İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2017/7)
01.07.2017-3011 Resmi Gazete
İTHALATTA KORUNMA ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2017/7)
Kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, 22/4/2017 tarihli ve 30046 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2017/3) ile başlatılan ve 10/5/2004 tarihli ve 2004/7305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Karar ve 8/6/2004 tarihli ve 25486 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemleri Yönetmeliği çerçevesinde yürütülen soruşturma sonucunda alınan kararı içermektedir.
Soruşturma
MADDE 2 – (1) Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek tamamlanan soruşturma sonucunda ulaşılan bilgi ve bulguları içeren özet sonuç raporu EK-1’de yer almaktadır.
Karar
MADDE 3 – (1) İthalatta Korunma Önlemlerini Değerlendirme Kurulu 7009.91 Gümrük Tarife Pozisyonunda yer alan ürünlerin İran İslam Cumhuriyeti menşeli olanlarının ithalatında kota şeklinde uygulanmakta olan korunma önleminin uygulama süresinin 3 (üç) yıl süreyle uzatılmasına ve kota miktarının aşağıda yer alan tablodaki gibi düzenlenmesine toplantıya katılan üyelerin oy birliği ile karar vermiştir.
| GTP | Tanımı | Kota Miktarı (ton) | ||
| 3/7/2017- 2/7/2018 |
3/7/2018-2/7/2019 | 3/7/2019-2/7/2020 | ||
| 7009.91 | Çerçevesiz cam aynalar | 2.147 | 2.211 | 2.277 |
Yürürlük
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ 3/7/2017 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.
EK-1
İRAN MENŞELİ ÇERÇEVESİZ CAM AYNA İTHALATINDA YÜRÜTÜLEN KORUNMA ÖNLEMİ SORUŞTURMASINA İLİŞKİN ÖZET SONUÇ RAPORU
- SORUŞTURMAYA İLİŞKİN BİLGİLER
1.1 Başvuru
İran İslam Cumhuriyeti (İran) menşeli çerçevesiz cam ayna ithalatında uygulanan korunma önleminin üçüncü kez gözden geçirilmesi için Bakanlığımıza Trakya Cam Sanayi A.Ş. ve Düzce Cam Sanayi A.Ş. tarafından başvuruda bulunulmuştur. Başvuru sahipleri toplam Türkiye üretiminin %85’ini temsil etmektedir.
1.2 Soruşturma açılması
Soruşturma açılmasına ilişkin Kurul kararı, 22/4/2017 tarihli ve 30046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2017/3) ile ilan edilmiştir. Anılan Tebliğ ile soruşturma konusu ürünlerin yerli üreticileri, ithalatçıları, tüketicileri, kullanıcıları ile bunların bağlı olduğu kuruluşlar veya bunların yetkili temsilcileri ile ilgili ülke yetkili temsilcileri ve ilgili ülkede yerleşik ihracatçılar/üreticilere kendilerini ilgili taraf olarak tanıtmaları ve soruşturmaya ilişkin bilgi, belge ve görüşlerini göndermeleri ve sözlü dinlenme taleplerini iletmeleri için yeterli süre tanınmıştır.
Ayrıca, Başvurunun Gizli Olmayan Özeti Bakanlığın web sayfasında duyurulmuştur.
1.3 Soruşturmaya İlişkin Bilgiler
Soruşturma sırasında tam, eksiksiz ve tutarlı bilgi sağlayan 2 başvuru sahibi yerli üreticinin sağladığı veriler kullanılmıştır.
1.4 İlgili Taraflar, Tarafları Dinleme Toplantısı ve Bireysel Dinlenme Talepleri
Soruşturma kapsamında ilgili taraf olma başvurusunda bulunulmamıştır. Ayrıca, kamu dinleme toplantısı düzenlenmesine ilişkin bir talep gelmemesi nedeniyle, soruşturma kapsamında kamu dinleme toplantısı gerçekleştirilmemiştir.
