D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik

24.05.2016 – 29721 Resmi Gazete
D-8 ÜYESİ DEVLETLER ARASINDA TERCİHLİ TİCARET ANLAŞMASI ÇERÇEVESİNDEKİ TİCARETTE EŞYANIN TERCİHLİ MENŞEİNİN TESPİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 18/04/2011 tarihli ve 2011/1681 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan D-8 Üye Devletleri Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması eki D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşmasına (TTA) İlişkin Menşe Kurallarının uygulanmasına dair usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşmasına (TTA) İlişkin Menşe Kurallarının uygulanmasına dair usul ve esasları kapsar.
Dayanak

“MADDE 3- (Değişik:20.12.2022-32049 R.G.) (1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 448 inci maddesi ile D-8 Üye Devletleri Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması eki D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşmasına (TTA) İlişkin Menşe Kurallarına dayanılarak hazırlanmıştır.”
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 3/6/2011 tarihli ve 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi ile bu Yönetmeliğin 1 inci maddesinde belirtilen D-8 Üye Devletleri Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması eki D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşmasına (TTA) İlişkin Menşe Kurallarına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Anlaşma: D-8 Üye Devletleri Arasında Tercihli Ticaret Anlaşmasını,
b) Armonize Sistem: 10 Kasım 1988 tarihli ve 3501 sayılı Kanunla katılmamız uygun bulunan Uyumu Sağlanmış (Armonize) Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi Hakkında Uluslararası Sözleşmede belirtilen şekilde ve Sözleşmenin ekinde yer alan pozisyonları, alt pozisyonları ve bunlara ait sayısal kodları, Bölüm, Fasıl ve Alt Pozisyon Notlarını ve Armonize Sistemin yorumu ile ilgili Genel Kuralları kapsayan Nomanklatürü,
c) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
ç) CIF kıymeti: İthalat limanında eşyanın taşıyıcıdan boşaltıldığı sırada eşyanın bedeli, eşyanın varış limanına teslim edilmesi için gereken navlun ve sigorta dahil olmak üzere eşya için ihracatçıya gerçekte ödenen veya ödenebilecek fiyatı,
d) Eşya: Hem girdileri hem de ürünleri,
e) Etkisiz unsurlar:
1) Yakıt ve enerji,
2) Alet, kalıp ve şekiller,
3) Bina ve ekipmanların bakımında kullanılan parça ve maddeler,
4) Yağ, gres, birleştirici maddeler ve üretimde veya bina ve ekipmanların işletilmesinde kullanılan diğer maddeler,
5) Eldivenler, gözlükler, ayak giyecekleri, elbise, güvenlik ekipmanları ve donanımları,
6) Eşyanın test edilmesi veya incelenmesi amacıyla kullanılan ekipman, aygıt ve donanımları,
7) Katalizör ve solventler,
8) Eşyaya dahil edilmeyen ancak eşyanın üretiminde kullanılmasının üretimin bir parçasını teşkil ettiği makul olarak ispatlanabilecek diğer tüm eşya, dahil olmak üzere bir eşyanın üretiminde, test edilmesinde veya muayenesinde kullanılan fakat fiziki olarak eşyaya dahil edilmemiş bir eşyayı veya eşyanın üretimiyle bağlantılı binaların bakımı veya ekipmanın işletimi ile ilgili bir eşyayı,
f) Fabrika çıkış fiyatı: Ürün için nihai işçilik veya işlemin gerçekleştirilmesini üstlenen imalatçıya fabrika çıkışı itibarıyla ödenen, kullanılan bütün girdi fiyatlarının dâhil edilmiş olduğu elde edilmiş ürünün ihracında geri ödenen veya ödenecek yurtiçi vergilerin tenziliyle bulunan fiyatı,
g) Girdi: Ürün imalatında kullanılan herhangi bir madde, parça, aksam, yarı mamul ve/veya diğer eşyaya fiziken dahil edilmiş veya diğer eşyanın üretim sürecine dahil edilmiş eşyayı,
ğ) Gümrük kıymeti: İthalat ülkesine ihraç amaçlı satışlarda diğer tahsil edilebilir vergiler ve ödenen miktarlar da dâhil olmak üzere eşya için gerçekte ödenen veya ödenebilir kıymet olan ithal eşyasının satış bedelini, eşyanın satış bedeline göre belirlenemediği hallerde,
1) Aynı eşyanın satış bedeli yöntemi kullanılarak belirlenen bedeli,
2) Benzer eşyanın satış bedeli yöntemi kullanılarak belirlenen bedeli,
3) İndirgenmiş kıymet yöntemi kullanılarak belirlenen bedeli,
4) Hesaplanmış kıymet yöntemi kullanılarak belirlenen bedeli,
5) Son yöntem kullanılarak belirlenen bedeli,
h) Menşe İspat Belgesi: Eşyanın Anlaşma kapsamında menşeli olduğunu ispat etmek üzere düzenlenen ve bir örneği ekte yer alan D-8 Menşe İspat Belgesini,
ı) Menşeli olmayan girdi: Üretimde kullanılan, menşe ülkesi Anlaşmaya taraf ülkeler dışındaki bir ülke olan veya menşei belirlenemeyen her türlü girdiyi,
i) Sevkiyat: Bir ihracatçıdan bir alıcıya aynı anda gönderilen ya da ihracatçıdan alıcıya sevkinde tek bir sevk evrakı kapsamında yer alan veya böyle bir evrakın olmaması halinde tek bir fatura kapsamına giren ürünleri,
j) Sınıflandırılmış: Ürün veya girdilerin belirli bir pozisyon altında sınıflandırılmasını,
k) Taraf ülke: D-8 Üye Devletleri Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması’nı onaylamış ülkelerden biri olarak;
Türkiye Cumhuriyeti,

