İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (No: 2016/16)
01.07.2016-29759 Resmi Gazete
İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2016/16)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 20/6/2015 tarihli ve 29392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2015/25) ile başlatılan ve Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen damping soruşturması neticesinde alınan kararın yürürlüğe konulmasıdır.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 14/6/1989 tarihli ve 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun, 20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) ABD: Amerika Birleşik Devletlerini,
b) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,
c) CCCME: Çin Makine ve Elektronik Ürünler İthalat ve İhracatı Ticaret Odasını,
ç) Chiller: Kondenserleri ısı değiştiricisi fonksiyonu gören kompresörlü üniteleri (yalnızca merkezi iklimlendirme ve proses suyunun soğutulmasında kullanılan chiller – absorbsiyon ve santrifüj kompresörlü olanlar hariç),
d) ÇHC: Çin Halk Cumhuriyetini,
e) Genel Müdürlük: Bakanlık İthalat Genel Müdürlüğünü,
f) GTİP: Gümrük tarife istatistik pozisyonunu,
g) Midea: Chongqing Midea General Refrigeration Equipment Co.,Ltd. firmasını,
ğ) TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumunu,
h) UTM: Uluslararası Ticaret Merkezini,
ı) ÜFE: Üretici fiyat endeksini,
i) ÜntesRhoss: Üntes Rhoss Soğutma Sistemleri A.Ş.’yi,
j) Yönetmelik: 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliği,
k) YÜD: Yerli üretim dalını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Bilgi ve İşlemler
Soruşturma
MADDE 4 – (1) Şikâyetçi yerli üretici ÜntesRhoss tarafından yapılan ve Erbay Soğutma Isıtma Cihazları San. ve Tic. Ltd. Şti., İmas Klima Soğutma Makina Sanayi Ticaret ve Müm. A.Ş., Vatbuz Isıtma Soğutma ve Hav. San. Paz. Tic. Ltd. Şti. ve İmbat Soğutma Isıtma Makina San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından desteklenen başvuruda; ÇHC menşeli 8418.69.00.10.00 GTİP altında kayıtlı Chiller’ın dampingli fiyatlarla ithal edildiği ve bunun YÜD üzerinde maddi zarar tehdidi oluşturduğu iddiasıyla damping soruşturması açılması talep edilmiştir.
Yerli üretim dalı
MADDE 5 – (1) Başvuru aşamasında yapılan incelemede, Yönetmeliğin 20 nci maddesi çerçevesinde başvuru sahibi ÜntesRhoss ve başvuruyu destekleyen firmaların 2014 yılı üretim miktarları dikkate alındığında YÜD’ü temsil niteliğini haiz olduğu tespit edilmiştir. Soruşturma döneminde şikâyetçi ve şikâyeti destekleyen yerli üreticilerin YÜD’ü temsil niteliğini değiştirecek bir bilgiye ulaşılmamıştır.
İlgili tarafların bilgilendirilmesi, bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi
MADDE 6 – (1) Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma konusu ürünün Bakanlık tarafından bilinen ÇHC’deki üreticilerine/ihracatçılarına, Türkiye’de yerleşik ithalatçılarına ve ayrıca soruşturmaya konu ülkede yerleşik diğer üreticilere/ihracatçılara iletilebilmesini teminen ÇHC’nin Ankara Büyükelçiliğine soruşturmanın açılışına ilişkin bildirimde bulunulmuştur.
(2) Bildirimde, soruşturma açılış Tebliğine, başvurunun gizli olmayan metnine ve soru formlarına nereden erişileceği hususunda bilgi verilmiştir.
(3) Taraflara soru formunu yanıtlamaları için posta süresi dâhil 37 gün süre tanınmış olup tarafların süre uzatımı yönündeki makul talepleri karşılanmıştır.
(4) YÜD soruşturma süresince Bakanlığımız ile işbirliği içinde olmuş ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgileri temin etmiştir.
(5) Kendilerine soru formu gönderilen 6 ithalatçı firmanın 3’ünden cevap alınmıştır.
(6) Türkiye’ye ÇHC’den soruşturma konusu ürünün ihracatını gerçekleştirdiği tespit edilen ve kendilerine soru formu gönderilen 6 firmadan 1’i soru formlarına cevap vermiş ve piyasa ekonomisi uygulamayan ülke statüsünde soru formunun ilgili kısımlarını doldurmuştur. Kendisine soru formu gönderilenler dışında da herhangi bir ihracatçı işbirliğinde bulunmamıştır. Buna ilave olarak CCCME de soruşturmaya taraf olmak istediğini beyan etmiştir.