2.1 Genel Bilgiler
20/12/2016 tarihli ve 2016/9645 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde soruşturma konusu ürüne ait gümrük tarife istatistik pozisyonu 7009.91 olup, ürün aşağıdaki şekilde sınıflandırılmıştır.
| POZİSYON NO | EŞYANIN TANIMI |
| 70.09 | Cam aynalar (çerçeveli olsun olmasın) (dikiz aynaları dahil): |
| – Diğerleri: | |
| 7009.91 | – – Çerçevesiz: |
| 7009.91.00.10.00 | – – – Sadece kesilmiş olanlar |
| 7009.91.00.90.00 | – – – Diğerleri |
Soruşturma konusu ürünün ithal edilenleri ile yurt içinde üretilenleri arasında hammadde ve üretim teknolojileri bakımından farklılık bulunmamaktadır. İthal ürünler ile yerli ürünlerin teknik özellikleri ile fiziki özellikleri de aynıdır. Aynı dağıtım kanallarıyla kullanıcılara ulaşan ve ağırlıklı olarak aynı alanlarda kullanılan yerli ve ithal çerçevesiz cam aynalar benzer ürün olarak değerlendirilmektedir.
Diğer yandan hangi teknoloji kullanılırsa kullanılsın, üretilen cam aynalar aynı amaçlarla kullanılabilmekte ve fiziksel-kimyasal özellikleri benzerlik göstermektedir.
Bu faktörler göz önüne alındığında yerli ürünler ile ithal edilenler benzer ürün olarak değerlendirilmektedir.
2.2 Soruşturma Konusu Eşyanın İthalatındaki Uygulamalar
2.2.1. Mevcut Korunma Önlemi
3/6/2005 tarihli ve 25834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2005/5)’e istinaden, başvuru konusu ürün ithalatında korunma önlemi olarak dört yıllığına kota uygulanmaya başlanmış olup, kota seviyesi 500 ton/yıl olarak belirlenmiş ve bu seviyenin her yıl % 5 oranında artırılması kararlaştırılmıştır.
13/2/2010 tarihli ve 27492 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2010/6) ile önlem dört yıl daha uygulanmak üzere uzatılmış, kota seviyesi 1.481 ton/yıl olarak belirlenmiş ve bu seviyenin her yıl %5 oranında artırılması kararlaştırılmıştır. Buna göre dördüncü döneminde 1.714 ton/yıl olarak kota şeklinde korunma önlemi uygulanmıştır.
2/7/2013 tarihli ve 28695 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2013/4) ile söz konusu önlem üç yıl daha uygulanmak üzere bir kez daha uzatılmış, kota seviyesi 1.800 ton/yıl olarak belirlenmiş ve bu seviyenin her yıl %5 oranında artırılması kararlaştırılmıştır. Buna göre dördüncü döneminde 2.084 ton/yıl olarak kota şeklinde korunma önlemi uygulanmaktadır. Söz konusu korunma önleminin süresi 2/7/2017 tarihinde dolacaktır. Yürürlükteki korunma önlemine ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır.
| 7009.91 | 1.Dönem (3/7/2013-2/7/2014 |
2.Dönem (3/7/2014-2/7/2015) |
3.Dönem (3/7/2015-2/7/2016) |
4.Dönem (3/7/2016-2/7/2017) |
| Kota Miktarı (ton) | 1.800 | 1.890 | 1.985 | 2.084 |
2.2.2. Gümrük Vergisi ve Diğer Vergiler
7009.91 gümrük tarife pozisyonlu ürün ithalatında 2017 yılı İthalat Rejimi Kararı kapsamında uygulanan gümrük vergileri ile söz konusu eşyaya uygulanan KDV ve ÖTV oranları aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. İran için uygulanmakta olan gümrük vergisi oranı %4’tür.