Bangladeş Halk Cumhuriyeti,” (Ek:20.12.2022-32049 R.G.)
Endonezya Cumhuriyeti,
İran İslam Cumhuriyeti,
Malezya,
Nijerya Federal Cumhuriyeti,
Pakistan İslam Cumhuriyetini,
l) Ülkeler: Karasularını da kapsayacak şekilde taraf ülke topraklarını,
m) Üretim: İmal etmek, üretmek, monte etmek, işlemek, yetiştirmek, büyütmek, beslemek, madencilik, özünü çıkartmak, hasat etmek, balıkçılık, tuzakla avlamak, bir araya getirmek, toplayıcılık, avcılık ve yakalamak da dahil olmak üzere eşya elde etme yöntemlerini,
n) Ürün: Bilahare başka bir imalat işleminde girdi olarak kullanılması söz konusu olsa bile imal edilmiş ürünü,
o) Elektronik sistem: (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) Menşe ispat ve dolaşım belgelerinin düzenlenmesine yönelik başvurunun yapılması, belgelerin düzenlenmesi, kontrol edilmesi, onaylanması ve vize işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlamak üzere Bakanlık ya da Bakanlıkça uygun görülen kişi ve kuruluşlarca elektronik ortamda verilen hizmet ve bu hizmete dair alt yapıyı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Menşeli Ürün Kavramının Tanımı ve Koşulları
Menşeli ürünler
MADDE 5 – (1) 14 üncü maddede belirtilen sevkiyat hükümlerine uygun olarak bir taraf ülkeden diğer taraf ülkeye ihraç edilen aşağıda belirtilen ürünler, taraf ülkelerden biri menşeli kabul edilerek Anlaşma kapsamındaki tercihli tavizden yararlanırlar:
a) 6 ncı maddede belirtildiği ve tanımlandığı şekilde, tamamen elde edilmiş veya üretilmiş ürünler.
b) 7 nci maddede belirtilen şartları karşılamak kaydıyla, tamamen elde edilmemiş veya üretilmemiş ürünler.
Tamamen üretilmiş veya elde edilmiş ürünler
MADDE 6 – (1) Aşağıdaki ürünler tamamen bir taraf ülkede üretilmiş veya elde edilmiş kabul edilir:
a) O taraf ülkede hasat edilen, toplanan veya harmanlanan bitki ve bitkisel ürünler.
b) O taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanlar.
c) O taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanlardan elde edilen ürünler.
ç) O taraf ülkede avcılık, tuzakla avcılık, balıkçılık, su ürünleri yetiştiriciliği, toplayıcılık veya yakalama yoluyla elde edilen ürünler.
d) O taraf ülkenin topraklarından, sularından, deniz yataklarından veya deniz yataklarının altından çıkarılan ancak (a) ve (ç) bentlerinde belirtilen ürünlere dahil olmayan mineral ürünler ve diğer doğal maddeler.
e) Uluslararası hukuka göre işletme hakkı bulunması koşuluyla taraf ülkenin karasuları dışındaki sulardan, deniz yataklarından veya deniz yataklarının altından çıkartılan ürünler.
f) Bir taraf ülkeye kayıtlı veya söz konusu taraf ülkenin bayrağı altında seyreden gemilerle açık denizden elde edilen balıkçılık ürünleri ve diğer denizcilik ürünleri.
g) Bir taraf ülkeye kayıtlı veya söz konusu taraf ülkenin bayrağı altında seyreden fabrika gemilerinin bordasında münhasıran (f) bendinde belirtilen ürünlerden işlenen ve/veya üretilen eşya.
ğ) Bir taraf ülkede esas amacını daha fazla sürdüremeyen ve yenilenmesi veya tamiri mümkün bulunmayan ve sadece imha edilmeye veya hammaddelerin bir kısmının geri kazanılmasına veya geri dönüşümüne müsait kullanılmış ürünler.
h) Taraf ülkede yapılan imalat işlemleri sonucu ortaya çıkan atık ve hurdalar.
ı) Münhasıran (a) ila (h) bentlerinde tanımlanan ürünlerden bir Taraf ülkede elde edilen veya üretilen eşya.
(2) Birinci fıkranın (f) ve (g) bentlerinde belirtilen gemiler veya fabrika gemileri terimi sadece aşağıda belirtilen gemi ve fabrika gemileri için uygulanır:
a) Taraf ülkede kayıtlı veya tescilli olanlar,
b) Taraf ülkelerden birinin bayrağı altında seyredenler,
c) En az yüzde 50’si bir taraf ülke vatandaşlarına ait olanlar veya yönetim merkezi bu taraf ülkelerden birinde bulunan, müdür veya müdürleri, Yönetim Kurulu veya Denetleme Kurulu Başkanı ve bu kurullar üyelerinin çoğunluğunun bir taraf ülke vatandaşı olan ve ilave olarak, ortaklık veya limited şirket durumunda, sermayesinin en az yarısı o taraf ülkeye veya söz konusu taraf ülkenin kamu kuruluşları ya da vatandaşlarına ait olanlar.
Tamamen üretilmemiş veya elde edilmemiş ürünler
MADDE 7 – (1) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin uygulanması bakımından bir ürün, o ürünün fabrika çıkış fiyatının en az %40’lık bir kısmı bir taraf ülke menşeli olması kaydıyla menşeli olarak kabul edilir.
(2) Birinci fıkra kapsamında bir taraf ülke menşeli girdilerin yüzdesinin hesaplanmasında aşağıda belirtilen yöntem uygulanır:
Fabrika Çıkış Fiyatı – Menşeli Olmayan Girdilerin Kıymeti
________________________________________________ x 100 ≥ %40
Fabrika Çıkış Fiyatı

