Özet Beyan Uygulaması (Genelge 2012/ 2)

T.C.
GÜMRÜK ve TİCARET BAKANLIGI
Gümrükler Genel Müdürlügü

Sayı : B.21.0.GGM.0.17.01.00- 10.06.01
Konu : Özet Beyan Uygulaması

GENELGE
( 2012/2)

4458 sayılı Gümrük Kanunu ve buna baglı Gümrük Yönetmeliginin özet beyana ilişkin hükümleri çerçevesinde asagıda belirtilen usul ve esaslara göre islem yapılacaktır:
1- Birden Fazla Özet Beyanda Kayıtlı Esyanın Tek Beyanname İle İşlem Görmesi
Farklı özet beyanlarda kayıtlı olmakla birlikte, alıcısı, tabi tutulacagı rejim ve faturadaki döviz cinsi aynı olan esya, yükümlüsünce talep edilmesi halinde, tek beyanname ile işlem görebilecektir.
2. Özet Beyanda Düzeltme (2019/25 Sayılı Genelge ile değişik)
Özet beyanda düzeltme yapılması ile ilgili hususlar, Gümrük Kanununun 35/B maddesinin altıncı fıkrasında; manifestoların ibrazına ilişkin hususlar ise Gümrük Yönetmeliğinin 63 üncü maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenmiştir. Bu kapsamda, özet beyan eksiklik/fazlalık takibatı durumu hariç olmak üzere, özet beyan ve/veya orijinal manifesto ile konşimentolarda kayıtlı bilgiler arasında farklılık bulunması halinde, özet beyanda yapılacak düzeltmelerde, konşimentolarda yer alan bilgiler esas alınacaktır.
Özet beyan eksiklik/fazlalık takibatı durumunda yapılacak işlemler ise 3 üncü madde başlıkları altında belirtildiği şekilde yürütülecektir.”

2- Ticaret Odası veya Konsolosluk Onayı Aranmaması (Değişiklikten önceki şekli)
Gümrük idarelerine ibraz edilen manifestolarda mahreç ülkedeki Ticaret Odası ve/veya Türk Konsoloslugu onayı aranmayacaktır.
Bunun yanında, özet beyan eksiklik/fazlalık takibatı durumu hariç olmak üzere, özet beyan ve/veya orijinal manifesto ile konsimentolarda kayıtlı bilgiler arasında farklılık bulunması halinde, özet beyanda yapılacak düzeltmelerde, konsimentolarda yer alan bilgiler esas alınacak; mahreç ülkedeki Ticaret Odası ve/veya Türk Konsoloslugu onayı aranmayacaktır.
3- Özet Beyan Eksiklik/Fazlalıgı Durumunda Yapılacak İslemler
a) Özet Beyan Eksiklik/Fazlalıgının Tespit ve Takip Edilecegi Gümrük İdaresi
Özet beyan eksiklik/fazlalıgının konusunu Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen esya için giris gümrük idaresine verilen özet beyan olusturmaktadır. Dolayısıyla, özet beyan eksiklik/fazlalık tespiti ve takibatı, giris gümrük idarelerince yapılacak ve takibat eşyanın gümrükçe onaylanmıs bir islem veya kullanıma tabi tutulmasından önce baslatılacaktır.
Transit rejimi kapsamında transit beyannamesi ile giris gümrük idaresinden varıs (iç ya da sınır) gümrük idaresine sevk edilen esyada varıs gümrük idaresince farklılık tespit edilmesi durumunda, varıs gümrük idaresinde özet beyan eksiklik/fazlalık takibatı yapılması söz konusu olmayıp Gümrük Yönetmeliginin 247 nci maddesi uyarınca islem yapılacaktır.
Ancak, miktar bakımından manifesto ve tasıma belgeleri ile varsa özet beyana uygun olarak giris gümrük idaresinde transit beyannamesi verilmis olmakla birlikte, henüz varıs gümrük idaresine sevk edilmemis ve giris gümrük idaresinin denetiminde bulunan esyada, transit beyannamesine iliskin yapılan kontrol/muayene sonucunda miktar yönünden farklılık tespit edilmesi halinde özet beyan eksiklik/fazlalık takibatı yapılacaktır. (2015/9 Sayılı genelge ile kaldırıldı)
Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen esyanın bulundugu tasıtın mührünün saglam olması ve herhangi bir süphe halinin bulunmaması nedeniyle tasıtın tartılmadan transit beyannamesi ile varıs gümrük idaresine sevk edildigi durumda, varıs gümrük idaresince yapılacak kontrolde tasıma belgelerinde kayıtlı miktar esas alınacak olup tasıma belgelerine göre farklılık tespit
edilmesi durumunda Gümrük Yönetmeliginin 247’ncimaddesi uyarınca islem yapılacaktır.