| GTP | KDV (%) | ÖTV (%) | GÜMRÜK VERGİSİ ORANI (%) | İLAVE GÜMRÜK VERGİSİ ORANI (%) | ||||
|
18 |
– |
AB, EFTA, STA | GTS ÜLKELERİ | DÜ | DÜ | |||
| EAGÜ | ÖTDÜ | GYÜ | ||||||
| 7009.91 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4 | 25 | ||
Soruşturma konusu eşya ithalatında 17/10/2016 tarihli ve 2016/9391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karar çerçevesinde %25 oranında ilave gümrük vergisi (İGV) uygulaması yürürlükte bulunmaktadır. Söz konusu İGV uygulaması İran menşeli cam ayna ürünlerini de kapsamaktadır.
3.1 İthalatın Miktar ve Oransal Değişimi
| 7009.91 | YILLIK ve DÖNEMSEL İTHALAT | DEĞİŞİM | |||
| Miktar (kg) | Değer ($) | B.F.($/kg) | Miktar (kg) | Miktar (%) | |
| 2012 | 10.731.053 | 8.083.402 | 0,75 | ||
| 2013 | 22.628.274 | 14.715.889 | 0,65 | 11.897.221 | 111 |
| 2014 | 39.493.425 | 22.443.748 | 0,57 | 16.865.151 | 75 |
| 2015 | 30.839.397 | 15.381.037 | 0,49 | -8.654.028 | -22 |
| 2016 | 19.101.693 | 9.626.342 | 0,5 | -11.737.704 | -38 |
| 2016(4) | 8.325.197 | 3.847.320 | 0,46 | ||
| 2017(4) | 1.140.890 | 1.483.200 | 1,30 | -7.184.307 | -86 |
Çerçevesiz cam ayna toplam ithalatı incelenen dönem içerisinde 2012 yılından 2014 yılına kadar artmış, 2015 ve 2016 yıllarında ise azalmıştır. 2012 yılında 10.731 ton olan ithalat artarak 2014 yılında 39.493 bin ton seviyesine yükselmiştir. İzleyen yıllarda ithalat azalarak 2016 yılında 19.102 ton seviyesinde gerçekleşmiştir.
Soruşturma konusu eşyanın ithal birim fiyatları 2015 yılına kadar azalmış, 2016 yılında az miktarda artmıştır. 2012 yılında 0,75 $/kg olan birim fiyat 2016 yılında 0,50 $/kg seviyesinde gerçekleşmiştir.
Soruşturma konusu ürünün dönemsel ithalatı 2017 yılında önemli ölçüde azalmıştır. 2016 yılının 4 aylık döneminde 8.325 ton olan ithalat 2017 yılının aynı döneminde %86 oranında azalarak 1.140 ton seviyesine gerilemiştir. İthal birim fiyatları ise 2017 yılının 3 aylık döneminde artarak 1,30 $/kg seviyesine yükselmiştir.
| 7009.91 | YILLIK İTHALAT | DEĞİŞİM | |||
| Miktar (kg) | Değer ($) | B.F.*($/kg) | Miktar (kg) | Miktar (%) | |
| 2012 | 0 | 0 | 0 | ||
| 2013 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 2014 | 216.171 | 108.136 | 0,50 | 216.171 | +100 |
| 2015 | 0 | 0 | 0 | – | -100 |
| 2016 | 22.400 | 7.823 | 0,35 | 22.400 | +100 |
| 2016(4) | 0 | 0 | 0 | ||
| 2017(4) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Soruşturma konusu dönemde İran’dan çerçevesiz cam ayna ithalatı yalnızca 2014 ve 2016 yıllarında gerçekleşmiştir. 2014 yılında ithalat miktarı yaklaşık 216 ton olurken 2016 yılında 22,5 tonluk bir ithalat gerçekleşmiştir.
İthal birim fiyatları ise 2014 yılında 0,50 $/kg olurken 2016 yılında 0,35 $/kg olmuştur.