(3) Menşeli olmayan girdilerin kıymeti:
a) Girdilerin ithalatı esnasındaki CİF Kıymeti veya
b) İşçilik veya işlemin yapıldığı Taraf ülkede menşei belli olmayan girdiler için ödenen tespiti mümkün ilk fiyattır.
Menşe kümülasyonu
MADDE 8 – (1) 5 inci maddede belirtilen koşulları karşılayan ve Anlaşma kapsamındaki tercihli rejimden yararlanmaya ehil bir nihai ürün için bir taraf ülkede girdi olarak kullanılan ürünler, nihai üründeki taraf ülkeler menşeli toplam içeriğin %40’dan az olmaması kaydıyla, nihai ürünün işçilik veya işleminin gerçekleştirildiği taraf ülke menşeli olarak kabul edilirler.
Yetersiz işçilik veya işlemler
MADDE 9 – (1) 6 ncı, 7 nci veya 8 inci maddelerde belirtilen koşullar yerine getirilmiş olsun veya olmasın, aşağıda belirtilen işlemlerin menşeli ürün statüsü vermede yetersiz işçilik veya işlem oldukları kabul edilir:
a) Nakliye ve depolama esnasında ürünlerin iyi koşullarda muhafaza edilmesini sağlamaya yönelik faaliyetler (kurutma, dondurma, tuzlu suda bekletme, havalandırma, yayma, soğutma, tuza, sülfür dioksit veya diğer sulu çözeltilere yatırma, hasar görmüş parçalardan ayırma ve benzeri işlemler).
b) Tozdan arındırma, eleme, kalburdan geçirme, sıraya koyma, tasnifleme, eşleştirme (maddelerden setler oluşturma dahil), yıkama, boyama, kesmeyi içeren basit işlemler.
c) Ambalaj değişikliği ve sevkiyata konu eşyanın ayrılması ve birleştirilmesi.
ç) Basit kesme ve dilimleme.
d) Ürün veya paketler üzerine marka, etiket ve diğer benzeri ayırt edici işaretleri yapıştırma.
e) Yeniden paketleme veya şişeleme, beherlere koyma, torbalama, kutulama, karton veya tahta üzerine yerleştirme ve tüm diğer paketleme işlemleri.
f) Farklı türde olmalarına bakılmaksızın ürünlerin basit karıştırılma işlemleri.
g) Tamamlanmış bir ürün oluşturmak üzere parçaların basit montajı.
ğ) Demonte etme.
h) Hayvan kesimi.
ı) Sadece suyla veya eşyanın niteliklerini maddesel olarak değiştirmeyen diğer maddelerle seyreltme.
i) Dokuma kumaşları ütüleme veya presleme.
j) Tahıl ve pirinci kabuklarından ayırma, kısmi veya tam ağartma, parlatma ve perdahlama.
k) Şeker renklendirme veya şeker topaklarını biçimlendirme işlemleri.
l) Meyvelerin, kuruyemişlerin ve sebzelerin kabuklarını soyma, zarlarını ayıklama, çekirdeklerini çıkarma.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Eşyanın Sınıflandırılması, Aksesuarlar, Yedek Parçalar,
Aksam ve Etkisiz Unsurlar
Eşyanın sınıflandırılması
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında eşya, girdi ve ürünler Armonize Sistemin Genel Yorum Kurallarına göre sınıflandırılır.
(2) Bir taraf ülkede, gümrük vergilerinin hesaplanmasında, ambalaj üründen ayrı olarak muameleye tabi tutuluyorsa, Anlaşma kapsamında o ülkeye yapılan ithalatlarda da ambalajın menşei üründen ayrı olarak tespit edilebilir.
(3) İkinci fıkra hükümlerinin uygulanmadığı hallerde ambalaj, ürünün menşeinin belirlenmesi açısından dikkate alınmaz.
(4) Bir ürünün münhasıran nakliyesi için kullanılan ambalaj malzemesi ve konteyner, ürünün menşeinin belirlenmesinde dikkate alınmaz.
Aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam
MADDE 11 – (1) Bir ürünle birlikte teslim edilen aksesuarlar, yedek parçalar, aksam ve talimatname veya diğer bilgilendirme materyallerinin menşei, söz konusu unsurların eşyayla birlikte sınıflandırılması ve ithalatçı taraf ülke tarafından gümrük vergilerinin tahsil edilmesi kaydıyla, eşyanın menşeinin tespit edilmesinde dikkate alınmaz.
(2) Bir cihaz, makine, alet veya aracın beraberinde teslim edilen, normal olarak bir cihazın bölümü durumundaki ve fiyata dâhil edilmiş bulunan ve bu nedenle ayrıca fatura edilmemiş olan aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam, söz konusu cihaz, makine, alet veya araç içinde mütalaa edilir.
Etkisiz unsurlar
MADDE 12 – (1) Bir ürünün menşeli olup olmadığını belirlemek için etkisiz unsurların veya ürünün imalatında kullanılmış olmakla birlikte ürünün içerisinde kalmayan veya ürünün bir parçasını oluşturmayan girdilerin menşei dikkate alınmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ülkesel Gereklilikler
Ülkesellik ilkesi
MADDE 13 – (1) İkinci ve üçüncü bölümde yer alan menşe statüsü kazandırılmasına ilişkin koşullar, taraf ülkelerden birinde kesintisiz olarak yerine getirilir.
(2) Taraf ülkelerden birinden başka bir ülkeye ihraç edilmiş olan menşeli eşyanın geri gelmesi halinde, geri gelen eşyanın ihraç edilen eşya ile aynı olduğu, söz konusu ülkede bulunma veya ihraç edilme esnasında iyi koşullarda muhafaza edilmeleri için gerekli olanların ötesinde herhangi bir işleme tabi tutulmadığı hususları gümrük idarelerini tatmin edecek şekilde ispat edilmediği takdirde menşeli olmadığı kabul edilir.
Doğrudan sevkiyat
MADDE 14 – (1) Anlaşma kapsamında sağlanan tercihli muamele, sadece bu Yönetmeliğin gerekliliklerini yerine getirmiş taraf ülkeler arasında doğrudan nakledilen ürünler için uygulanır.
(2) Üçüncü ülkelerde aktarma yapılıp yapılmadığına veya geçici olarak depolanıp depolanmadığına bakılmaksızın, aracı niteliğindeki bir veya daha fazla üçüncü ülke üzerinden transit edilen ürünler;
a) Bu transit geçişin, coğrafi nedenlerle veya münhasıran nakil koşullarının değerlendirilmesi suretiyle haklı görülmesi,
b) Ürünlerin söz konusu ülkelerde ticaret veya tüketime konu olmamaları,
c) Ürünlerin boşaltma, tekrar yükleme veya iyi koşullarda muhafaza edilmeleri için gerekli olanların dışında herhangi bir işleme tabi tutulmamaları,
halinde ihracatçı taraf ülkeden doğrudan nakledilmiş sayılır.
(3) İkinci fıkrada yer alan koşulların yerine getirildiğinin ithalatçı ülkenin gümrük yetkililerine ispatı, aşağıdaki belgelerden birinin ibrazı yoluyla yapılır:
a) Ürünün, ihracatçı ülkeden transit ülkesi aracılığıyla geçişini kapsayan konşimento veya tek taşıma belgesi.
b) (a) bendinde belirtilen belgelerin temin edilememesi halinde herhangi bir nevide ikame kanıtlayıcı belgeler.
Sergiler
MADDE 15 – (1) Taraf ülkelerin birinden bir başka ülkeye sergilenmek üzere gönderilen ve sergi sonrasında diğer taraf ülkeye ithal edilmek üzere satılan menşeli ürünler, gümrük idarelerinin;
a) Bir ihracatçının bu ürünleri bir taraf ülkeden serginin yapıldığı ülkeye nakletmesi ve orada sergilemesi,
b) Ürünlerin aynı ihracatçı tarafından diğer taraf ülkedeki bir kimseye satıldığı veya tasarrufuna verildiği,
c) Ürünlerin sergi süresi içinde veya sergiden hemen sonra sergilenmek üzere gönderildiği durumunu koruyarak sevk edildiği,
ç) Ürünlerin sergilenmek üzere gönderildikleri andan itibaren bu sergide teşhir edilmek dışında başka bir amaçla kullanılmadığı,
hususlarında tatmin edilmesi kaydıyla ithallerinde Anlaşma kapsamındaki tercihli rejimden yararlanır.
(2) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak düzenlenen veya hazırlanan D-8 menşe ispat belgesi, normal usullere uygun olarak ithalatçı ülke gümrük yetkililerine ibraz edilir. Bu belge üzerinde serginin adı ve adresi belirtilir. Gerektiği takdirde ürünlerin sergilenmelerine ilişkin koşullar hakkında ek kanıtlayıcı belgeler istenebilir.
(3) Özel amaçla yabancı ürün satmak üzere kurulmuş işyeri veya mağazalarda düzenlenmemiş olan, süresi zarfında eşyanın gümrük denetimi altında kaldığı her türlü ticaret, sanayi, tarım ve el sanatları sergi, fuar veya benzeri umumi gösterilere birinci fıkra hükümleri uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Eşyanın Menşeinin İspatı, Menşe İspat Belgesinin Düzenlenmesi ve
Vize İşlemleri
Menşe İspat Belgesi
MADDE 16 – (1) Taraf ülkelerden biri menşeli ürünler, ithal edilmeleri esnasında bir örneği ekte yer alan D-8 Menşe İspat Belgesinin ibrazı üzerine Anlaşmadan yararlanır.
Menşe İspat Belgesinin şekli, basımı ve dağıtılması
MADDE 17 – (1) Menşe İspat Belgesi ve Başvuru Formu, ekte yer alan basım talimatına ve örneğe uygun olarak ve seri numaraları verilerek Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlarca bastırılır ve ihtiyaca göre dağıtılır.
(2) Menşe İspat Belgesi yalnızca ihracatçı veya ihracatçının gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcisi tarafından, Menşe İspat Belgesi ile Menşe İspat Belgesi başvuru formunun bu Yönetmeliğe uygun olarak doldurulması suretiyle yazılı başvurusu üzerine düzenlenir.
Menşe İspat Belgesi düzenlenme işlemleri
MADDE 18 – (1) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri Menşe İspat Belgesi ve Menşe İspat Belgesi başvuru formlarını, bu belgelerin arka sayfasında yazılı kurallara uygun olarak doldurur.
(2) Bu maddenin birinci fıkrası hükümlerine göre;
a) Belgeler, İngilizce dilinde ihracatçı ülkenin ulusal mevzuat hükümleri çerçevesinde doldurulur.
b) Belgeler, yazı makinesi veya elle doldurulabilir. Elle doldurulmaları halinde mürekkepli kalem ve matbaa harfleri kullanılır.
c) Belge üzerinde silinti ve birbiri üzerine yazılmış sözcük ve ilaveler bulunamaz ve değişiklikler doğru olmayan kayıtların üzeri çizilerek gerekli düzeltmelerin eklenmesi suretiyle yapılır. Bu şekilde yapılan düzeltmelerin belgeyi düzenleyen kişi tarafından paraflanması ve taraf ülke yetkili makamları tarafından tasdik edilmesi gerekir.
ç) Belgelerde kayıtlı her bir maddeye sıra numarası verilir ve madde aralarında boşluk bırakılmaz. Son kaydın hemen altına sonradan bir ilave yapılmasını önlemek üzere yatay bir çizgi çekilerek kullanılmayan yerler çapraz bir çizgiyle iptal edilir.
d) Belgelerde kayıtlı eşyanın, tanınmalarına olanak verecek kesinlikte ve ticari deyimleri ile hiçbir tereddüde yer vermeyecek açıklıkta cins, nevi, nitelik, AS Kodu ve miktar olarak ayrıntılı bir biçimde beyan edilir.
(3) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri, Menşe İspat Belgesi başvuru formlarının arka yüzünde yer alan İhracatçı Beyanında belirtilen hususları yer ve tarih belirterek imzalar.
