Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği
Genel Esaslar ve Tanımlar
Madde 1- İhracat ve ithalata konu mallardan gerekli görülenlerin standardına veya teknik düzenlemesine uygunluğunun veya kalitesinin değerlendirilmesi ve belgelendirilmesi; 7/2/1967 tarihli ve 6/7677 sayılı Türk Standartlarının Uygulanması Hakkında Tüzük, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı ve bu Karar’da değişiklik yapılmasına ilişkin Karar ve bu Yönetmelik hükümleri, teknik düzenlemelerde veya standartlarda belirtilen esaslar ve (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Ekonomi Bakanlığınca yayımlanacak Tebliğler ve verilecek talimatlara göre yapılır.Madde 2- Bu Yönetmelik ve bu Yönetmeliğe istinaden çıkarılacak tebliğlerde geçen;a) Bakanlık: (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Ekonomi Bakanlığını,b) Genel Müdürlük: (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünü,c) Standart: Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için ürünün özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyari olan düzenlemeyi,d) Zorunlu Standart: İlgili Bakanlıkça zorunlu uygulamaya konulan Türk Standardını,e) Standardizasyon: Belirli bir faaliyetten ekonomik ve sosyal fayda sağlamak üzere, bütün ilgili tarafların katkı ve işbirliği ile standartlar, teknik düzenlemeler ve uygunluk değerlendirmesi işlemlerini içerecek şekilde belirli kurallar koyma ve bu kuralları uygulama işlemini,f) Rejim Kararı: 1/2/1996 tarihli ve 22541mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan, 8/1/1996 tarihli ve 96/7794 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nı ve bu Karar’da değişiklik yapılmasına ilişkin 1/12/1997 tarih ve 97/10308 sayılı Karar’ı,g) Uygunluk Değerlendirmesi: Ürünün, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyeti,h) TSE-EN-ISO 9000 : Üretimin tüm evrelerinde belirli bir kalitenin sağlanması, garanti edilmesi ve sürdürülmesi için üretim sürecinde uygulanan etkin bir kalite yönetim sistemini belirleyen standartlara sahip olunduğunu gösteren belgeyi,ı) Kalite: Bir ürün veya hizmetin, belirli ihtiyacı karşılayabilme yeteneklerini ortaya koyan karakteristiklerinin tümünü,j) Teknik Düzenleme: Bir ürünün, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,k) AQAP Belgesi: Milli Savunma Bakanlığı tarafından verilen, “Endüstriyel Kalite Güvence Seviye Belgesi”ni,l) GMP Belgesi: Sağlık Bakanlığı tarafından ilaç sanayicilerine verilen ve üretimin her aşamasında gerekli kalite kontrolünün yapıldığını gösteren “İyi İmalat Uygulamaları Belgesi”ni,m) İmalat Yeterlilik Belgesi: 3/2/1993 tarihli ve 21485 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre münhasıran otomotiv imalatçılarına (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından verilen ve prototip araçların ilgili teknik mevzuata uygunluğunu gösteren belgeyi,n) CE İşareti: Bir ürünün, Avrupa Topluluğu tarafından hazırlanan; ortak özellikleri itibariyle sınıflandırılmış ürün gruplarının uyması gereken asgari sağlık, emniyet, çevre ve tüketicinin korunması koşullarını düzenleyen bağlayıcı mevzuata uygunluğunu gösteren işareti,o) E İşareti: 20/3/1958 tarihli “Tekerlekli Araçların, Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçaların Müşterek Teknik Talimatlarının Kabulü ve Bu Talimatlar Temelinde Verilen Onayların Karşılıklı Tanınması Koşullarına Dair Anlaşma” kapsamında verilen ve otomotiv ürünlerinin ilgili mevzuatına uygunluğunu gösteren işareti,p) e İşareti: Otomotiv ürünlerinin ilgili Avrupa Topluluğu mevzuatına uygunluğunu gösteren işareti,r) Başlamış İşlem: İhracat işlemlerinde mer’i İhracat Yönetmeliği’nde yer alan “başlamış işlem” tanımını, ithalat işlemlerinde ithal edilecek mallar için çıkış ülkesinde ihraç amacıyla taşıma belgesi