2016 ve 2017 yıllarının ilk 4 aylık döneminde İran’dan çerçevesiz cam ayna ithalatı yapılmamıştır.
3.3 Ülkeler İtibarıyla İthalat
| 7009.91: Çerçevesiz cam aynalar | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Ülke Adı | Pay * | Pay* | Pay * | Pay * | Pay * |
| Çin | 85,8 | 98,1 | 93,8 | 91,6 | 77,9 |
| Bulgaristan | 8,9 | 0 | 4,4 | 6,8 | 18,1 |
| Mısır | 0 | 0 | 0 | 0 | 1,4 |
| Belçika | 0,6 | 0,1 | 0,2 | 0,2 | 0,5 |
| İspanya | 0,6 | 0,1 | 0,1 | 0,2 | 0,4 |
| Macaristan | 0,4 | 0,4 | 0,2 | 0,3 | 0,4 |
| Pakistan | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,3 |
| S. Arabistan | 2,3 | 0 | 0 | 0 | 0,3 |
| Fransa | 0,4 | 0,6 | 0,4 | 0,4 | 0,2 |
| İran | 0 | 0 | 0,5 | 0 | 0,1 |
| Ara Toplam | 99 | 99,4 | 99,1 | 99,4 | 99,5 |
| Diğer Ülkeler | 1 | 0,6 | 0,9 | 0,6 | 0,5 |
| Genel Toplam | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 |
*Kilogram bazında miktar yüzdesini ifade etmektedir.
7009.91 gümrük tarife pozisyonlu ürünün ülkeler itibariyle ithalatında ilk sırayı Çin’in aldığı ve ülkenin toplam ithalat içindeki payının dampinge karşı önlemin yürürlüğe konduğu 2016 yılına kadar oldukça yüksek seyrettiği görülmektedir. 2016 yılında da Çin %77,9 oranı ile en çok ithalat yapılan ülke olma özelliğini korumuştur. Cam ayna ithalatının en fazla yapıldığı ikinci ülke Bulgaristan olmuştur. 2012 yılında %8,9 olan Bulgaristan’ın payı 2015 yılına kadar azalsa da 2015 ve 2016 yıllarında artarak 2016 yılında %18,1 seviyesine yükselmiştir. Bu çerçevede, 2016 yılında Çin’in ithalattaki payının bir kısmının Bulgaristan’a kaydığı görülmektedir.
2016 yılı baz alınarak yapılan en çok ithalat yapılan ülkeler sıralamasında İran 10 uncu sırada yer almaktadır. 2012-2016 yıllarını kapsayan inceleme döneminde İran’dan cam ayna ithalatının 2014 ve 2016 yıllarında gerçekleştiği görülmektedir. İran menşeli ithalat incelendiğinde, 2012, 2013 ve 2015 yıllarında İran’dan cam ayna ithalatı gerçekleşmediği tespit edilmiştir. 2014 ve 2016 yıllarında İran’dan gerçekleşen ithalatın düzeyi asgari seviyede kalmıştır.
3.4 Nispi İthalat
İran menşeli ithalat ile menşe ayrımı yapılmaksızın genel ithalat miktarlarının yerli üretim miktarına oranları aşağıda yer almaktadır.
Nispi İthalat
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
| Genel ith/yerli üretim (Endeks) | 100 | 191 | 354 | 286 | 160 |
| İran Menşeli İthalat/ Yerli Üretim (Endeks) |
0 | 0 | 100 | 0 | 10 |
Genel ithalatın yerli üretime oranı endeksi 2012-2014 yılları arasında artarak 2014 yılında inceleme döneminin en yüksek seviyesi olan 354 puan ulaşmıştır. 2015 ve 2016 yıllarında azalan endeks 2016 yılında 160 olarak gerçekleşmiştir.