Türkiye’den gerçekleştirilecek ihracatlar için menşe ispat belgelerinin doldurulması
MADDE 18/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) Menşe İspat Belgeleri, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde elektronik ortamda düzenlenebilir. Elektronik ortamdaki veriler 2 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen ülkeler, Bakanlık birimleri ve Bakanlıkça uygun görülen kişi ve kuruluşlarla paylaşılabilir ve veri değişimine konu yapılabilir.
(2) Menşe İspat Belgesi düzenlenmesine ilişkin başvuru ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi tarafından yapılabilir. Yetkili olmayan kişiler tarafından yapılan başvurular gümrük idaresi ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlarca kabul edilmez.
(3) İhracatçılar veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcileri Menşe İspat Belgelerinin düzenlenmesi için, bu belgenin arka sayfasında yazılı kurallara ve ilgili Anlaşma hükümlerine uygun olarak, elektronik sistem üzerinden aşağıda belirtilen hususlar çerçevesinde başvuruda ve beyanda bulunur:
a) Menşe İspat Belgeleri, Türkçe veya Anlaşmada belirtilen dillerden birinde, gümrük mevzuatı hükümleri gereğince hazırlanır.
b) Menşe İspat Belgelerinde bulunması zorunlu bilgilerin elektronik sistem üzerinden beyan edilmesi zorunludur. Bu alanlar ihracatçılar veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcileri tarafından eksiksiz doldurulur. Beyan edilen ve Menşe İspat Belgelerinde kayıtlı olacak eşyanın, tanınmalarına olanak verecek yeterli kesinlikte ve ticari deyimleri ile hiçbir tereddüde yer vermeyecek açıklıkta cins, nevi, nitelik ve miktar olarak ayrıntılı bir biçimde beyan edilmesi zorunludur.
c) Elektronik sistem üzerinde Menşe İspat Belgesi düzenlenmesi için, beyanda bulunulan eşyanın menşeinin tespitini teminen, eşyanın imalatında kullanılan menşeli olmayan girdilere uygulanan işlem ve işçiliğin, eşyanın imalatında kullanılan Türkiye ve D-8 Üye Devletlerinden biri menşeli girdiler ve bu girdiler üzerinde gerçekleştirilen işlem ve işçilikleri gösteren tüm bilgi ve belgeler ile birlikte, ihracata ait diğer belgeler, gümrük idaresi tarafından ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlarca kontrol edilmesi için elektronik sisteme yüklenir. İlgili mevzuat uyarınca elektronik olarak düzenlenen ya da beyanda kullanılmak amacıyla elektronik ortama aktarılmış bu belgelerin ve talep edilmesi halinde asıllarının, Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşların doğrudan erişimine hazır halde tutulması zorunludur. Bu türde belge ve bilgiler Gümrük Kanununda öngörülen belge saklama sürelerine tabidir.
ç) Gümrük idaresi tarafından ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlarca Menşe İspat Belgesinin düzenlenmesine dair başvurunun kabul edilmesi, beyan edilen belge ve bilgilerin kontrolü, başvurunun onaylanması ve vize işlemleri elektronik sistem üzerinden tamamlanır.
d) İhracatçılar veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcilerince, vize işleminin tamamlanmasından sonra elektronik sistem üzerinde yer alan bilgilerin, 17 nci maddede belirtilen şekil şartlarını taşıyan ve aynı maddede belirtilen şekilde temin edilen yeşil meneviş zeminli matbu Menşe İspat Belgesi üzerine yazıcı vasıtasıyla dökümü alınır. Dökümü alınan belgenin (10) numaralı “İhracatçının Beyanı” kutusu ihracatçı tarafından imzalanır. İmzalanan belgenin bir kopyası ihracatçı tarafından mer’i mevzuatta öngörülen belge saklama süreleri saklı kalmak kaydıyla en az beş yıl süresince saklanır.
e) Menşe İspat Belgesinin üzerinde, belgenin (10) numaralı “İhracatçının Beyanı” alanına ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisince atılacak imza haricinde elektronik sistemde oluşturulmamış hiçbir kayıt yer alamaz. Döküm üzerinde ekleme, düzeltme veya silinti yapılamaz.
İhracatçının ibraz yükümlülüğü
MADDE 19 – (1) Menşe İspat Belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, bu belgeleri düzenleyecek gümrük idarelerinin veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşların talep edebileceği, söz konusu ürünün menşe statüsü ile bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmiş olduğunu tevsik eden her türlü bilgi ve belgeyi vermekle yükümlüdür.
(2) Bu amaçla, gümrük idaresi ihracatçının hesaplarında denetleme yapma veya gerekli görülen başka herhangi bir kontrol hakkına sahiptir.
Başvurunun değerlendirilmesi
MADDE 20 – (1) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri tarafından 18 inci madde hükümlerine uygun olarak doldurulan ve imzalanan başvuru formları ile belgeler gümrük idarelerine veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlara verilir.
(2) Gümrük idareleri veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar, başvuru formları ile Menşe İspat Belgesinin kurallara uygun olarak doldurulup doldurulmadığını kontrol edip belgede kayıtlı eşyanın 5 inci veya 8 inci madde hükümleri gereğince Türkiye menşeli olduğu veya sayıldığı hususunda, ihracata ait diğer evrakı da inceleyerek kesin bir kanıya vardıktan sonra gerekli işlemleri tamamlar.
Elektronik sistemde düzenlenen Menşe İspat Belgelerine ilişkin gümrük idaresince veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlarca yapılacak işlemler
MADDE 20/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) 18/A maddesi uyarınca elektronik sistem kullanılarak Menşe İspat Belgesi düzenlenmesi amacıyla başvuruda ve beyanda bulunulması durumunda gümrük idaresi ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlar, bu başvuruları ve 18/A maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendi uyarınca başvuruda ibraz edilen bilgi ve belgelerle birlikte, ihracata ait diğer belgeleri de inceleyerek gerekli işlemleri tamamlar.
(2) Beyana ve belgelere ilişkin kontroller tamamlandıktan sonra, uygun görülen başvurular elektronik sistem üzerinden onaylanır.
(3) İhraç belgeleri ve dolaşım belgelerinden üçüncü ülkelere gönderileceği anlaşılan eşya için Menşe İspat Belgesi onaylanamaz ve vize edilemez.
Menşe İspat Belgesinin gümrük idaresince incelenmesi
MADDE 21 – (1) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) Gümrük idareleri, 20 nci madde hükümleri çerçevesinde başvurunun değerlendirilmesini müteakip;
a) Menşe İspat Belgesinin bu Yönetmelikteki şartlara uygun olup olmadığını, özellikle ürünün tanımı için ayrılmış bulunan boşluğun her türlü sahte ilaveler yapılması imkânını ortadan kaldıracak şekilde doldurulup doldurulmadığını,
b) İhraç konusu eşyanın cins, nevi, nitelik ve miktar itibariyle dolaşım belgesindeki kayıtlara uygun olup olmadığını,
c) İhraç konusu eşyanın menşeli olduğunu veya sayıldığını,
ürün ve imalatında kullanılan girdilere ait diğer evrakın yanı sıra, nakliyeciler tarafından verilen kara, demiryolu, hava ve deniz taşımalarına ilişkin konşimento, manifesto, yük senetleri, fatura ve beyannameye eklenen diğer belgeleri ve gerektiğinde muhasebe kayıt ve defterlerini incelemek ve ihraç konusu eşyayı 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğindeki esaslara göre muayene etmek suretiyle kontrol eder.
(2) Bu şekilde Menşe İspat Belgesinin kontrolü yapıldıktan sonra 22 nci madde hükümleri uyarınca vize işlemine geçilir.
Elektronik sistemde düzenlenen Menşe İspat Belgelerinin gümrük idarelerince incelenmesi ve vize edilmesi
MADDE 21/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) Elektronik sistem üzerinden düzenlenerek gümrük idaresine gönderilen Menşe İspat Belgelerinin kontrolü elektronik sistem üzerinden yapılarak uygun olması durumunda vize edilir. Elektronik olarak vize edilen Menşe İspat Belgesi kapsamı eşyaya ilişkin kontroller gümrük idaresince gerçekleştirilir.
(2) Gümrük idareleri birinci fıkrada belirtilen kontrolleri yaparken;
a) Menşe İspat Belgelerinin bu Yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığını incelemek,
b) İhraç konusu eşyanın cins, tür, nitelik ve miktar itibarıyla Menşe İspat Belgesindeki kayıtlara uygun olup olmadığını tespit etmek,
c) İhraç konusu eşyanın menşeli olup olmadığını belirlemek,
ç) Eşyaya ait ihraç belgeleri yanında gümrük mevzuatı uyarınca nakliyeciler tarafından verilen belgeleri incelemek,
d) İhraç konusu eşyayı Gümrük Yönetmeliğindeki esaslara göre muayene etmek,
suretiyle işlem ifa eder.
(3) 18/A maddesinin üçüncü fıkrasının (d) bendinde belirtildiği şekilde alınan dökümde, belgenin (11) numaralı vize alanında elektronik sistem tarafından basılan ve beyanı değerlendirerek belgeyi vize eden gümrük idaresinin adı, vize tarihi, gümrük mührü veya kaşesi yer alır.
Menşe İspat Belgesinin vize edilmesi
MADDE 22 – (1) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) İhracatçılar tarafından vize edilmek üzere ibraz olunan, usulüne uygun olarak doldurulmuş Menşe İspat Belgesi, 20 ve 21 inci maddeler uyarınca yapılacak değerlendirme ve incelemelerin uygun sonuç vermesi halinde gümrük idarelerince vize edilir.
(2) Menşe İspat Belgesinin gümrük idaresince vize edilmesini talep etme hakkı, bizzat ihracatçıya veya gümrük beyannamelerini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisine aittir. Yetkili olmayan kimseler tarafından yapılan vize talepleri, gümrük idaresince reddedilir.
(3) Menşe İspat Belgesinin gümrük vizesine ayrılmış (11) numaralı kutusunun doğru olarak ve noksansız doldurulması şarttır. Yanlış veya noksan yapılan vize işlemi belgeyi geçersiz kılar ve sonradan kontrol sebeplerinden birini teşkil eder.
(4) (Değişik:RG-9/7/2017- 30119) Gümrük idareleri, Menşe İspat Belgesindeki (11) numaralı vize kutusuna; gümrük beyannamesinin tarihi, sayısı ve gümrük idaresinin (Değişik ibare:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) adını, yazı makinesi veya mürekkepli kalemle ve matbaa harfleriyle okunabilecek şekilde olmasına özen göstererek yazar ve idarenin okunabilir mührü veya kaşesi ile işlemi gerçekleştiren görevliye ait kaşeyi basarak, tarih ve imza atmak suretiyle vize işlemini tamamlar.
(5) Menşe İspat Belgesi Anlaşma ile sağlanan tercihli ticarette yazılı delil olarak ancak gümrük idaresinin vizesi ile hüküm ifade edeceğinden, düzenlenme işlemi vize ile tamamlanmış olur.
(6) Düzenlenen Menşe İspat Belgesi fiili ihraç gerçekleştiği veya kesinleştiği anda ihracatçıya verilmek üzere hazır bulundurulur.
(7) Menşe İspat Belgesi biri beyaz üzerine yeşil meneviş zeminli, dördü beyaz olan beş nüshalık takım halinde düzenlenir. Gümrük idareleri, ihracatın gerçekleşmesinden sonra Menşe İspat Belgelerinin ithalatçı gümrük idaresine ibraz edilecek yeşil renkte zemini olan ilk nüshası ile ihracatçıda kalacak beyaz nüshayı ihracatçıya verirler. Gümrük İdareleri, kalan beyaz renkli nüshalardan birini alıkoyar ve diğer nüshayı, ihracatı takip eden ilk iş günü içinde teyit nüshası olarak alıkonulmak üzere ilgili kişi veya kuruluşa gönderirler.
ALTINCI BÖLÜM
Menşe İspat Belgesinin Sonradan Verilmesi, İkinci Nüsha
Düzenlenmesi ve Değiştirilmesi
Menşe İspat Belgesinin sonradan verilmesi
MADDE 23 – (1) 22 nci madde hükümlerine istisna olarak, Menşe İspat Belgesi hata, istenmeyerek yapılan ihmal veya özel durumlar nedeniyle ihraç anında düzenlenmemiş olması veya Menşe İspat Belgesinin düzenlenmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatta kabul edilmemiş olduğu hususu, gümrük idarelerine veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlara tatmin edici bir şekilde ispat edilmesi halinde, ürünün sevkiyat tarihinden itibaren altı ayı geçmemek kaydıyla sonradan düzenlenebilir.
(2) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer)
(3) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer)
(4) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer)
Elektronik sistem üzerinden Menşe İspat Belgesinin sonradan verilmesi işlemleri
MADDE 23/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) 23 üncü maddenin uygulanabilmesi amacıyla, ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi;
a) Eşyanın cinsi, türü, niteliği ve miktarını, ambalaj şeklini, marka ve numaralarını, işaretlerini, ihracat işleminin yapıldığı gümrük idaresinin adını, gümrük beyannamesinin tarih ve sayısını belirterek ve gümrük beyannamesinin bir örneğini eklemek suretiyle elektronik sistem üzerinden başvuruda bulunur.
b) Söz konusu eşya için ihraç sırasında Menşe İspat Belgesi verilmediğini veya ithalatçı ülke gümrük idaresince teknik nedenlerle kabul edilmediğini sebepleri ile birlikte elektronik sistem üzerinden beyan eder.
(2) Birinci fıkrada belirtilen şartları yerine getiren ihracatçının veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisinin talebi, gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlar tarafından incelenir. Söz konusu ihraç eşyasına ait gümrük beyannamesi ve ekleri diğer evrak ile varsa bu işleme dair dosyaların incelenmesi ve kontrolü sonucunda, yapılan beyanın tamamen uygun olduğu anlaşıldığı takdirde başvurular elektronik sistem üzerinden onaylanır ve vize edilir.
(3) Bu şekilde düzenlenen Menşe İspat Belgesinin (6) numaralı “Gözlemler” kutusuna İngilizce “ISSUED RETROSPECTIVELY” ibaresi elektronik sistem üzerinden kaydedilir.
Teknik nedenlerle Menşe İspat Belgesinin reddi
MADDE 23/B – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) Menşe İspat Belgesi bu Yönetmelikte öngörülen şekilde düzenlenmemiş ise teknik nedenlerle reddedilebilir. Aşağıda belirtilen;
a) Menşe İspat Belgesinin, ebat veya renk olarak örnekten önemli derecede farklı olması, seri numarası bulunmaması, resmi olarak öngörülen dillerden birinde basılmaması gibi öngörülen form dışında bir form kullanılarak düzenlenmesi,
b) Menşe İspat Belgesinde (3) numaralı kutu gibi doldurulması zorunlu kutulardan birinin doldurulmaması,
c) Menşe İspat Belgesinin (11) numaralı kutusunun mühürlenip imzalanmaması, Menşe İspat Belgesinin yetkili olmayan bir makam tarafından onaylanması,
ç) Menşe İspat Belgesi vize edilirken kullanılan mührün veya kaşenin 40 ıncı madde hükümleri uyarınca örneği gönderilmeyen yeni bir mühür veya kaşe olması,
d) İbraz edilen Menşe İspat Belgesinin orijinal olmayıp fotokopi veya suret olması,
e) Menşe İspat Belgesinin (3) numaralı kutusuna Anlaşmaya taraf olmayan ülkelerden birinin yazılması,
gibi teknik nedenlerle kabul edilmeyen Menşe İspat Belgeleri sonradan düzenlenebilir.
(2) Teknik nedenlerle reddedilen Menşe İspat Belgesi, üzerine BELGE KABUL EDİLMEMİŞTİR ibaresi yazılarak, hangi nedenlerle kabul edilmediği de belirtilerek sonradan düzenlenen yeni bir Menşe İspat Belgesi alması için ithalatçıya iade edilir. Ancak, gümrük idareleri gümrük işlemlerinin tamamlanmasından sonra kontrol amacıyla veya hile yapıldığından şüphe edilmesi halinde reddedilen Menşe İspat Belgesinin bir kopyasını saklayabilir.
(3) Türkiye’ye yönelik ithalatlarda ibraz edilen menşe ispat belgelerinin teknik nedenlerle reddedilmesi durumunda, eşyaya Anlaşma kapsamında tercihli rejim uygulanmaz ve kanuni vergi nispetleri üzerinden tahakkuk yapılarak vergiler tahsil edilir. Bu durumda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 234 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz.
İkinci nüsha Menşe İspat Belgesi düzenlenmesi
MADDE 24 – (1) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer)
Elektronik sistemde ikinci nüsha EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesinde yapılacak işlemler
MADDE 24/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) Menşe İspat Belgesinin çalınması, kaybedilmesi veya hasar görmesi hallerinde ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi, gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlara başvurarak belgenin ikinci bir nüshasının düzenlenmesi için elektronik sistem üzerinden başvuruda bulunabilir. Başvuru sahipleri, ikinci nüsha belge düzenlenme talebinin nedenini elektronik sistemde beyan eder.
(2) İkinci nüsha Menşe İspat Belgesi düzenlenmesi talebi ile elektronik sistem üzerinden gerçekleştirilen başvuru ve yapılan beyan gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlar tarafından incelenir.
(3) Gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlar, ihraç işlemi yapılmış olan eşyaya ait asıl Menşe İspat Belgesine ilişkin bilgilerle birinci fıkrada belirtilen beyanı karşılaştırıp, ikinci nüshaya ilişkin yapılan beyanların doğruluğunu saptadıktan sonra, başvuru onaylanır ve gümrük idaresince vize işlemi gerçekleştirilir.
(4) Bu şekilde düzenlenen ikinci nüsha Menşe İspat Belgesinin (6) numaralı “Gözlemler” kutusuna İngilizce “DUPLICATE” ibaresi ile ilk dolaşım belgesinin vize tarihi ve seri numarası, elektronik sistem üzerinden kaydedilir.
(5) Elektronik sistem tarafından asıl Menşe İspat Belgesi, bu belgeye dayanılarak düzenlenen ikinci nüsha Menşe İspat Belgesiyle ilişkilendirilir.
Menşe İspat Belgesinin değiştirilmesi
MADDE 25 – (1) Bir taraf ülke gümrük idaresi kontrolü altında bulunan menşeli ürünlerin tamamının veya bir kısmının gümrük işlemlerinin tamamlanması amacıyla o taraf ülke içinde başka bir yere gönderilmesi halinde, orijinal menşe ispat belgesi bir veya daha fazla D-8 Menşe İspat Belgesi ile değiştirilebilir. Müfrez D-8 Menşe İspat Belgesi/Belgeleri ürünleri kontrolü altında bulunduran Gümrük İdaresi veya yetkili makamlarca düzenlenir.
(2) Bir taraf ülkenin gümrük idaresinin kontrolü altında bulunan gümrük antrepolarına ithal edilen veya konulan taraf ülkelerden biri menşeli ürünlerin tamamının veya bir kısmının diğer bir taraf ülkeye gönderilmesi halinde, ürünleri kontrolü altında tutan gümrük idareleri veya yetkili makamlarca yeni bir D-8 Menşe İspat Belgesi düzenlenir. Bu durumda menşe ülkesi D-8 Menşe İspat Belgesinin 3 no’lu kutusuna dercedilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
İbraz
Menşe İspat Belgelerinin geçerliliği
MADDE 26 – (1) Menşe İspat Belgesi, ihracatçı ülkedeki vize tarihinden itibaren altı ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz edilmesi gerekir.
(2) İthalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz edilecek Menşe İspat Belgeleri, ithalatçı gümrük idaresine birinci fıkrada belirtilen sürenin bitiminden sonra sunulması halinde, gecikmenin ihracatçının kontrolü dışında gerçekleşen istisnai durumlardan kaynaklanması halinde, uygulanan tercihli muamele çerçevesinde kabul edilebilir.
(3) Diğer geç ibraz hallerinde, ithalatçı ülkenin yetkili makamı, eşyanın belirtilen son tarihten önce gümrüğe sunulmuş olması kaydıyla menşe ispat belgelerini kabul edebilir.
(4) Menşe İspat Belgelerinin ibraz süresinden sonra tercihli muameleden yararlanması için bu sürenin bitiminden önce eşyanın gümrüğe gelmiş ve yine bu süreden önce ithalatçı veya gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi tarafından yazılı olarak ilgili gümrüğe başvurulmuş olması gerekmektedir.
Menşe İspat Belgesinin ibrazı
MADDE 27 – (1) Menşe İspat Belgesi, gümrük mevzuatı ve ilgili mevzuat gereğince ibraz edilir. İlgili gümrük idaresi bu belgeye ek olarak ithalatçıdan eşyanın Anlaşmanın uygulanması için gerekli tüm koşulları karşıladığına dair yazılı bir beyan talep edebilir.
(2) Eşyanın tercihli rejiminden yararlanmasını teminen ibrazı gereken Menşe İspat Belgesinin, bu belgeyle ilgili eşyanın fiili ithalinden evvel veya fiili ithali sırasında ibraz edilememesi ve ilgili ithalatçı tarafından eşyanın bekletilmeden ithalinin istenilmesi durumunda, tercihli rejim uygulanmaz ve indirimsiz vergi nispetleri üzerinden tahakkuk yapılarak vergiler kesin olarak tahsil edilir. Ancak bu kabil eşyanın fiili ithalini müteakip süreleri içerisinde, usulüne uygun Menşe İspat Belgesi işlemi yapan gümrük idaresine ibraz olunduğu takdirde; ibraz olunan Menşe İspat Belgesinin ithal edilen eşyaya ait olduğunun gümrük beyannamesi ve ekleri belgelerle karşılaştırılarak anlaşılması ve belgenin geçerlilik süresinin geçirilmemiş olduğunun tespiti kaydıyla tercihli vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları ile tercihsiz vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları arasındaki fark mükelleflerine iade edilir.