(7) Ayrıca, ilgili taraflardan alınan bilgi ve belgelerin gizli olmayan özetleri talep eden bütün ilgili tarafların bilgisine sunulmak üzere hazır tutulmuştur.
(8) Tarafların soruşturma boyunca ortaya koyduğu tüm bilgi, belge ve görüşler incelenmiş, mezkûr görüşlerden mevzuat kapsamında değerlendirilebilecek olanlara bu Tebliğin ilgili bölümlerinde cevap verilmiştir.
Yerinde doğrulama soruşturması
MADDE 7 – (1) Yönetmeliğin 21 inci maddesi çerçevesinde başvuru sahibi yerli üretici ÜntesRhoss’un Kazan/Ankara’da bulunan üretim ve idari tesislerinde yerinde doğrulama soruşturması gerçekleştirilmiştir.
Soruşturma ve zarar inceleme dönemleri
MADDE 8 – (1) Damping belirlemesi için 1/1/2014-31/12/2014 tarihleri arası soruşturma dönemi olarak kabul edilmiştir. Zarar belirlemelerinde ise veri toplama ve analiz için 1/1/2012-31/12/2014 tarihleri arasındaki dönem esas alınmıştır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Soruşturma Konusu Ürün ve Benzer Ürün
Soruşturma konusu ürün
MADDE 9 – (1) Soruşturma konusu ürün 8418.69.00.10.00 GTİP’li “Chiller”dır.
(2) Ürün, soğutma ihtiyacı olan binalarda soğutmayı yapabilmek için sistem içindeki suyu soğutur. Soğutulan su pompa vasıtası ile klima santrali ve fancoil gibi cihazlara sevk edilir. Bu cihazların içerisinde bulunan eşanjör vasıtası ile ısı transferi sağlanarak hava ile mahal soğutulur. Soğutma grubunu oluşturan evoporatör, kompresör ve kondenserden oluşan üç ana donanım vardır. Ürün, kapalı devre soğutucu gaz vasıtası ile gazın üç ana ekipmanda faz değişimi yaparak iklimlendirme sistemi veya proses sisteminde ihtiyaç duyulan suyu soğutur. Soğutma grupları evaporatör türüne göre hava soğutmalı ve su soğutmalı olarak ikiye ayrılırlar. Bu iki tür de kendi içlerinde vidalı ve scroll kompresörlü olarak adlandırılırlar.
(3) İşbirliğinde bulunan ithalatçı firmalar ithalatçı soru formuna verdikleri cevaplarda; Türkiye’de yerleşik üreticiler tarafından tek absorbsiyonlu ve santrifüj kompresörlü soğutma grubu üretimi yapılmadığını ve dolayısıyla bu ürünlerin soruşturma kapsamı dışında tutulması gerektiğini; endüstriyel mutfaklarda kullanılan şişe soğutucuların da aynı GTİP altında ithal edildiğini ve fakat bu ürünün soruşturma konusu ürünle benzer ürün sayılmaması gerektiğini dile getirmişlerdir.
(4) YÜD’de gerçekleştirilen yerinde doğrulama soruşturması sırasında YÜD tarafından absorbsiyonlu ve santrifüj kompresörlü soğutma grubu üretimi yapılmadığı ve bu tip chillerlar ile şişe soğutucuların soruşturma konusu ürünle benzer ürün olmadığı tespit edilmiştir.
(5) Sonuç olarak, yerli üreticiler tarafından üretilen Chiller ile ÇHC’den ithal edilen Chiller arasında işlevsel ve fiziki özellikleri, dağıtım kanalları, kullanım amaçları, tüketicilerin algılaması ve birbirini ikame edebilmeleri açısından aynı ya da benzer özellikler gösterdiği görülmüş olup ÇHC’den ithal edilen ürünler ile YÜD tarafından üretilen ürünler Yönetmeliğin 4 üncü maddesi çerçevesinde benzer ürün olarak kabul edilmiştir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Dampinge İlişkin Belirlemeler
Genel açıklamalar
MADDE 10 – (1) Damping belirlemesi için 1/1/2014-31/12/2014 tarihleri arası soruşturma dönemi olarak kabul edilmiştir.
Piyasa ekonomisi değerlendirmesi
MADDE 11 – (1) Yönetmelik Ek Madde 1 hükmü uyarınca, piyasa ekonomisi uygulamayan ülkelerden yapılan ithalata yönelik damping soruşturmalarında, ilgili ülkedeki soruşturmaya tabi üreticilerin soruşturma konusu ürünün üretiminde ve satışında bahse konu maddede belirtilen ölçütler çerçevesinde piyasa ekonomisi koşullarının geçerli olduğunu yeterli delillerle göstermesi halinde bu üreticiler için normal değerin tespitinde Yönetmeliğin 5 inci maddesi; aksi durumda ise Yönetmeliğin 7 nci maddesi uygulanmaktadır.