İran menşeli çerçevesiz cam ayna ithalatının yerli üretime oranı 2014 ve 2016 yılları için incelebilmiştir. Diğer yıllarda İran’dan ithalat gerçekleşmezken 2014 yılında 100 kabul edilen endeks 2016 yılında 10’a gerilemiştir.
3.5 Yerli ve İthal Eşyanın Piyasa Payları
İran menşeli ithalat ile menşe ayrımı yapılmaksızın genel ithalat miktarlarının iç piyasadan aldıkları pay aşağıda gösterilmektedir.
| Nispi İthalat | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Genel ithalatın piyasa payı (Genel) (Endeks) | 100 | 177 | 265 | 218 | 130 |
| Diğer ülkelerin piyasa payı (Endeks) | 100 | 177 | 264 | 218 | 130 |
| İran menşeli ithalatın piyasa payı (Endeks) | 0 | 0 | 100 | 0 | 11 |
| Yerli üretim dalının piyasa payı (Endeks) | 100 | 87 | 73 | 80 | 95 |
Genel ithalatın piyasa payı, ithalatın yerli üretime oranına paralel bir seyir izlemiş ve 2014 yılına kadar ithalatın iç satışlardan aldığı pay yükselmiştir. 2012 yılında 100 olan oran endeks 2014’e kadar artarak 2014 yılında 265 puan olmuştur. İzleyen yıllarda endeks azalarak 2016 yılında 130 puan seviyesine gerilemiştir.
İran menşeli çerçevesiz cam ayna ithalatının iç piyasadan aldığı pay 2014 ve 2016 yılları için incelenebilmiştir. 2014 yılında 100 olan İran menşeli ithalatın piyasa payı endeksi 2016 yılında 11 puana gerilemiştir.
Yerli üretim dalının piyasa payı 2014 yılına kadar azalmış, 2015 ve 2016 yıllarında artmıştır. 2012 yılında 100 olan endeks 2014 yılında 73 puana gerilemiş, izleyen yıllarda artarak 2016 yılında 95 puana yükselmiştir.
- YERLİ ÜRETİCİLERİN EKONOMİK GÖSTERGELERİ
Bu bölümde başvuru konusu eşyanın yerli üretimine ilişkin sunulan ekonomik göstergeler, 2016 yılında yerli üretimin yaklaşık % 85’ini gerçekleştiren başvuru sahibi 2 firmanın verilerinden oluşmaktadır.
| Üretim | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 110 | 104 | 100 | 111 |
Soruşturma konusu ürünün yerli üretimi önceki yıla göre 2013 yılında artmış, 2014 ve 2015 yıllarında azalmış, 2016 yılında tekrar artmıştır. 2012 yılı için 100 kabul edilen üretim endeksi 2016 yılında 111’e yükselmiştir.
| Yurt içi satışlar | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 104 | 101 | 106 | 130 |
Yerli üretimden yurt içi satışlar soruşturma döneminde, 2014 yılı haricinde, artmıştır. 2012 yılında 100 olan yurt içi satış endeksi 2016 yılında 130 puan seviyesine ulaşmıştır.
4.3. Yurt dışı satışlar
| Yurt dışı Satışlar | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 145 | 182 | 88 | 63 |
Yerli üretim dalının yurt dışı satışları 2012-2014 yılları arasında artmış, izleyen yıllarda ise azalmıştır. 2014 yılında 100 olan yerli üretim dalı ihracat endeksi 2014 yılında 182 puana kadar yükselmiş, izleyen yıllarda azalarak 2016 yılında 63 puana kadar gerilemiştir.
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
| Endeks | 100 | 119 | 139 | 132 | 136 |
Soruşturma konusu ürünün yurt içi tüketimi 2012-2016 yılları arasında, 2015 yılı hariç, sürekli artış göstermiştir. 2012 yılı için 100 kabul edilen tüketim endeksi 2016 yılında 136’ya ulaşmıştır.