(3) İbraz edilen Menşe İspat Belgesinde Anlaşma kapsamında tercihli taviz tanınmayan eşyanın da belirtilmiş olması halinde tercihli muamele yalnızca Belgede yer verilen Anlaşma kapsamında tercihli taviz tanınan eşyaya uygulanır.
Parçalar halinde ithalat
MADDE 28 – (1) İthalatçının talebi üzerine ve Bakanlıkça belirlenen şartlara binaen, Armonize Sistemin 2. (a) Genel Kuralı anlamındaki birleştirilmemiş veya monte edilmemiş halde olan ve Armonize Sistemin XVI ncı ve XVII nci bölümlerinde ya da 7308 ve 9406 nolu pozisyonlarında yer alan ürünlerin, parçalar halinde ithal edilmesi halinde, bu tür ürünler için tek bir Menşe İspat Belgesi, ilk parçanın ithalatı esnasında gümrük idaresine verilir.
Destekleyici belgeler
MADDE 29 – (1) Aşağıda sayılan belgeler, bir Menşe İspat Belgesi kapsamındaki ürünlerin Türkiye menşeli olduğunu ve bu Yönetmeliğin diğer koşullarını yerine getirdiği hususlarını desteklemek amacıyla, 19 uncu maddede belirtilen belgeler arasındadır:
a) İhracatçı veya tedarikçi tarafından söz konusu eşyanın elde edilmesi için gerçekleştirilen işlemleri doğrudan kanıtlayıcı nitelikte, örneğin ihracatçı veya tedarikçinin hesaplarında veya kendi muhasebe kayıtlarında yer alan bilgi ve belgeler.
b) Taraf ülkelerden birinde düzenlenmiş veya hazırlanmış, imalatta kullanılan girdilerin menşe statüsünü tevsik eden, ulusal mevzuat uyarınca kullanılan belgeler.
c) Taraf ülkelerden birinde düzenlenmiş veya hazırlanmış, girdiler üzerinde Türkiye’de yapılan işçilik veya işlemi kanıtlayan, ulusal mevzuat uyarınca kullanılan belgeler.
ç) Taraf ülkelerden birinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak düzenlenmiş olan D-8 Menşe İspat Belgesi.
Menşe İspat Belgeleri ile destekleyici belgelerin muhafazası
MADDE 30 – (1) Yürürlükteki kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak üzere;
a) Menşe İspat Belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, 19 uncu maddede belirtilen belgeleri,
b) Menşe İspat Belgesini düzenleyen gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar, 17 nci maddede belirtilen başvuru formunu ve başvuru sırasında firma tarafından kendilerine sunulan diğer tüm vesaiki,
c) İthalat gümrük idaresi, kendisine ibraz edilen Menşe İspat Belgesini,
en az üç yıl muhafaza eder.
Farklılıklar ve şekli hatalar
MADDE 31 – (1) Menşe İspat Belgelerindeki beyanlar ile ürünlerin ithalat işlemlerini yerine getirmek amacıyla gümrük idarelerine ibraz edilen belgelerdeki ifadeler arasında küçük farklılıkların bulunması, belgenin gümrüğe sunulan ürünlere tekabül ettiğinin kesin olarak ortaya konması kaydıyla, söz konusu menşe ispat belgelerinin geçerliliğini kendiliğinden ortadan kaldırmaz.
(2) Menşe ispat belgeleri üzerindeki ifadelerin doğruluğu üzerinde şüphe yaratması söz konusu olmayan, daktilo hatası gibi bariz maddi hatalar, bu belgelerin reddedilmesini gerektirmez.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Yetkili Makamlar Arasında Karşılıklı İşbirliği
Karşılıklı yardım
MADDE 32 – (1) Taraf ülkeler, yetkili makamları vasıtasıyla birbirlerine Menşe İspat Belgelerinin geçerliliklerinin ve bu belgelerde yer alan bilgilerin doğruluğunun kontrolünde yardımcı olur.
Sonradan kontrol talebi
MADDE 33 – (1) İthalatçı ülke yetkili makamları, Menşe İspat Belgelerinin sonradan kontrolünü talep edebilir.
(2) İthalatçı ülke yetkili makamı, ihracatçı ülke yetkili makamınca verilen Menşe İspat Belgelerinin gerçekliği veya eşyanın gerçek menşeine ilişkin bilgilerin doğruluğu hakkında makul bir şüphesi olduğunda veya sondaj usulü ile yapacağı kontrol sonucunda anılan belgeleri sonradan kontrol talebi ile vizeyi yapan ihracatçı ülke yetkili makamına geri gönderir.
(3) İthalatçı ülke yetkili makamları Menşe İspat Belgesi ve fatura yahut bu belgelerin birer kopyasını, gerektiğinde araştırmanın gerekçelerini de belirterek ihracatçı ülkenin yetkili makamlarına geri gönderir. Menşe ispat belgesinde yer alan bilgilerin doğru olmadığı kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve bilgi, kontrol talebini desteklemek üzere gönderilir.
(4) Sonradan kontrol işlemleri veya eldeki başka bilgilerden bu Yönetmelik hükümlerinin ihlal edildiğinin anlaşılması durumunda gümrük idaresi, resen veya taraf ülkenin talebi üzerine inceleme yapar ya da bu tür bir ihlalin belirlenmesi ve önlenmesine yönelik olarak ivedi bir inceleme başlatır.
Sonradan kontrol işlemleri
MADDE 34 – (1) Menşe İspat Belgelerinin kontrol talebi, bu belgelerin Bakanlığa gönderilmesi suretiyle yapılır.
(2) Menşe İspat Belgelerinin kontrol talebi; belgenin arkasında yer alan doğruluğun kontrolü istemi bölümünün, kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili makamının adı ve açık posta adresi, yazı makinesi veya mürekkepli kalemle ve matbaa harfleri ile yazılarak doldurulması suretiyle yapılır.
(3) (Değişik:RG-9/7/2017- 30119) Kontrol talebinde bulunulan yer ve tarih belirtilip imzalanır ve mühür veya kaşe ile işlemi gerçekleştiren görevliye ait kaşe uygulanmak suretiyle onaylanır.
Sonradan kontrol talebinin incelenmesi
MADDE 35 – (1) Kontrol, ihracatçı ülke yetkili makamı tarafından yapılır. Bu amaçla, ihracatçı ülke yetkili makamı, her türlü delil talep etme ve ihracatçının hesaplarını denetleme veya gerekli gördüğü diğer kontrolleri yapabilme yetkisine sahiptir.
(2) İhracatçı ülke yetkili makamları Menşe İspat Belgesinin kontrol sonucunu belgenin arkasında yer alan kontrolün sonucu bölümünü aşağıdaki şekilde doldurmak suretiyle belirtir:
a) Birinci veya ikinci maddelerden uygun olanın önüne (x) işareti konur,
b) Kontrolü yapan yetkili makamın adı ve kontrol tarihi yazılır,
c) (Değişik:RG-9/7/2017- 30119) İmzalanır ve okunabilir mühür veya kaşe ile işlemi gerçekleştiren görevliye ait kaşe uygulanmak suretiyle onaylanır.
Sonradan kontrol sonuçları
MADDE 36 – (1) Sonradan kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili makamı, kontrol sonucundan en kısa zamanda haberdar edilir.
(2) Kontrol sonuçlarında, belgelerin gerçek olup olmadığı, söz konusu ürünlerin taraf ülkelerden biri menşeli olarak kabul edilip edilemeyeceği ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine uygun olup olmadığı hususları açıkça belirtilir.
(3) 8 inci madde kapsamında kümülasyon uygulandığı hallerde, kontrol sonuçlarına ithal edilen girdilere eşlik eden D-8 Menşe İspat Belgesinin bir örneği de eklenir.
(4) Gümrük idaresi, kontrol sonucunun beklenmesi süresinde söz konusu ürünlere tercihli muamele uygulanmasını askıya almaya karar verirse, ürünlerin gerekli görülen ihtiyati tedbirlere bağlı olarak serbest bırakılmasını ithalatçıya önerir. Bu önerinin kabulü halinde, söz konusu belge kapsamı eşyanın kanuni vergisi ile tercihli vergisi arasındaki fark kadar nakit veya teminat mektubu alınarak, eşyanın gümrük işlemleri tamamlanır. Sonradan kontrol amacıyla gönderilen belgelerin, ihracatçı ülke yetkili makamınca doğruluğunun teyidi yapılarak geri gönderilmesinden sonra teminata bağlanan gümrük vergileri iade edilir.
(5) Makul şüphe durumlarında, on ay içinde cevap alınamaması veya cevapta söz konusu belgelerin doğruluğunun ya da ürünlerin gerçek menşeinin tespitine imkân verecek ölçüde yeterli bilginin bulunmaması halinde, talepte bulunan ithalatçı ülke yetkili makamları, istisnai durumlar hariç olmak üzere söz konusu eşyaya Anlaşma hükümlerinin uygulanmasını reddeder.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Cezalar
MADDE 37 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı fiiller hakkında, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ile yürürlükteki ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Serbest bölgeler
MADDE 38 – (1) Yetkili gümrük idaresi, nakliyeleri esnasında bir serbest bölgeyi kullanan ve bir Menşe İspat Belgesi kapsamında ticarete konu olan eşyanın başka eşyayla değiştirilmemesinin veya hasara uğraması ve bozulmasını önleyici normal işlemler dışındaki herhangi bir işleme tabi tutulmamasının temini konusundaki her türlü tedbiri alır.
(2) Birinci fıkra hükümlerine istisna olarak, taraf ülkelerden biri menşeli herhangi bir ürün, bir menşe ispat belgesi kapsamında bir serbest bölgeye ithal edildiği ve bir işçilik veya işlemden geçirildiği takdirde, tatbik edilmiş olan işçilik veya işlemin bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması koşuluyla, ihracatçının talebi üzerine yeni bir Menşe İspat Belgesi, ilgili gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar tarafından düzenlenir.
Transit haldeki veya antrepodaki eşyaya ilişkin geçici hükümler
MADDE 39 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olan ve Yönetmeliğin geçerli olduğu tarihte sevk halinde olan ya da antrepolarda veya serbest bölgelerde geçici depolanan eşyaya, gümrük idaresine Yönetmeliğin geçerli olduğu tarihten itibaren dört ay içinde, eşyanın 14 üncü madde hükümleri çerçevesinde doğrudan nakledilmiş olduğunu gösteren belgelerle beraber ihracatçı ülkenin gümrük idaresince sonradan verilmiş bir Menşe İspat Belgesinin sunulması kaydıyla tercihli rejim uygulanabilir.
Diğer hususlar
MADDE 40 – (1) Bu Yönetmelikte yer almayan hususlar hakkında 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 41 – (1) Bu Yönetmelik 1 Temmuz 2016 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 42 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.