düzenlenmiş veya bu malların Gümrük Mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş olması durumunu,s) Eşyanın Teslimi: 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nda yer alan “eşyanın teslimi” tanımında belirtilen durumu,t) Teknik Belge: Rejim Kararının 2 nci maddesinin (a) bendi uyarınca, (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bakanlık veya ilgili Bakanlık tarafından hazırlanan veya ilgili kuruluşa hazırlattırılan; bir ürünün veya ürün grubunun teknik özelliklerini, uyması gereken asgari koşulları belirten belgeyi,u) (Mülga:RG-31/12/2012-28514)v) Tip Onayı Belgesi: (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından münhasıran otomotiv imalatçılarına verilen ve prototip araç, sistem, aksam veya ayrı teknik üniteye ait tipin, ilgili mevzuata uygunluğunu gösteren belgeyi,ifade eder.İKİNCİ BÖLÜM
İhracatta Zorunlu Standart Denetimi ve Gümrük İdarelerinin Mükellefiyeti
MADDE 3 – (Değişik:RG-31/12/2012-28514) İhracata konu maddelerden gerekli görülenlerin zorunlu standart ve ticari kalite kontrolleri Bakanlığın Bölge Müdürlükleri Ürün Denetmenleri Grup Başkanlıklarında görevli Ürün Denetmenleri tarafından Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre yürütülür.Madde 4- (Değişik fıkra:RG-31/12/2012-28514) İhracatçı veya temsilcisi zorunlu standart ve ticari kalite kontrolüne tabi maddelerin ihracatında ilgili Ürün Denetmenleri Grup Başkanlığına başvurur.Denetleme, en geç yirmidört saat içinde, depo, antrepo veya işleme yerinden denetlemeye en elverişli olanında, ihracatçı veya temsilcisi de hazır bulunmak suretiyle, ilgili tüzük veya standartta belirtilen kriterlere göre yapılır.Denetleme ile görevlendirilenler, denetleyecekleri mallardan dört takımı geçmemek üzere, ilgili tüzük veya standardında belirtildiği kadar veya (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bakanlıkça belirlenecek miktarlarda numune alabilirler.Denetlenmiş mallar gerekirse yeniden denetlenebilir.MADDE 5 – (Değişik:RG-31/12/2012-28514) Mal, fiziki muayene ve gerekli görülen durumlarda laboratuvar analizleri sonucunda tüzük veya standardına uygun bulunduğu takdirde, Ürün Denetmenlerince gerek görülmesi halinde, ambalajların üzerine denetlendiğini gösteren işaret konulur ve ambalajların sonradan açılmasını önlemek için gerekli tedbir alınır. Denetlenmiş mal için ihracatçısına veya temsilcisine, gümrüklere ibraz edilmek üzere, malın ilgili tüzük veya standardına uygunluğunu belirten Kontrol Belgesi verilir. Kontrol Belgesi elektronik ortamda ya da kâğıt ortamında düzenlenebilir. Kontrol Belgesi ile mal arasındaki bağlantıyı sağlamak için, ambalajlar üzerindeki parti numarası ve diğer resmî işaretler belgelere yazılır.Madde 6- Denetleme sonunda, mal tüzük veya standardına uygun bulunduğu takdirde, alınan numuneler, kırkbeş günü geçmemek üzere, malın çeşidine göre, (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bakanlıkça tespit olunacak sürece veya alıcı ile satıcı arasında anlaşmazlık çıktığında bunun giderilmesine kadar saklanır. Bu sürenin sonundan itibaren onbeş gün içinde, ihracatçı veya temsilcisi numuneleri geri alabilir.Madde 7- (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bakanlık, ihracatta zorunlu uygulamada bulunan standartlara uymayan malların ihracatına, ithalatçının talebinin tevsiki halinde, gerekli incelemeyi yaparak izin verebilir veya gerekli görülen durumlarda, standardın bazı maddelerinin uygulanmasına talimat yolu ile istisna getirebilir.MADDE 8 – (Değişik:RG-31/12/2012-28514) İhracatta zorunlu standart ve ticari kalite kontrolüne tabi maddelerden ihtiyaç duyulanların yetiştirildikleri bölge ve çeşidin özelliklerine göre ulaşım durumu da göz önüne alınarak, vardığı yerdeki pazar isteklerini karşılayacak olgunlukta