4.5. Kapasite ve kapasite kullanım oranı
| Kapasite | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks (Kapasite) | 100 | 100 | 101 | 101 | 107 |
| Endeks (KKO) | 100 | 110 | 103 | 100 | 105 |
Soruşturma konusu ürüne ilişkin yerli üretim kapasitesinde 2014 ve 2016 yılında artışlar yaşanmış, diğer yıllarda kapasite sabit kalmıştır. 2012 yılında 100 olan kapasite endeksi 2016 yılında 107 birime yükselmiştir.
Kapasite kullanım oranı ise soruşturma döneminde dalgalı bir seyir izlemiştir. 2012 yılında 100 olan KKO endeksi 2013 yılında 110 puana yükselmiş, 2014 ve 2015 yıllarında azalarak 2015 yılında 100 puana gerilemiş, 2016 yılında 105 puana yükselmiştir.
4.6 Dönem sonu stoklar
| Stoklar | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 159 | 105 | 96 | 69 |
Yerli üretim dalının stok miktarı soruşturma döneminde 2013 yılından itibaren sürekli azalmıştır. 2012 yılında 100 olan stok miktar endeksi 2016 yılında 69 birime gerilemiştir.
4.7. İstihdam
| İstihdam | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 103 | 100 | 97 | 122 |
Çerçevesiz cam ayna üretiminde istihdam edilen işçi sayısı 2014 ve 2015 yıllarında bir miktar azalmış, 2016 yılında endeks en yüksek seviyesi olan 122’ye yükselmiştir.
4.8. Verimlilik
| Verimlilik | 2012 | 2013 | 2014 | 2016 | 2016 |
| Endeks | 100 | 107 | 104 | 103 | 92 |
Kişi başına çıktı miktarı olarak hesaplanan ve 2012 yılında 100 olan verimlilik endeksi 2013 yılında 107 puana yükselmiş, izleyen yıllarda ise sürekli azalmıştır. 2016 yılında verimlilik endeksi 92 puan olarak gerçekleşmiştir.
| Kârlılık | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Endeks | 100 | 134 | 184 | 28 | 78 |
Yerli üretim dalının kârlılığı, inceleme döneminde dalgalı bir seyir izlemiştir. 2012 yılında 100 olan karlılık endeksi 2014 yılına kadar yükselerek 2014 yılında 184 puan olmuş, 2015 yılında ise 28 puana gerilemiştir. 2016 yılında karlılık endeksi 78 puana yükselmiştir.
Korunma önlemi uygulamaları ile yerli üreticilerin piyasa koşullarına uyumunun kolaylaştırılması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, başvuru sahibi firma tarafından sunulan yapısal uyum programı kapsamında korunma önlemi uygulaması süresince, yerli üretici firmalardan Trakya Cam Sanayi A.Ş.
- Mersin’de 2012 yılında devreye aldığı ikinci ayna üretim hattı ile toplam kapasitesini 12 milyon m2’ye ulaştırmıştır. Sağlanan kapasite imkanı ile pazarı kaliteli ürünlere yönlendirerek büyütme faaliyetleri sürdürülmüştür. Bu kapsamda, üretim süreci gereği üretiminde daha az atık oluşan yüksek dayanımlı ekolojik ayna üretimine 2016 yılı ikinci yarısında başlanmıştır.
- Dekoratif amaçlı kullanımda talebi artan antik ayna üretimine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.
- 2 mm cam ayna üretimi konusunda çalışmalarını sürdürmektedir. Antik ayna ve 2 mm ayna talebi halen ithalatla karşılanmakta olup, üretimlerine başlanması ile dışa bağımlılık azaltılacak cari açığın azaltılmasına katkı sağlanacaktır. Ayrıca, yeni renkli ayna ürünlerinin pazara sunulmasına devam edilerek rekabet gücünün arttırılması planlanmaktadır.