(2) Bu itibarla, soruşturma kapsamında işbirliğinde bulunan ÇHC’de yerleşik Midea piyasa ekonomisi koşullarında faaliyet gösterdiği iddiasında bulunmadığından normal değerin tespitinde Yönetmeliğin 7 nci maddesi kapsamında oluşturulmuş normal değer yöntemi kullanılmıştır.
Oluşturulmuş normal değer
MADDE 12 – (1) Yönetmeliğin 7 nci maddesi çerçevesinde, ÇHC’de yerleşik işbirliğinde bulunan firmanın piyasa ekonomisinde faaliyet göstermediği kabul edildiğinden normal değer, Türkiye’de benzer malın birim imalat maliyetine genel, idari ve satış giderleri ile makul bir kârın eklenmesiyle oluşturulmuştur.
(2) Normal değer tespiti yapılırken, ÇHC’li firmaların lehine olacak şekilde yerli üreticinin sunmuş olduğu farklı ürün tipleri ile ÇHC menşeli ürün tiplerine mukabil ve/veya daha az soğutma kapasitesine sahip ürün tipleri seçilerek karşılaştırma yapılmıştır.
İhraç fiyatı
MADDE 13 – (1) İşbirliği yapan üretici-ihracatçı firma için ihraç fiyatı kural olarak Türkiye’ye satışlarında bağımsız alıcılarca fiilen ödenen fiyat esasında belirlenmiştir.
Fiyat karşılaştırması
MADDE 14 – (1) Adil bir karşılaştırmanın yapılabilmesi için normal değer ile ihraç fiyatı fabrika çıkış aşamasına getirilerek aynı aşamada karşılaştırılmıştır.
(2) Yönetmeliğin 10 uncu maddesi hükmü gereğince, ilgili taraflarca fiyat karşılaştırmasını etkilediği ileri sürülen hususlar değerlendirilmiş ve taşıma, sigorta, yükleme ve bindirme masrafları, paketleme giderleri, ödeme koşulları, indirim, geri ödeme, banka masrafları gibi belgelendirilen, uygulanabilir ve haklı görülen ayarlamalar yapılmıştır.
Damping marjları
Madde 15 – (1) Yönetmeliğin 11 inci maddesi hükmü çerçevesinde damping marjı, normal değer ile ihraç fiyatlarının ağırlıklı ortalamalarının karşılaştırılması suretiyle hesaplanmıştır. Damping marjının belirlenmesinde kullanılan yöntem ile yapılan hesaplamalar firma özel bildiriminde ayrıntılı olarak gösterilmiştir. İşbirliğine gelmeyen firmalar için ise Yönetmeliğin 26 ncı maddesi hükmü uyarınca damping marjı tespiti yapılmıştır.
(2) Buna göre, soru formuna cevap veren Midea için hesaplanan damping marjı CIF bedelin %36,63’ü düzeyindedir. İşbirliğinde bulunmayan diğer ÇHC’li üretici/ihracatçılar için belirlenen damping marjı ise CIF bedelin %49,64 düzeyindedir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Maddi Zarar Tehdidine İlişkin Belirlemeler
Genel açıklamalar
MADDE 16 – (1) Maddi zarar tehdidinin varlığı Yönetmeliğin 17 nci maddesi çerçevesinde incelenmiştir. Maddi zarar tehdidi belirlemesinde esas alınan dönem 2012-2014 yılları olmakla birlikte, YÜD 2012 yılında çok az miktarda deneme üretimi yaptığından YÜD’ün ekonomik göstergeleri 2013-2014 dönemi itibariyle analiz edilmiştir.
(2) Soruşturma konusu ürünün genel ithalatı ile şikâyete konu ülkeden yapılan ithalatının incelenmesinde TÜİK verileri kullanılmıştır. İthalat verileri incelenirken 2012- 2014 dönemi dikkate alınmıştır.
(3) Bunlara ilave olarak, ÇHC menşeli ithalatın YÜD’e yönelik maddi zarar tehdidinin boyutunu test edebilmek için ÇHC’nin söz konusu üründe kapasite, üretim ve ihracat verileri uluslararası yayınlar ve UTM verileri esas alınarak incelenmiştir.
Genel ithalat
MADDE 17 – (1) 2012 yılında 3.638.229 Kg olan şikâyet konusu ürünün genel ithalatı 2013 yılında 5.280.465 kg ve 2014 yılında 4.571.562 kg seviyesinde gerçekleşmiştir.