ihraç edilebilmelerini sağlamak için, gerekli görülen yerlerde kesim, toplama ve ihraç tarihlerini belirlemek üzere Bakanlıkça tespit edilecek ilgililerden oluşan bir komisyon kurmaya Bakanlık yetkilidir. İhracatçı firmalar komisyon kararlarına uymakla yükümlüdürler.MADDE 9 – (Değişik:RG-31/12/2012-28514) İhracatta zorunlu standart ve ticari kalite kontrolüne tabi maddeler, söz konusu maddelerin tüzük veya standardına uygunluğunu gösterir Kontrol Belgesinin elektronik ortamda ya da kağıt ortamında bulunmaması, Kontrol Belgesinin süresinin geçmiş olması, ambalajlarının üzerinde gereken parti numarası ve diğer resmî işaretleme bilgilerinin bulunmaması ile 8 inci maddede belirtilen komisyon kararlarına riayet edilmemesi durumlarında ihraç edilemez.Madde 10- (Mülga:RG-31/12/2012-28514)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMİthalatta Uygunluk Değerlendirmesi ve Gümrük İdarelerinin MükellefiyetiMadde 11- İthalatta uygunluk değerlendirmesine esas olacak teknik düzenlemeler veya zorunlu standartlar, denetimleri yapacak kuruluşlar ve uygulamaya ilişkin usul ve esaslar ile uygunluk değerlendirmesi işlemlerine uygulanacak istisnalar Tebliğ ve/veya talimatlarla belirlenir.Madde 12- İthalatta uygunluk değerlendirmesi; ilgili standart veya teknik düzenlemede belirtilen kriterlere göre, insan sağlığının ve emniyetinin, hayvan veya bitki varlığının veya çevrenin korunmasını, ulusal güvenlik gereklerini veya tüketicinin doğru bilgilendirilmesini sağlamak ve gerekli görülen hallerde performans yönlerinden yapılır.Madde 13- İthalatta uygunluk değerlendirmesi işlemlerine; ithalatçı veya temsilcisinin, Tebliğlerde belirtilen yetkili kuruluşlara müracaat etmesi üzerine, giriş gümrüğünde yirmidört saat içinde, ithalatçı veya temsilcisi de hazır bulunmak suretiyle başlanır.Madde 14- Malın laboratuvarda muayene ve deneyleri gerekli görüldüğü takdirde, uygunluk değerlendirmesi yapmakla görevlendirilenler, dört takımı geçmemek üzere, ilgili standart veya teknik düzenlemede belirtildiği kadar veya (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bakanlıkça belirlenecek miktarlarda numune alabilirler.Madde 15- Mal ilgili standardına veya teknik düzenlemeye uygun bulunduğu takdirde, uygunluk değerlendirmesini yapan kuruluş tarafından alınan numuneler, malın çeşidine göre kırkbeş günü geçmemek üzere saklanır. Bu sürenin sonundan itibaren onbeş gün içinde, ithalatçı veya temsilcisi, fiziksel bütünlükleri bozulmuş olsa da numuneleri geri alabilir.MADDE 16 – (Değişik:RG-31/12/2012-28514) Mal ilgili standardına veya teknik düzenlemeye uygun bulunduğu takdirde, ithalatçı veya temsilcisine malın standardına veya teknik düzenlemeye uygunluğunu belirten belge verilir. Söz konusu belge elektronik ortamda ya da kağıt ortamında düzenlenebilir.Madde 17- Ülke ekonomisinin ve ihtiyaçlarının gerektirdiği özel ve zorunlu durumları inceleyerek, ilgili standartlara veya teknik düzenlemelere uygun olmayan malların ithalatına izin vermeye (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bakanlık yetkilidir.Madde 18- İthalatta teknik düzenlemeler veya zorunlu standartlar kapsamında, uygunluk değerlendirmesine tabi tutulmaksızın ithal edilebilecek ürünler ve bu ürünlerle ilgili aranacak test raporları, uygunluk belgeleri ve/veya işaretleri, ülke veya ülkeler topluluğu veya belgelendirme kuruluşu bazında yapılacak anlaşmalara istinaden, Tebliğler ile düzenlenir.Madde 19- Uygunluk değerlendirmesine tabi malların ithaline, 16 ncı maddede veya Tebliğlerde belirtilen belgelerin bulunmaması, bu belgelerin geçerlilik süresinin dolmuş olması veya uygunluk değerlendirmesinden muafiyet getiren ve ilgili Tebliğde belirtilen koşulların bulunmaması halinde, ilgili gümrük idaresince izin verilmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMÜrün SorumluluğuMadde 20- Rejim Kararının 4 üncü maddesinde hükme bağlanan ürün sorumluluğunda, zararın tevsiki mahkeme kararları veya mahkemelerce düzenlettirilen bilirkişi raporları ile sağlanır.a) Zarar ölüm şeklinde ise, Rejim Kararı’nın 5 inci maddesinin (d) ve (e) bentlerindeki müeyyideler,b) Zarar yaralanma şeklinde ise, Rejim Kararı’nın 5 inci maddesinin (b) bendindeki müeyyide,c) Zarar diğer ürünlere veya tesisat veya inşaata verilen maddi nitelikte ise, ağırlığına göre Rejim Kararı’nın 5 inci maddesinde sayılan müeyyidelerden biri veya birkaçı,uygulanabilir.Rejim Kararının 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrası ile ilgili olarak müeyyide uygulanabilmesi için, ithal ürünün çevre kirliliğine yol açtığı veya bu yönden risk taşıdığı (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tespit edilmeli ve (Değişik ibare:RG-31/12/2012-28514) Bakanlığa bildirilmelidir.Rejim Kararı’nın 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasındaki hüküm çerçevesinde, ithalatçıya Rejim Kararı’nın 5 inci maddesindeki müeyyidelerden biri veya birkaçı uygulanabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜMÇeşitli ve Son HükümlerMadde 21- 27/12/2002 tarihli ve 24976 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.Geçici Madde 1- (Mülga:RG-31/12/2012-28514)Geçici Madde 2- Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış bulunan ithalat ve ihracat işlemleri, ilgili bulundukları Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ancak, bu Yönetmeliğin lehteki hükümleri söz konusu işlemlere uygulanır.Geçici Madde 3- Halen yürürlükte bulunan mevzuatta, yürürlükten kaldırılan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliklerinin ilgili maddelerine yapılmış olan atıflar bu Yönetmeliğin ilgili maddelerine yapılmış kabul edilir.Geçici Madde 4 – (Ek: RG-28/12/2006-26390) 1/1/2007 tarihine kadar başlamış bulunan ithalat ve ihracat işlemleri, ilgili bulundukları Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ancak, Ek-1 ve Ek-3’te yapılan değişikliklerin lehte olması halinde söz konusu işlemlere bu değişiklik hükümleri uygulanır.Madde 22- Bu Yönetmelik 1/1/2004 tarihinde yürürlüğe girer.MADDE 23 – (Değişik:RG-31/12/2012-28514) Bu Yönetmelik hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.
EK-1 (Mülga:RG-31/12/2012-28514)
EK-2 (Mülga:RG-31/12/2012-28514)
EK-3 (Mülga:RG-31/12/2012-28514)
EK-4 (Mülga:RG-31/12/2012-28514)
İŞLENEMEYEN HÜKÜMLERGeçici Madde 1 – Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış bulunan ithalat ve ihracat işlemleri, ilgili bulundukları Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ancak, bu Yönetmeliğin lehteki hükümleri sözkonusu işlemlere uygulanır.Geçici Madde — Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış bulunan ithalat ve ihracat işlemleri, ilgili bulundukları Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ancak, bu Yönetmeliğin lehteki hükümleri söz konusu işlemlere uygulanır.Geçici Madde — Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış bulunan ithalat ve ihracat işlemleri, ilgili bulundukları Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ancak, bu Yönetmeliğin lehteki hükümleri söz konusu işlemlere uygulanır.Geçici Madde – Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış bulunan ithalat ve ihracat işlemleri, ilgili bulundukları Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ancak, bu Yönetmeliğin lehteki hükümleri söz konusu işlemlere uygulanır.Geçici Madde – Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış bulunan ithalat ve ihracat işlemleri, ilgili bulundukları Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ancak, bu Yönetmeliğin lehteki hükümleri söz konusu işlemlere uygulanır.
(2022)