Ancak, yükümlünün giris gümrük idaresinde tasıtın tartılmasını talep etme ve Gümrük Kanununun 41 inci maddesinde belirtilen hakkı saklı olup tasıtın giris gümrük idaresinde tartılması durumunda, tartım sonucu tespit edilen miktarın tasıma belgelerinde ve varsa özet beyanda belirtilen miktardan farklı olması halinde, esyanın niteligi itibariyle yapılacak tartım veya sayım sonucuna göre giris gümrük idaresince özet beyan eksiklik/fazlalık takibatına geçilmesi gerekmektedir.
TIR karnesi kapsamındaki esyada tespit edilen eksiklik veya fazlalıklara iliskin takibat, özet beyan hükümlerine göre degil, TIR karnesine iliskin mevzuat hükümlerine göre yapılacaktır.
b) Özet Beyan Eksiklik/Fazlalıgının Tespiti Durumunda Yapılacak İşlemler
Özet beyan ile bosaltma listesinin karsılastırılması sonucunda özet beyan eksiklik veya fazlalıgının tespit edilmesi halinde, tasıtın isleticisi, kullanıcısı veya temsilcisi, geçici depolama yeri isletme memuru ve karsılastırmayı yapan gümrük memuru tarafından imzalanmak suretiyle bir tutanak düzenlenecek ve bu tutanak üzerinden özet beyan eksiklik/fazlalık takibatına geçilecektir.
Tasıtın isleticisi, kullanıcısı, temsilcisi ya da isletmeci kurulusun basvurusu üzerine de özet beyan eksiklik/fazlalık takibatına geçilebilecektir.
Özet beyanda kayıtlı miktara göre eksik veya fazla çıkan esya için özet beyanı veren kisiye, tutanagın düzenlendigi tarihte bildirimde bulunulacaktır. Tebligatın tutanak tarihi itibariyle yapılamaması halinde, tebligatın yapıldıgı tarih, özet beyan eksikligi veya fazlalıgına ilişkin 3 aylık takibat süresinin baslangıç tarihi olarak kabul edilecektir.
Özet beyan eksiklik veya fazlalıkları ile ilgili takibat, elektronik ortamda kayda alınacaktır.
c) Konteyner ile Tasınan Esyada Özet Beyan Eksiklik/Fazlalıgı
Tasıma sekli itibariyle çok sayıda konteynerin bir arada tasındıgı durumlarda, konteyner açılmadan bosaltma listelerinin düzenlenmesi halinde, bosaltma listelerinin konteyner bazında düzenlenmesi, araç olarak kabul edilen konteynerin, özet beyan islemlerinde kap olarak dikkate alınması ve özet beyan eksiklik/fazlalık takibatının konteyner bazında yapılması gerekmektedir.
Konteyner açılmak suretiyle bosaltma listelerinin düzenlenmesi halinde takibatın konteyner bazında degil, konteynerden bosaltılan esya bazında yapılması gerekmektedir.
ç) Cezaî İşlem
“(2019/25 Sayılı Genelge ile değişik) Özet beyanı veren kişi tarafından eksiklik veya fazlalığın neden kaynaklandığı, 3 aylık takibat süresi içinde, aşağıdaki belgelerden birinin ibrazı suretiyle ispatlanacaktır:
1)- Eşyanın yüklendiği liman idaresinin veya çıkış acentesinin ya da taşıyıcının bir kamu kuruluşu olması halinde bunlardan alınan resmî belge,
2)- Yükleme esnasında (1) bendinde belirtilen kurum ve kuruluşların bulunmaması halinde, ihracatçı veya yüklemeyi yapan kuruluştan alınan ve eşyanın yüklendiği limandaki en büyük mülki idare amirince, gümrük idaresince, ticaret ve sanayi odalarınca veya liman başkanlığınca onaylanmış belge.