  EK

D-8  MENŞE İSPAT BELGESİ VE D-8 MENŞE İSPAT BELGESİ İÇİN BAŞVURU ÖRNEKLERİ

Basım talimatı

1. Her bir form 210×297 mm. ebadında olmalıdır; uzunlukta eksi 5 mm. veya artı 8 mm.lik bir toleransa izin verilebilir. Kullanılan kağıt beyaz ve yazım boyutunda olmalı, mekanik kağıt hamuru içermemeli ve ağırlığı 25gr/m^2′den az olmamalıdır. Söz konusu form, mekanik ve kimyasal araçlarla yapılabilecek tahrifatı gözle görünür hale getiren yeşil meneviş desenli baskılı zemine sahip olmalıdır.
2. Taraf ülkelerin gümrük idareleri veya yetkili mercileri, formları bizzat basmak veya onaylanmış basımevlerine bastırtmak hakkını saklı tutabilirler. İkinci durumda her bir form, taraf ülkelerin onay işaretini havi isminin başlangıcını içeren (örneğin Türkiye için TR) referans numarası taşımalıdır. Her bir form basımevinin isim ve adresini veya basımevini tanıtıcı bir işareti taşımalıdır. Form ayrıca kendisini tanıtıcı mahiyette baskılı veya baskısız bir seri numarası taşımalıdır.