(2) Bahse konu ürünün genel ithalatının değer bazında 2012 yılında 46.564.863 ABD Doları, 2013 yılında 68.695.079 ABD Doları ve 2014 yılında da 57.998.187 ABD Doları düzeyinde gerçekleştiği görülmektedir.
(3) Genel ithalatın birim fiyatları ise 2012 yılında 12,80 ABD Doları/Kg, 2013 yılında 13,01 ABD Doları/Kg ve 2014 yılında da 12,69 ABD Doları/Kg olarak gerçekleşmiştir.
Soruşturma konusu ülkeden ithalat
MADDE 18 – (1) Soruşturma konusu ürünün 2012-2014 yıllarında ÇHC’den ithalatı miktar bazında 2012 yılında 552.050 kg, 2013 yılında 786.995 kg ve 2014 yılında 865.669 kg olmuştur. Gerçekleşen ithalatın değeri ise 2012 yılında 5.287.133 ABD Doları iken 2013 yılında 7.582.230 ABD Doları ve 2014 yılında da 7.171.081 ABD Doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
(2) ÇHC’den yapılan ithalatın birim fiyatı ise 2012 yılında 9,58 ABD Doları/Kg iken 2013 yılında 9,63 ABD Doları/Kg ve 2014 yılında da 8,28 ABD Doları/Kg olarak gerçekleşmiştir.
(3) ÇHC kaynaklı ithalatın toplam ithalat içindeki payı ise 2012 yılında % 15, 2013 yılında % 15 ve 2014 yılında da % 19 seviyesindedir.
Üçüncü ülkelerden ithalat
MADDE 19 – (1) Soruşturma konusu ürünün üçüncü ülkelerden ithalatı incelenen dönem itibariyle miktar ve değer bazında dalgalı seyretmiştir. Buna göre 2012 yılında 3.086.179 kg olan ithalat 2013 yılında 4.493.470 kg ve 2014 yılında 3.705.893 kg olarak gerçekleşmiştir. Yine bu dönemde gerçekleşen ithalatın değer bazında gelişimi ise 2012 yılında 41.277.730 ABD Doları, 2013 yılında 61.112.849 ABD Doları ve 2014 yılında da 50.827.106 ABD Doları seviyesindedir. Üçüncü ülkelerden yapılan ithalatın birim fiyatları ise 2012 yılında 13,38 ABD Doları/Kg, 2013 yılında 13,60 ABD Doları/Kg ve 2014 yılında da 13,72 ABD Doları/Kg düzeyine yükselmiştir.
Yurt içi tüketim ve pazar payları
MADDE 20 – (1) Türkiye toplam benzer mal tüketiminin hesaplanmasında yerli üretici ÜntesRhoss’tan temin edilen yurt içi satış miktarları ile şikâyeti destekleyen firmaların yurt içi satış miktarları ve genel ithalat miktarları kilogram bazında toplanarak ilgili yılda benzer mala ilişkin tüketim elde edilmiştir.
(2) Bu veriler çerçevesinde, Türkiye benzer mal tüketimi endeks değeri 2013 yılı için 100 olarak alındığında 2014 yılında 102’ye yükselmiştir. Yerli üretimin pazar payı endeksi ise 2013 yılında 100 iken 2014 yılında da 121’e yükselmiştir.
(3) ÇHC’nin benzer mal tüketimi pazar payı endeksi 2013-2014 yıllarında sırasıyla 100 ve 108 olarak gerçekleşmiştir.
Fiyat kırılması
MADDE 21 – (1) Fiyat kırılması, ithal ürün fiyatlarının Türkiye piyasasında YÜD’ün yurt içi satış fiyatlarının yüzde olarak ne kadar altında kaldığını gösterir.
(2) Fiyat kırılması analizinde soruşturma konusu ülkenin CIF ithal fiyatlarının üzerine gümrük vergisi (%2,2) ve diğer ithalat masrafları (%2) ilave edilerek bulunan soruşturma konusu ürünün Türkiye piyasasına giriş fiyatları, yerli üretim dalının ortalama yurt içi satış fiyatları ile karşılaştırılmıştır.
(3) Buna göre ÇHC menşeli ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını CIF ihraç fiyatına göre 2013 yılında %2 ve 2014 yılında da %13 düzeyinde kırdığı tespit edilmiştir.
Fiyat baskısı
MADDE 22 – (1) Fiyat baskısı, dampingli ithalat fiyatlarının Türkiye piyasasında YÜD’ün olması gereken satış fiyatının yüzde olarak ne kadar altında kaldığını göstermektedir. Buna göre ÇHC menşeli ithalat YÜD’ün fiyatlarını 2013 yılında %11 ve 2014 yılında ise %23 oranında baskılamıştır.