Ayrıca havayolu taşımacılığında, mahreç ülkedeki yer hizmeti firması ve/veya havayolu şirketi yetkilileri tarafından eşyanın yüklendiği yerde düzenlenecek belge ile de ispat yapılabilecektir. Bu belgelerin süresi içinde ibrazı halinde, eksiklik veya fazlalık takibatı sonlandırılacak, ibraz edilmemesi halinde ise Gümrük Kanununun 237 nci maddesi uyarınca cezaî işleme başlanacaktır.”
Sürenin bitiminden önce talepte bulunulması halinde, ilgili gümrük idaresince, 3 aylık takibat süresi 3 ay uzatılacak ve yeni süre ilk 3 aylık sürenin sonuna 3 ay eklenmek suretiyle belirlenecektir. Bu suretle belirlenecek sürenin bitiminden önce gümrük idarelerine yapılacak gerekçeli taleple süre 1 ay daha uzatılabilecektir.
“(2014/13 ile değişik) Dökme gelen eşyada, Gümrük Kanununun 237 nci maddesi uyarınca, Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen oranlar dahilinde ortaya çıkan eksiklik ve fazlalıklar için takibat yapılmaz. Özet beyan eksikliği veya fazlalığının, Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen oranları aşması halinde, özet beyan takibatı ve varsa cezaî işlem, eksiklik veya fazlalığın Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen oranları aşan kısmı için uygulanır. Takibata konu olmayan miktar için herhangi bir cezaî işlem uygulanmaz.”
Özet beyan eksikliklerinde uygulanacak ceza miktarları, Gümrük Kanununun 237 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, eksikligin tespit edilip tutanagın imzalandıgı tarihte yürürlükte bulunan İthalat Rejim Kararı eki listelerde “Diger ülkeler” sütununda yer alan gümrük vergisi oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanacaktır.
(dördüncü fıkrasında yer alan “eksikliğin tamamı üzerinden” ifadesi söz konusu fıkradan 2014/13 sayılı Genelge ile çıkarılmıştır.)
d) Dosyalama İşlemleri
Özet beyan fazlalıgı takibatlarında özet beyan itibarıyla, özet beyan eksikligi takibatlarında ise konsimento itibarıyla ayrı ayrı dosya açılacaktır. Söz konusu dosyalarda aşağıdaki belgelerin bulunması gerekmektedir:
a) Eksiklik veya fazlalıga konu esyanın tasıma belgeleri ile varsa beyanname örnekleri,
b) Eksiklik veya fazlalıga iliskin tutanak,
c) Takibata geçildigine dair gümrük idaresinin yükümlüye muhatap yazısı ve teblig zarfı (yazının elden teslim edilmesi durumunda; tebellüg edenin adı, unvanı, imzası ve tebliğ tarihi),
ç) Yükümlü tarafından ek süre istenilmesi veya takibatın kaldırılmasının talep edilmesi durumunda; bu taleplere iliskin dilekçeler (posta kanalıyla müracaat edilmesi halinde, dilekçelerin içinde bulundugu zarflar) ve ilgili gümrük idaresinin takibatın devam ettiğini veya ek süre verildigini bildirir yazısı ve teblig zarfı,
d) Ceza miktarını belirleyen yazı ve ceza tahakkukunun yapılması sırasında hesaplamaya yardımcı bilgi ve belgeler (esyanın faturası, eksik-fazlalık kısmının fatura degeri, günlük kur, esyanın gümrük giris tarife istatistik pozisyonu ve vergi oranı) ile tahakkukun nasıl yapıldıgını gösterir ayrıntılı liste,
e) Ceza kararı,
f) Ceza kararının mükellefine gönderilme yazısı ile teblig zarfı,
g) İtiraz dilekçesi ve buna iliskin belgeler.
e) Özet Beyan Eksiklik/Fazlalıgı Durumunda Esyanın Bir Gümrük Rejimine Tabi Tutulması
1- Özet beyan eksikligi durumu Özet beyan eksikligi durumunda, fiilen mevcut olan miktar üzerinden gümrük işlemleri yürütülecektir.
2- Özet beyan fazlalıgı durumu
Yapılan özet beyan fazlalıgı takibatı sonucunda, esyanın mahrecinden yanlışlıkla yüklendiginin ispat edilmesi ve takibatın kaldırılması üzerine esyanın bir gümrük rejimine tabi tutulmak istenilmesi halinde, bu esya için Gümrük Kanununun 63 üncü maddesi saklı kalmak kaydıyla, yeni bir beyanname tescil edilecektir.