D-8 MENŞE İSPAT BELGESİ

1.    İhracatçı (Adı, açık adresi, ülke)       Exporter (Name, full address, country)		D-8 Certificate of Origin No A000.000- TR D-8 Menşe İspat Belgesi
		Bu formu doldurmadan önce arkasındaki notları okuyunuz. See notes overleaf before completing this form.
2.    Malın gönderildiği şahıs (Adı, açık adresi, ülke)       Consignee (Name, full address, country of destination)		3.    Ürünlerin menşeli sayıldığı Akit Üye           Contracting Member in which the products are            considered as originating
4.    Menşe Kriteri        Origin Criteria   (a)     Tamamen Elde Edilmiş/Üretilmiş (Anlaşma Kural 3/Yönetmelik Madde 6) Wholly Obtained/Produced (Rule 3)   (b)     Tamamen Üretilmemiş/Elde Edilmemiş (Anlaşma Kural 4/ Yönetmelik Madde 7)                  Non-wholly produced/obtained (Rule 4)   (*) (uygun kutuya X işareti koyunuz). (*) (insert X in the appropriate box).
5.   Taşımaya İlişkin Bilgiler       Transport details		6.  Gözlemler (*) Remarks (*)        …………. ile kümülasyon yapılmıştır.         (ülke(ler)nin ismi)        Cumulation applied with……………………       (name of the country/countries)        Kümülasyon yapılmamıştır.        (*) (uygun kutuya X işareti koyunuz)        No cumulation applied.        (*) (insert X in the appropriate box).
7.    Sıra No, Ürünlerin AS kodu, tanımı; Marka ve işaretler; Kolilerin sayı ve türü(l)        Item number, HS code, description of goods; Marks and numbers; Number and kind of packages(l)			8.    Brüt ağırlık (kg) veya diğer ölçüler (Litre, metreküp,v.s.) Gross weight (kg) or other measure (litres, m3, etc.)	9.    Faturaların tarih ve numarası Invoices number and date
10. İhracatçı Beyanı       Declaration by the Exporter Aşa Aşağıda imzası bulunan ben, yukarıda belirtilen eşyanın bu  belgenin düzenlenmesi için gerekli olan koşullara uygun olduğunu beyan ederim. I, the undersigned, declare that the goods described above meet the conditions required for the issue of this certificate. Place and date ……………………………………………. Yer ve tarih    …………………………………………….. (İmza)                                  (Signature)	11. Gümrük İdarelerinin veya Yetkili Makamların Onayı   Endorsement of the Customs or the Competent Authorities Onaylanan Beyan İhracat Belgesi(2)  Declaration certified Export document (2) Gümrük İdaresi veya Yetkili Makam ……………………… Office of the Customs or the Competent Authority ………………….. Düzenleyen Katılımcı Ülke ………………………………….. Issuing Contracting Member ………………………………         Yer ve tarih ………………………………..                       Mühür Place and date……………………………………….          Stamp (İmza) (Signature)

• If goods are not packed indicate number of articles or state “in bulk ” as appropriate.
• Complete only where the regulations of the exporting country or territory require.

(1)   Eşya ambalajlı değilse, yerine göre eşyaların sayısını veya “dökme” olduğunu belirtiniz.

(2)  Yalnız ihracatçı ülke kurallarının gerekli gördüğü yerleri doldurunuz.

                   D-8 MENŞE İSPAT BELGESİ İLE İLGİLİ KONTROL ⁽¹⁾

VERIFICATION REGARDING D-8 CERTIFICATE OF ORIGIN⁽¹⁾

Doğruluğun Kontrolü İstemi Request for Verification, to

Kontrolün Sonucu Result of Verification

Bu belgenin doğruluk ve kurallara uygunluğunun kontrolü talep edilir. Verification of the authenticity and accuracy of this certificate is requested. (Yer ve Tarih) (Place and date)                                                                                (Mühür)                                                                              (Stamp)                                             (İmza) (Signature)

Yapılan kontrol bu belgenin(l‘) Verification carried out shows that this certificate (l‘) Belirtilen gümrük idaresi ya da yetkili makamlarca düzenlendiğini ve içerdiği bilgilerin doğru olduğunu göstermektedir. was issued by the customs or competent authorities indicated and that the information contained therein is accurate.          Doğruluk ve kurallara uygunluk koşullarına cevap vermediğini göstermektedir. (Ekteki açıklamalara bakınız.) does not meet the requirements as to authenticity and accuracy (see remarks appended). (Yer ve Tarih) (Place and date)                                                         (Mühür)                                                    (Stamp)                                     (İmza) (Signature) (*) Uygun kutuya X işareti koyunuz. (*) Insert X in the appropriate box.

NOTLAR

1. Belge, silinmeler veya birbiri üzerine yazılmış kelimeler ihtiva edemez. Değişiklikler doğru olmayan kayıtların üzerinin çizilmek ve gerekli düzeltmeler eklenmek suretiyle yapılır. Böyle bir değişiklik, belgeyi düzenleyen kişi tarafından paraf edilmeli ve düzenlendiği taraf ülke gümrük idaresi veya yetkili makamları tarafından onaylanmalıdır.

2. Belgeye kaydedilen maddeler arasında boşluk bırakılmamalı ve her bir madde önüne bir sıra numarası konulmalıdır. Son maddenin hemen altına yatay bir çizgi çekilmelidir. Kullanılmayan yerler, sonradan bir eklemeyi imkansız kılmak üzere iptal edilmelidir.
3. Eşyalar, ticari faaliyetlere uygun olarak ve teşhis edilmelerini sağlayacak yeterli ayrıntılarla tanımlanmalıdır.

NOTES

1. Certificate must not contain erasures or words written over one another. Any alterations must be made by deleting the incorrect particulars and adding any necessary corrections. Any such alteration must be initialed by the person who completed the certificate and endorsed by the Customs Administration or the competent authorities of the issuing Contracting Member.
2. No spaces must be left between the items entered on the certificate and each item must be preceded by an item number. A horizontal line must be drawn immediately below the last item. Any unused space must be struck through in such a manner as to make any later additions impossible.
3. Goods must be described in accordance with commercial practice and with sufficient details to enable them to be identified.

(1)    Operasyonel Belgelendirme Prosedürlerinin 13. Maddesine göre kontrol.

(1)    Verification in accordance with Article 13 of the Operational Certification Procedures.

D-8 MENŞE İSPAT BELGESİ İÇİN BAŞVURU

1. İhracatçı (Adı, açık adresi, ülke)
	Bu formu doldurmadan önce arkadaki notları okuyunuz.
	3.    Ürünlerin menşeli sayıldığı Akit Üye
2. Malın gönderildiği şahıs (Adı, açık adresi, ülke)
4.                Menşe Kriteri              (a)      Tamamen Elde Edilmiş/Üretilmiş (Anlaşma Kural 3/Yönetmelik Madde 6) (b)     Tamamen Üretilmemiş/Elde Edilmemiş (Anlaşma           Kural 4/ Yönetmelik Madde 7)              5.
5. Taşımaya ilişkin bilgiler	6.    Gözlemler (*) –          ……………………………..ile kümülasyon yapılmıştır.          (ülke(ler)nin ismi) –       Kümülasyon yapılmamıştır.        (*) (uygun kutuya(X)işareti koyunuz)
7. Ürünlerin sıra no.su, AS kodu, tanımı; Marka ve işaretler; Kolilerin sayı ve türü(l)		8. Brüt ağırlık (kg) veya diğer ölçüler (Litre, metreküp, v.s.)	9.    Faturaların tarih ve numarası

(1) Eşya ambalajlı değilse,yerine göre eşyanın sayısını veya “dökme” olduğunu belirtiniz..

İHRACATÇI BEYANI

Ben aşağıda imzası bulunan ve arka sayfada tanımlanan eşyanın ihracatçısı;

Eşyanın, ekli belgenin düzenlenmesini gerektiren koşullara uygun olduğunu BEYAN;

Eşyanın bu koşullara uygunluğunu sağlayan şartların aşağıda belirtildiği gibi geliştiğini  İZAH;

                    ……………………………………………………………………………………………….

                    ……………………………………………………………………………………………….

                    ……………………………………………………………………………………………….

Aşağıdaki destekleyici belgeleri İBRAZ  

                    ……………………………………………………………………………………………….

                    ……………………………………………………………………………………………….

                    ……………………………………………………………………………………………….

Yetkili mercilerin isteği üzerine, ekli belgenin düzenlenmesi için gerekli gördükleri her türlü destekleyici belgeyi ibraz edeceğimi ve gerekirse, bu merciler tarafından hesaplarımın kontrolünü ve yukarıdaki eşyaların imalat işlemlerinin denetlenmesini kabul ettiğimi TAAHHÜT;

Bu eşya için ekli D-8 Menşe İspat Belgesi düzenlenmesi hususunda gereğini ARZ 

Ederim.

                                                                                  ………………………………………………………

                                                                                                       (Yer ve tarih)

                                                                                  ……………………………………………………..

                                                                                                          (İmza)

⁽¹⁾ Örneğin: imalatta kullanılan ürünlere veya aynen reeksport edilen mallara ilişkin ithal evrakı, D-8 belgeleri, faturalar, imalatçı beyanları, vs.

(2024)