Fiyat bastırması
MADDE 23 – (1) Fiyat bastırması, YÜD’ün dampingli ithalat sebebiyle artan maliyetlerini fiyata yansıtamaması veya maliyetlerden daha az oranda yansıtabilmesi veya maliyetler aynı kalırken fiyatının yıpranması sonucunda kar oranının azalması ya da maliyet-fiyat oranının yükselmesidir.
(2) YÜD’ün birim ticari maliyetlerinin birim yurt içi satış fiyatlarına oranı 2013 yılında %99 ve 2014 yılında da %98 düzeyinde seyretmiştir.
Şikâyete konu ülkenin maddi zarar tehdidinin incelemesi
MADDE 24 – (1) ÇHC’nin şikâyet konusu ürünün küresel pazara ihracatına ilişkin değerlendirmeler UTM’den temin edilen altılı gümrük tarife pozisyonu verileri ile Mart 2014 BSRIA Chillers China Raporu’ndan elde edilen veriler çerçevesinde yapılmıştır.
(2) Buna göre, ÇHC’nin 2012 yılında 114.342 ton olan toplam ihracatı 2013 yılında 105.241 ve 2014 yılında da 110.484 ton olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu toplam ihracatın değer bazındaki gelişimine bakıldığında ise 2012 yılında 1,2 milyar ABD Doları düzeyinde iken 2013 yılında 1,05 milyar ABD Doları ve 2014 yılında da 1,1 milyar ABD Doları düzeyinde seyretmiştir.
(3) ÇHC menşeli ürün ihracatının birim fiyatlarındaki değişmelere bakıldığında ise 2012 yılında 9,6 ABD Doları/kg olan ortalama birim fiyatların 2013 yılında 9,9 ABD Doları/Kg ve 2014 yılında da 10,1 ABD Doları/Kg düzeyinde ve Türkiye’ye ihraç fiyatından daha yüksek seviyede gerçekleşmiştir.
(4) Öte yandan, AB Pazara Giriş Veri Tabanından yararlanılarak, ÇHC’nin AB’ye şikâyet konusu ürün ihracatına ilişkin veriler incelenmiştir. Buna göre, 2012 yılında miktar bazında 13.812.200 kg olan ithalatın değeri 90.014.982 Avro ve birim fiyatı 6,5 Avro/Kg olarak gerçekleşirken 2013 yılında 13.766.700 kg karşılığında 107.323.395 Avro ve 7,8 Avro/Kg ve 2014 yılında da 16.409.400 Kg karşılığında 126.043.130 Avro ve 7,68 Avro/kg olarak gerçekleşmiştir.
(5) Bununla birlikte ÇHC’nin şikâyet konusu ürün ihracatında başlıca ülke pazarlarının sırasıyla ABD, Endonezya, Hindistan, Tayland ve Danimarka olduğu anlaşılmaktadır.
(6) ÇHC’de ortak girişim sermayesi yoluyla çok sayıda yabancı marka soğutma grubu pazarına girmiştir. Yerli markaların güçlü gelişimine bağlı olarak pazarda iki grup marka ortaya çıkmıştır. Bunlar, yerel markalar ile küresel markalardır.
(7) Avrupa ve ABD’li markalar ÇHC’de su ve hava soğutmalı chiller pazarını domine etmektedirler. Japon ve Koreli markalar ise VRF ve modüler chiller pazarında rekabetçi durumdadırlar. ÇHC’li yerli üretici olan Midea, Gree ve Haier firmaları hem büyük chiller hem de VRF pazarında güçlü performans göstermektedirler. Chiller pazarında en büyük 10 üreticinin 7’si yabancı markalardır. Bunlar arasında, Daikin, York, Hisense Hitachi, McQuay, Carrier, Trane ve Toshiba gibi küresel çapta faaliyet gösteren firmalar bulunmaktadır.
(8) İlk 10 marka toplam ÇHC pazarının %77’sini karşılamaktadır. İlk 10’da yer alan 3 yerli firma ise toplam pazarın %50’sini karşılamaktadır. Türkiye pazarında önemli pay sahibi olan Midea ve Gree gibi ÇHC’li markalar yabancı markalar ile ÇHC pazarında güçlü bir şekilde rekabet etmektedir.
(9) ÇHC’de büyüme rakamındaki gerileme merkezi sistem soğutma sanayiini de olumsuz yönde etkilemektedir. Merkezi soğutma sanayiindeki gelişim 2015 yılında yoğun baskı altında kalmıştır. Buna ek olarak, biriken büyük miktardaki stoklar ÇHC menşeli ithalatın neden olabileceği zarara ilişkin kuvvetli gösterge olduğu değerlendirilmektedir.
(10) 2016 yılının başlarında emtia piyasalarında yaşanan hareketliliğin ÇHC’de yerleşik kapasite kullanım oranlarını arttırması beklenmektedir. Söz konusu kapasite kullanım oranlarının yükselmesi de soruşturma konusu ürün ithalatının tehdit varlığını yükseltecektir.
(11) Mart 2014 BSRIA Chillers China Raporu’nda yer alan verilere göre, soruşturma konusu ürünün ÇHC pazarının 2012-2017 döneminde adet bazında %63, değer bazında ise %48 oranında büyümesi öngörülmektedir.
(12) Bununla birlikte, Raporda yer aldığına göre her yıl vidalı chiller üretimine bazı belirli oyuncular girmekte ve yeni ürünler üretmektedir. TCL Corporation, Ekim 2013’te chiller pazarına girmiş ve pazarda oyuncu sayısı artmıştır. Momth, santrifüjlü chiller ile rekabet edebilir benzer soğutma kapasitesine sahip 500-1800 RT kapasitesinde vidalı chiller üretimine başlamıştır. Pazarda benzer ürün üreten firmaların yeni yatırım yapmaları mevcut maddi zarar tehdidini arttırıcı nitelik arz etmektedir.
Maddi zarar tehdidine ilişkin değerlendirme
MADDE 25 – (1) ÇHC menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının YÜD üzerinde neden olduğu maddi zarar tehdidinin incelenmesi neticesinde, ÇHC’nin dünya chiller pazarında en önemli üretici ve ihracatçı ülkelerden biri olduğu tespit edilmiş olup, 2015 yılından itibaren ÇHC ekonomisinin büyüme rakamlarında görülen düşüşün önümüzdeki yıllarda da devam etmesi halinde ÇHC’de chiller pazarının istenilen ölçüde büyümeyeceği tahmin edilmektedir. ÇHC chiller pazarındaki büyümenin geçmiş performansından uzak olması ve 2014 yılında satış kanallarında biriken büyük miktardaki stoklar nedeniyle ÇHC’li üreticilerin ihraç pazarlarına daha agresif bir şekilde yönelmesi beklenmektedir.
(2) Öte yandan, ÇHC iç pazarında birim chiller fiyatında öngörülen gerileme ÇHC’li üretici/ihracatçı firmaların bildikleri, distribütörlük ağı vasıtasıyla iyi tanıdıkları Türkiye pazarına daha çok yönelmelerine neden olacaktır. ÇHC’de özelikle vidalı chiller üretimine her yıl bazı belirli oyuncular girmekte ve yeni ürünler üretilmektedir. TCL Corporation’ın Ekim 2013’te chiller pazarına girmesiyle ÇHC’de yerleşik önemli chiller üretici sayısı artmıştır. Artan oyuncu sayısı ve artan kapasite ülkemiz yerli sanayi için maddi zarar tehdidi oluşturmaktadır.
(3) Bunlara ilaveten, Midea’nın sunmuş olduğu verilere göre maddi zarar inceleme dönemi itibariyle firmanın kapasite artırımına gittiği, üretimini ve kapasite kullanım oranını artırdığı görülmekte olup önümüzdeki dönemde Türkiye piyasası için tehdit oluşturmaya devam edeceği değerlendirilmektedir.
(4) Türkiye’de özellikle son yıllarda büyük yatırım projelerinin hayata geçirilmesiyle birlikte soruşturma konusu ürün pazarının da büyümesi beklenmektedir. Üçüncü havalimanı, şehir hastaneleri, büyük konut projeleri gibi soruşturma konusu ürünün kullanılacağı mega projelerde ihale almak isteyen ÇHC’li firmaların daha yoğun bir şekilde ve düşük fiyat odaklı yaklaşımlarıyla YÜD üzerinde neden oldukları maddi zarar tehdidini artıracakları ve maddi zararın yakın gelecekte ortaya çıkacağı öngörülmektedir.
(5) Bütün bu unsurlar dikkate alınarak ÇHC menşeli dampingli ithalatın YÜD üzerinde “maddi zarar tehdidi” oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri
MADDE 26 – (1) YÜD ekonomik göstergelerinin değerlendirilmesinde şikâyetçi yerli üreticinin verileri kullanılmıştır. Eğilimlerin sağlıklı bir şekilde incelenmesi amacıyla Türk Lirası bazındaki veriler için yıllık ortalama ÜFE kullanılarak enflasyondan arındırılmış reel değerler esas alınmış ve veriler 2013 yılı=100 olacak şekilde endekslenmiştir. YÜD’ün üretime 2012 yılında geçmesi ve bu yılda sadece çok az miktarda deneme üretimi yapmış olması nedeniyle endeks değerlerin daha sağlıklı analiz edilebilmesi için baz yıl olarak 2013 yılı esas alınmıştır.
a) Üretim, kapasite ve kapasite kullanım oranı
1) YÜD’ün ilgili üründe 2013 yılında 100 olan üretim miktar endeksi 2014 yılında da 124 olarak gerçekleşmiştir.
2) Bu dönemde yerli üreticinin kurulu üretim kapasitesi değişmemiştir. Kapasite kullanım oranı ise 2012 yılında 100 iken 2014 yılında 128 olarak gerçekleşmiştir.
b) Yurt içi satışlar ve ihracat
1) YÜD tarafından incelenen dönemde üretilen bütün ürünler yurt içinde satılmış olup söz konusu dönemde stokta ürün tutulmamıştır.
2) 2013 yılı 100 olmak üzere 2014 yılında 124 seviyesine yükselmiştir. Gerçekleşen yurt içi satışların hâsılatı reel olarak incelendiğinde ise 2014 yılında 100 olan endeks 2014 yılında da 122’ye yükselmiştir. Yurt içi birim satış fiyatları ise 2013 yılı 100 olmak üzere 2014 yılında 98 olarak gerçekleşmiştir.
3) YÜD bu dönemde yurt dışı satış yapmamıştır.
c) Pazar payı
1) Şikâyet konusu ürünün yurt içi tüketimi 2013 yılı 100 olmak 2014 yılında 91 olarak gerçekleşirken YÜD’ün pazar payı endeks değerleri ise 2013 yılında 100 olmak üzere 2014 yılında 136’ya yükselmiştir.
ç) Stoklar
1) Şikâyet konusu ürünün proje ve sipariş bazlı üretimi olması nedeniyle stok bulundurulmamaktadır.
d) İstihdam
1) Yerli üreticinin ilgili üründeki çalışan toplam işçi sayısı endeksi 2013 yılı 100 olmak üzere 2014 yılında 110 olarak gerçekleşmiştir.
e) Ücretler
1) YÜD’ün ilgili ürün üretiminde çalışan işçilerinin aylık giydirilmiş brüt ücret endeksi 2013 yılı 100 alındığında 2014 yılında da 106’ya yükselmiştir.
f) Verimlilik
1) YÜD’ün ilgili ürün üretiminde çalışan işçi başına verimlilik endeksi 2013 yılında 100 iken 2014 yılında 113’e yükselmiştir.
g) Maliyetler ve kârlılık
1) YÜD’ün ilgili üründe ağırlıklı ortalama birim ticari maliyet endeksi 2013 yılında 100 iken 2014 yılında 98’e gerilemiştir.
2) YÜD’ün birim ticari maliyetleri ve ortalama yurt içi satış fiyatları dikkate alınarak hesaplanan yurt içi ürün birim kârlılık endeksi 2013 yılı 100 alındığında 2014 yılında 123 olarak gerçekleşmiştir.
ğ) Nakit Akışı
1) YÜD’ün ilgili ürün satışları ile yarattığı nakit akışı endeksi 2013 yılı 100 alındığında 2014 yılında 149 seviyesinde gerçekleşmiştir.
h) Büyüme
1) YÜD’ün bütün faaliyetleri ile ilgili aktif büyüklüğü 2013 yılı 100 alındığında 2014 yılında da 124’e yükselmiştir.
ı) Sermaye ve yatırımları artırma yeteneği
1) YÜD’ün sermaye artırma yeteneğini görebilmek amacıyla öz sermayesinin gelişimi incelenmiştir. Buna göre, 2013 yılı 100 birim olan endeks değeri 2014 yılında da 91’e gerilemiştir.
i) Yatırımların Seyri
1) YÜD’ün incelenen dönem itibariyle tevsi yatırımları 2013 yılı 100 olmak üzere 2014 yılında 193 olarak gerçekleşmiştir.
2) Dönem itibariyle yatırımların geri dönüşüm oranı (kar/özkaynak) ise 2013 yılı 100 olmak üzere 2014 yılında da 185 olarak gerçekleşmiştir.
Yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinin değerlendirilmesi
MADDE 27 – (1) Şikâyetçi yerli üretici 2012 yılında 2 adet deneme üretimini gerçekleştirip satışını yaptıktan sonra 2013 yılında gerçek manada üretime başlamış olup 2014 yılında da üretimini ve satışlarını arttırmıştır.
(2) YÜD mevcut üretim kapasitenin çok altında üretim yapmaya devam etmektedir. ÇHC menşeli ithalatın birim fiyatlarının çok düşük olması nedeniyle YÜD birçok ihaleyi kaybetmiş olup büyüyen pazardan beklenen oranda pay alamamaktadır. Nitekim kurulu kapasitesinin henüz sadece %15’ini kullanabilen YÜD mevcut yatırımlarının kurulu maliyetine katlanmaya devam etmektedir.
(3) Her ne kadar istenilen düzeyde kapasite kullanım oranlarına erişilemese de YÜD, söz konusu dönemde yatırımlarını arttırmaya ve bu sayede ölçek ekonomisinden ve ileri teknolojiden faydalanarak birim maliyetlerini düşürmeye ve üretim ve satışını arttırmaya çalışmaktadır. Ancak, yukarıda izah edildiği üzere, ÇHC menşeli ithalatın YÜD üzerinde yarattığı maddi zarar tehdidi YÜD’ün istenilen düzeyde üretim ve satış rakamlarına ulaşmasını engellemektedir.
ALTINCI BÖLÜM
İlliyet Bağı
Dampingli ithalat ve maddi zarar tehdidi arasında illiyet bağı
MADDE 28 – (1) İncelenen dönem itibariyle, soruşturma konusu ülkenin stoklarında, kapasite ve kapasite kullanım oranlarında yükselme olduğu; YÜD’ün soruşturma konusu ülke menşeli ihracat dışındaki ülkelerden yapılan ithalattan zarar görmediği ve diğer tedarikçi ülkelerin ana üreticilerinin ÇHC’de üretime başlamalarıyla bu ülkelerdeki kurulu kapasitenin ve üretim miktarlarının düşeceği bir arada değerlendirildiğinde fiyat odaklı pazara giriş stratejisini devam ettiren ÇHC’li üreticiler dışında YÜD üzerinde maddi zarar tehdidi oluşturacak bir etken olmadığı görülmüştür.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Maddi zarar tehdidini etkileyebilecek diğer unsurlar
MADDE 29 – (1) Yapılan inceleme neticesinde, soruşturmaya konu ürünün kullanım alanı ve tüketici algısının benzer olduğu, önleme konu ürün ile YÜD tarafından üretilen ürünün üretim teknolojisinin aynı olduğu, ürünün ithalatında ve ihracatında Türkiye’de ve şikâyete konu ülkede ticareti kısıtlayıcı bir gelişmenin gerçekleşmediği tespit edildiğinden, ÇHC menşeli ithalat dışında YÜD üzerinde maddi zarar tehdidi oluşturacak bir neden bulunmadığı tespit edilmiştir.
Karar
MADDE 30 – (1) Soruşturma sonucunda ÇHC menşeli ithalatın dampingli olduğu, ÇHC’de yerleşik yerel ve uluslararası firmaların ölçek ekonomisinde üretim yaptığı ve küresel pazarda önemli paya sahip oldukları; ÇHC pazarındaki daralmaya karşın soruşturma konusu üründe üretim ve stok miktarlarının artmaya devam ettiği ve Türkiye pazarını iyi bilen ÇHC’li üreticilerin kolaylıkla Türkiye pazarına yönlendirebilecek kapasite ve stoklarının bulunduğu; mevcut durumun henüz kurulmuş olan YÜD üzerinde maddi zarar tehdidi oluşturduğu tespit edildiğinden, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu kararı ve Ekonomi Bakanının onayı ile soruşturma konusu ürün için aşağıdaki tabloda belirtilen oranlarda dampinge karşı önlem uygulanmasına karar verilmiştir.
GTİP | Eşyanın Tanımı | Menşe Ülke | Üretici Firma | Dampinge Karşı Önlem (CIF Bedelin %) |
8418.69.00.10.00 | Kondenserleri ısı değiştiricisi fonksiyonu gören kompresörlü üniteler (yalnızca merkezi iklimlendirme ve proses suyunun soğutulmasında kullanılan chiller – absorbsiyon ve santrifüj kompresörlü olanlar hariç) | Çin Halk Cumhuriyeti | Chongqing Midea General Refrigeration Equipment Co. Ltd. | 36,63 |
Diğerleri | 49,64 |
Uygulama
MADDE 31 – (1) Gümrük idareleri, 30 uncu maddede gümrük tarife istatistik pozisyonu numarası, tanımı ve menşe ülkesi belirtilen eşyanın, diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamındaki ithalatında, 30 uncu maddede bulunan tabloda gösterilen oranda dampinge karşı kesin önlemi tahsil ederler.
Yürürlük
MADDE 32 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 33 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.