- Bu çerçevede, hem mevcut ayna üretim kapasitesini artırmakta, hem de pazar talebini karşılamak üzere ve/veya pazardaki talebi gelişmiş ülkelerdeki trendler doğrultusunda yönlendirmek üzere gerekli yatırımları sürekli ve düzenli olarak hızla yapmaya devam etmektedir.
Soruşturma konusu eşyanın toplam ithalatı inceleme konusu dönemde 2012-2014 yılları arasında artmış, 2015 ve 2016 yıllarında ise azalmıştır. Bir önceki yıla göre 2016 yılında %38 oranında azalan ithalat 2012 yılına göre %78 oranında artmış ve 19.102 ton olarak gerçekleşmiştir.
İran’dan 2012-2017 yılları arasında yalnızca 2014 ve 2016 yıllarında cam ayna ithalatı yapılmıştır. 2014 yılında 216 ton olarak gerçekleşen ithalat 2016 yılında 22,5 ton olarak gerçekleşmiştir. Bu yıllarda ithalatın ise üretime oranı ve iç piyasadan aldığı pay %1’in altında kalmıştır. Dolayısıyla, İran menşeli çerçevesiz cam ayna ithalatının mutlak ve yerli üretime oranla nispi olarak artmadığı tespit edilmiştir.
Soruşturma döneminde yerli üretimin piyasa payı ithalata göre yüksek seyretmiştir. Ithalatın yerli üretime oranı ve piyasa payı 2014 yılından itibaren azalırken yerli üretim dalının piyasa payı bu yıldan itibaren artmıştır.
Başvuru sahibi yerli üreticilerin ekonomik göstergelerinde esaslı bir bozulma eğilimi gözlenmemiştir. 2016 yılında üretim, üretim kapasitesi, kapasite kullanım oranı, istihdam ve karlılık artmıştır. Yurt içi satışlar 2015 ve 2016 yıllarında artmış, stoklar 2014 yılından itibaren azalmıştır.
Diğer yandan, korunma önlemi uygulanan dönemde yerli üreticiler rekabete uyum adına talebe göre ürün çeşitliliğini arttırmış, üretim maliyetlerin azaltılması gibi alanlarda çalışmalarını devam ettirmektedirler. Bu çerçevede, soruşturma döneminde yerli üreticilerin halen piyasa şartlarına uyum sürecinde oldukları tespit edilmiştir.
Çerçevesiz cam ayna üretiminde enerji üretim maliyetlerinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu kapsamda, İran üretim maliyetleri açısından rekabetçi konumunu sürdürmektedir. Nitekim, İran menşeli ithal birim fiyatları ise, ithalatın gerçekleştiği 2014 ve 2016 yıllarında yerli üreticilerin satış fiyatlarının altında gerçekleşmiştir. Söz konusu ülke menşeli ithalatta 2016 yılında fiyat kırılması oranı 2014 yılındaki seviyenin de üstüne çıkmıştır. 2016 yılı sonunda uygulamaya konan İGV ile fiyat rekabetinin İran menşeli ithalat için önümüzdeki dönemde daha normal sınırlara çekileceği değerlendirilmekle birlikte halihazırda cam ayna sektörünün üretim maliyetleri dikkate alındığında İran’ın rekabetçi seviyesini koruduğu tespit edilmiştir.
Ilaveten, lojistik imkanlar nedeniyle ülkemiz İran için avantajlı bir hedef pazar konuma sahiptir. Bu çerçevede, mevcut önlemin yürürlükten kalkması halinde İran’ın ülkemize ihracatını arttırma ihtimali yüksektir.
Bu kapsamda, yerli üretim dalının intibak sürecinin devam ettiği ve ciddi zararı önlemek için korunma önlemin devamının gerekli olduğu değerlendirilmiştir.
- SONUÇ ve ÖNERİ
Bu veriler ışığında, halihazırda kota şeklinde uygulanan önlemin ithalatta korunma önlemleri hakkında mevzuat çerçevesinde 3 (üç) yıl süreyle uzatılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.