Tescil edilen beyanname konusu esya için mülkiyet hakkı ile ilgili bir sorunun kalmaması bakımından tasıma belgesinde (konsimento, yük senedi, CMR vb.) gerekli düzeltme yapılacak; fazla çıkan esya bedelinin mükellefince İthalat Rejim Kararının 6 ncı maddesi uyarınca göndericiye ödendigine dair belgeler gümrük idaresine ibraz edilecektir.
Özet beyan fazlalıgının, esyanın mahrecinden yanlıslıkla yüklenmesinden kaynaklandığının gümrük rejimi beyanından önce kanıtlanması durumunda, düzeltilen tasıma belgesindeki bilgilerle uyumlu bir faturanın ibrazı istenecek, beyandan sonra kanıtlanması durumunda ise fazla çıkan esyaya iliskin yeni bir fatura aranacaktır.
Özet beyan fazlası olmakla birlikte, Gümrük Kanununun 237 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca takibata konu olmayan esyanın, beyan sahibi tarafından bir gümrük rejimine tabi tutulmak istenilmesi halinde, herhangi bir ceza tatbik edilmeksizin ilgili gümrük rejimi hükümleri çerçevesinde islem yapılacaktır.
Özet beyan takibatı sonuçlanmadan özet beyan fazlası esya hakkında bir gümrük beyanında bulunulmak istenilmesi durumunda esya teslim edilmeyecektir. Ancak, eşyanın saklanmasının masraflı ve külfetli olması halinde, aynen korunması kosuluyla ve eşyanın gümrüklenmis degeri tutarında teminat alınarak esya sahibine yed-i emin olarak teslim
edilebilecektir.
Takibat sonucunda özet beyan fazlası esyanın yanlıslıkla mahrecinden fazla olarak yüklenmiş oldugunun ispat edilememesi halinde, yed-i eminde bulunan esya gümrük idaresince teslim alınarak Gümrük Kanununun 237 nci maddesinin üçüncü ve besinci fıkraları uyarınca işlem yapılacak ve alınan teminat iade edilecektir.
Yed-i eminde bulunan esyanın, takibat süresi içerisinde tüketilmis olması ve yapılan takibat sonucunda özet beyan fazlası esyanın yanlıslıkla mahrecinden fazla olarak yüklenmiş oldugunun ispat edilememesi halinde, Gümrük Kanununun 237 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca CIF kıymeti kadar para cezası alınacak ve 207 nci maddesi uyarınca teminat nakde çevrilecektir.
4- (Ek:2015/9 Sayılı Genelge) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci Maddesinin Dördüncü Fıkrasının (c) Bendinin Uygulaması,
Özet beyanda eşyanın cinsinin yanlış beyan edildiğinin tespiti durumunda uygulanacak cezayı düzenleyen 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 4 üncü fıkrasının (c) bendi, özet beyan aşamasında yapılan kontrol/muayene sonucundaki tespitler ile sınırlı olacak şekilde uygulanacak olup, rejim beyanı yapıldığında özet beyana ilişkin işlemler tamamlandığından ve ilgili rejim hükümlerine göre işlem gerçekleştirildiğinden, beyanname aşamasında, beyanname ile özet beyanın karşılaştırılması sonucunda tespit edilen söz konusu usulsüzlük için bu madde hükmü uygulanmayacaktır.”
5- Yürürlükten Kaldırılan Genelgeler
a) 28/2/2002 tarihli ve 2002/7 sayılı Genelge,
b) 25/9/2002 tarihli ve 2002/28 sayılı Genelge,
c) 10/4/2003 tarihli ve 2003/5 sayılı Genelge,
ç) 5/5/2003 tarihli ve 2003/9 sayılı Genelge,
d) 27/9/2003 tarihli ve 2003/17 sayılı Genelge,
e) 15/1/2004 tarihli ve 2004/2 sayılı Genelge,
f) 7/5/2008 tarihli ve 2008/14 sayılı Genelge,
g) 6/6/2011 tarihli ve 2011/35 sayılı Genelge,
yürürlükten kaldırılmıstır.
Bilgi ve geregini rica ederim.
Ziya ALTUNYALDIZ
Bakan a.
Müstesar
DAGITIM:
Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlükleri