin deri ve köseleleri
4113.90 – Diğerleri
Bu pozisyon keçi ve oğlakların kılları alınmış, parşömine edilmiş derilerini ve keçilerin dabaklama veya ara kurutmadan sonra daha ileri bir şekilde hazırlanmış (Bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız) derilerini kapsar.
Koyun derilerini keçi derilerinden ayıran özellikler 41.12 pozisyonunun Açıklama Notunda belirtilmiştir.
Keçi veya oğlak derileri de “şap”la dabaklanmış olabilirler.(Bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız).
Bu pozisyonda ayrıca; 41.07 ve 41.12 pozisyonlarında belirtilmeyen bütün hayvanların yün veya kılları alınmış veya kılsız olan ve söz konusu pozisyonlarda belirtilen işlemlere tabi tutulmuş olan derileri yer alır. (Bu Fasılın Genel Açıklama Notuna bakınız).
Bu nedenle bu pozisyon aynı zamanda örn; domuz, sürüngenlerin (timsah, yılan, kertenkele) derilerini ve ceylan, kanguru, geyik, ren geyiği, karaca, fil, deve (tek hörgüçlü deve dahil), gergedan (hipopotam), köpek, balık veya deniz memelilerinin derilerini (41.14 pozisyonunda yer alan deriler hariç) de kapsar.
Ticarette “doeskin” olarak bilinen deriler, formaldehit veya sıvı yağlarla dabaklanmış, yarma koyun derisinden yapılmış yıkanabilir deriler olup, bu pozisyon haricindedir.(41.12 veya 41.14 pozisyonları)
Aşağıda yazılı olanlar da bu pozisyon haricindedir:
- Güderi (kombine güderi dahil) ve rugan ve ruganla kaplanmış deri ve köseleler ve metalize deri ve köseleler (41.14 pozisyonu)
- Deri ve köselelerin kırpıntı ve diğer döküntüleri (41.15 pozisyonu)
- Yünü alınmamış aprelenmiş deriler (Fasıl 43)
41.14 – GÜDERİ (KOMBİNE DERİ DAHİL) VE RUGAN VE RUGANLA KAPLANMIŞ DERİ VE KÖSELELER; METALİZE DERİ VE KÖSELELER.
4114.10 – Güderi (kombine deri dahil)
4114.20 – Rugan ve ruganla kaplanmış deri ve köseleler metalize deri ve köseleler
(I) Güderi (kombine güderi dahil)
Güderiler, ısıtılarak veya açık havada kurutulduktan sonra alkali bir eriyikte yıkanarak, yağları kısmen alınmış, balık yağı veya diğer hayvani sıvı yağlar ile tekrarlanan işlemlerle dabaklanmış veya apreleme işlemi görmüş derilerdir. Daha sonra yüzeyleri sünger taşı veya diğer aşındırıcılar ile yumuşatılarak temizlenmiş ve aprelenmiş olabilir. Genellikle bu şekilde işleme tabi tutulan deriler sırçası hasarlanarak giderilmiş kuzu derilerinden veya koyun derilerinin yaş yarmasından yapılmıştır.
Güderiler yumuşaklıkları, renklerinin sarı oluşu (boyanmış olanları hariç) ve yıkanmaya uygun oluşlarıyla tanınırlar. Yaygın olarak eldiven, silme-temizleme veya benzeri işlerde kullanılan deri imalinde kullanılırlar. Daha büyük hayvanların (geyik, vb.) derileri aynı şekilde işlenerek elbise, kemer, aksesuar imalinde veya bazı sanayii dallarında kullanılır.
Yukarıda tarif edildiği gibi sadece yağ kullanılarak elde edilmiş güderiler bazen tam yağlı güderi diye anılırlar.
Yukarıda belirtilen sarı güderinin özelliklerine benzeyen beyaz, yıkanabilir deri formaldehit ile kısmi olarak dabaklanmasını takiben yukarıda belirtildiği şekilde yağ ile dabaklanmasından elde edilir ve kombine deri (güderi) adıyla bilinir. Bunlar bu pozisyona dahildir. Buna karşılık, diğer yıkanabilir deriler (formaldehitle ve şapla dabaklanmış deriler gibi) bu pozisyon haricindedir. Keza diğer usullerle dabaklandıktan sonra sadece yağ ile doldurulmuş (stuffed) deriler ve köseleler de bu pozisyona dahil değildir.
(II) Rugan ve ruganla kaplanmış deri ve köseleler; metalize deriler
Bu grup aşağıdakileri içine alır:
- Rugan derileri ve köseleler; verniklenmiş veya laklanmış ya da ince bir plastik tabakası ile kaplanmış, ayna gibi parlak yüzeye sahip deridir.
Kullanılan vernik veya laklar, renksiz veya renkli boyayıcı maddeler İçerebilir. Ana maddeleri;
- Bitkisel kurutucu yağ (genellikle bezir yağı);
- Selüloz türevleri ( nitroselüloz gibi);
- Sentetik ürünler (termoplastik olsun olmasın) bilhassa poliüretanlar.
Deriye kaplanan ince plastik tabaka genellikle poliüretan veya poli (vinil klorür)den yapılmıştır.
Bu gruptaki derilerin yüzeyinin mutlaka düz olması gerekmez. Bazı derilere benzetmek için (timsah, kertenkele derileri gibi) kabartılmış veya suni olarak baskılanmış, kırıştırılmış veya cilt görünümü verilmiş olabilirler. Fakat bu halleri ile de genel görünümü ayna gibi parlaktır.
Bu kaplamanın kalınlığı 0.15mm.yi geçmez.
Bu grup, deriye metalik parlaklık vermek için, plastik veya bitkisel kurutucu yağlar gibi bir bağlayıcı bir madde içinde mika, silika veya benzeri flakonlar dahil pigmentler içeren boya veya lak ile kaplanmış ya da sıvanmış derileri kapsar(taklit metalize deri).
- Ruganla kaplanmış deri ve köseleler ticarette bu isimle tanınan kalınlığı 0.15 mm.yi geçen fakat tüm deri kalınlığının yarısından daha az kalınlıkta plastikle kaplanmış olan derilerdir. Ayna gibi parlaklığı vardır.( 0.15mm.den az olmayan kalınlıkta ve bütün deri kalınlığının yarısını aşan plastikle kaplamalı deriler Fasılda yer alır).
(3) Metalize deri ve köseleler; metal tozları veya metal bir yapraklarla (örn; gümüş, altın, bronz veya aluminyum tabaka) ile kaplanmış derilerdir.
Bununla beraber suni veya terkip yoluyla elde edilen deri ve köselelerin ruganlı veya metalize olanları bu pozisyona dahil değildir. (41.15 pozisyonu).
41.15 – ESASI DERİ VE KÖSELE VEYA DERİ VEYA KÖSELE LİFLERİ OLAN TERKİP YOLUYLA ELDE EDİLEN LEVHA, YAPRAK VE ŞERİT HALİNDEKİ DERİ VE KÖSELELER (RULO HALİNDE OLSUN OLMASIN); DERİ VE KÖSELELERİN, TERKİP YOLUYLA ELDE EDİLEN DERİ VE KÖSELELERİN, DERİ VE KÖSELEDEN EŞYA İMALİNE UYGUN OLMAYAN KIRPINTI VE DİĞER DÖKÜNTÜLERİ; DERİ VE KÖSELE TALAŞI, TOZU VE UNU.
4115.10 – Esası deri ve kösele veya deri veya kösele lifleri olan terkip yoluyla elde edilen levha, yaprak ve şerit halindeki deri ve köseleler (rulo halinde olsun olmasın)
4115.20 – Deri ve köselelerin, terkip yoluyla elde edilen deri ve köselelerin, deri ve köseleden eşya imaline uygun olmayan kırpıntı ve diğer döküntüleri; deri ve kösele talaşı, tozu ve unu
(I)Terkip Yoluyla Elde Edilen Deri ve köseleler
Bu grup sadece; esası deri ve kösele veya deri ve kösele lifleri olan terkip yoluyla elde edilen deri ve köseleleri kapsar. Tabii deri esaslı olmayan, örneğin, plastik (Fasıl 39), kauçuk (Fasıl 40), kağıt ve karton (Fasıl 48) veya üzeri sıvanmış dokumaya elverişli mensucat (Fasıl 59) taklit deri ve köseleler, bu pozisyona dahil değildir.
“Sıvanmış (emdirilmiş) deriler” olarak da bilinen suni veya terkip yoluyla elde edilen deriler çeşitli işlemlerle elde edilirler:
(1) Deri kırpıntı ve diğer döküntülerinin tutkal veya diğer bir bağlayıcı ile bir araya getirilmesi suretiyle.
(2) Deri kırpıntı ve diğer döküntülerinin bağlayıcı kullanmadan kuvvetli bir basınç altında bir araya getirilmesi suretiyle.
(3) Deri parçalarının ve döküntülerinin parçalanarak ince elyaf haline getirilmesi, sıcak su içinde ısıtılarak hamur haline getirilmesi(kağıtta olduğu gibi bağlayıcı kullanılmaksızın) ve haddeden geçirilerek perdahlanmak suretiyle levha haline getirilmesiyle.
Suni veya terkip yoluyla elde edilen deriler, boyanmış, kabartma yapılmış, cilalanmış, sırça yapılmış veya damgalanmış, karborandum veya zımpara taşı ile yüzüne süet görüntüsü verilmiş ruganlı veya metalize hale getirilmiş olabilir.
Suni veya terkip yoluyla elde edilen bu tür deriler levha, yaprak ve şerit halinde (rulo halinde olsun olmasın) bu pozisyonda sınıflandırılırlar. Kare veya dikdörtgenden başka şekillerde kesilmiş olanlar diğer Fasıllarda bilhassa Fasıl 42’te sınıflandırılırlar.
(II) Kırpıntı ve diğer döküntüler
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahildir:
(1) Gübre olarak kullanılmaya mahsus olan, veya zamk, suni veya terkip yoluyla elde edilen deri ve köseleler imalatına uygun olan, deri eşya imalı sırasında hasıl olan, deri (parşömine edilmiş deriler de dahil olmak üzere) kırpıntı ve diğer döküntüleri.
(2) Diğer eşya imali için deri olarak kullanılamayan ve kendi orijinal kullanımları için artık daha fazla kullanılamayacak durumdaki ekşimiş deri eşya.
(3) Suni süet deri, terkip yoluyla elde edilen yer kaplaması vb. imaline mahsus olan veya gübre olarak kullanılan deri tozları ve talaşları (derinin zımparalanması veya perdahlanması ile meydana gelen artıklar).
(4) Deri döküntülerinin öğütülmesinden elde edilen süet görüntülü dokuma imalatında veya plastikte dolgu maddesi olarak kullanılan deri unları.
Deriden mamul eşya imalinde kullanılmaya elverişli bulunan deri kırpıntıları ile deri eşya hurdaları (eski makine kolonları gibi) deri ve kösele olarak uygun pozisyonda sınıflandırılır. (41.12 ila 41.14 pozisyonları veya 41.07 pozisyonu)
Aşağıda yazılı olanlarda bu pozisyon haricindedir:
- Ham post ve derilerin kırpıntıları ve diğer döküntüleri (05.11
pozisyonu)
- Eski ayakkabılar (63.09 pozisyonu)