Gümrük Yönetmeliği (Madde 499-511) (Vergilerin ve Para Cezalarının Geri Verilmesi veya Kaldırılması)
- 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar (Karar Sayısı:2009/15481) için TIKLAYINIZ
- Gümrük Yönetmeliği için TIKLAYINIZ
- Gümrük Genel Tebliğleri için TIKLAYINIZ
- Gümrük Genelgeleri için TIKLAYINIZ
- GÜMRÜK MEVZUATI için Tıklayınız
GÜMRÜK YÖNETMELİĞİ
DÖRDÜNCÜ KISIM
Vergilerin ve Para Cezalarının Geri Verilmesi veya Kaldırılması
Beyannamenin iptali nedeniyle vergilerin geri verilmesi veya kaldırılması
MADDE 499 – (1) Kanunun 64 üncü maddesinin (Değişik ibare:RG-31/3/2010-27538) beşinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, bir gümrük beyannamesine dayanılarak ödenmiş olan gümrük vergileri bu beyannamenin iptal edilmesi üzerine ilgilinin talebiyle geri verilir. (Değişik cümle:RG-1/4/2020-31086) Gümrük beyannamesinin iptalinin eşyanın tesliminden önce yapılması halinde ödenmiş gümrük vergilerinin geri verilmesine ilişkin talebin Kanunun 46 ncı maddesinde ve 70 inci maddesinin ikinci fıkrasında; diğer iptal durumlarında iptal sebebine göre 124 üncü, 125 inci, 127 nci ve 129 uncu maddelerde belirlenen süreler içerisinde yapılması gerekir.
Yetkili gümrük idareleri
MADDE 500 – (1) (Değişik:RG-1/4/2020-31086) Gümrük vergilerinin;
a) 2.620.000,00 TL,’ye (2025 Yılı 3.770.000,00 TL) kadar olan geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya ilgili gümrük müdürlükleri,
b) 26.242.000,00 TL’ye (2025 Yılı 37.770.000,00 TL) kadar olan geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya gümrük ve dış ticaret bölge müdürlükleri,
c) 26.242.000,00 TL’nin (2025 Yılı 37.770.000,00 TL) üstündeki geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya ise Bakanlık, yetkilidir. (Not: (2024 yılı) Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) (Seri No: 202) ile değişen şeklidir.)
(Not: (2025 yılı) Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) (Seri No: 210) ile değişen şeklidir.)
(2) Birinci fıkrada belirtilen tutarlar, her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılır ve bu hesaplamada 1.000 TL’ye kadar olan tutarlar dikkate alınmaz.
Vergilerin geri verilmeyeceği veya kaldırılmayacağı haller
MADDE 501 – (1) Gümrük vergileri;
a) Bir alıcı ile satıcı arasında yapılan sözleşmenin, özellikle fiyat da dahil olmak üzere şartları belirlenirken eşyanın kusurlu mahiyetinin dikkate alınması,
b) Eşyanın kusurlu olduğu veya sözleşmenin şartlarına uygun olmadığı teyit edildikten sonra ithalatçı tarafından satılması,
hallerinde, Kanunun 213 üncü maddesi çerçevesinde geri verilmez veya kaldırılmaz.
Geri verme veya kaldırma başvurusu
MADDE 502 – (1) (Değişik:RG-1/4/2020-31086) Gümrük vergilerinin ve para cezalarının geri verilmesi veya kaldırılması başvurusu, bu vergileri ve cezaları ödeyen veya ödemekle yükümlü olan kişi veya bunların temsilcileri veya hak ve yükümlülükleri devralan kişi tarafından Ek-78’de yer alan Geri Verme veya Kaldırma Başvurusu Formu ile elektronik olarak ilgili gümrük idarelerine yapılır. Bu Forma gerekli belgeler de elektronik ortamda eklenir.
(2) Kontrol ve denetleme sonucunda, geri verme veya kaldırma hallerinden birinin tespiti durumunda, geri verme veya kaldırma işleminin doğrudan yapılmasında da birinci fıkra hükmü uygulanır. Gümrük idaresince hak sahibine bu yönde gerekli bildirimde bulunulur.
(3) (Değişik:RG-22/3/2018-30368) Geri verme veya kaldırma başvuru formu, her beyanname, ek tahakkuk ve ceza kararı için düzenlenir. Ancak, bir beyanname ve bu beyannameye bağlı ceza kararı ile bir ek tahakkuk ve buna bağlı ceza kararı için tek bir başvuru formu düzenlenir. (Ek cümleler:RG-1/4/2020-31086) Tek başvuru kapsamı bir beyanname ve bu beyannameye bağlı ceza kararı ile bir ek tahakkuk ve buna bağlı ceza kararı için 500 üncü madde uyarınca geri verme veya kaldırma işlemini yapmaya yetkili idarenin tespiti toplam tutar dikkate alınarak yapılır. Konusu ve gümrük idaresinin aynı olması, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık bulunması şartıyla birden fazla beyanname, ek tahakkuk ve ceza kararı için elektronik ortamda tek bir başvuru formu ile başvuru yapılabilmesine ilişkin düzenleme yapmaya Bakanlık yetkilidir. Bu durumda yetkili gümrük idaresinin belirlenmesinde her bir beyanname, ek tahakkuk ve ceza kararındaki tutar ayrı ayrı dikkate alınır.
(4) (Değişik:RG-1/4/2020-31086) Geri verme veya kaldırma başvuru formu, Ek-78’de yer alan bilgileri içerir ve bu ekin doldurulmasına ilişkin açıklama notlarına uygun olarak elektronik ortamda düzenlenir. Eksik bilgi ve/veya belge bulunması halinde tamamlanması için ilgili gümrük idaresi bir süre belirleyebilir. Bu süreye uyulmaması halinde başvuru geri çekilmiş sayılarak başvuru sahibi derhal bu durumdan haberdar edilir. Mücbir sebep ve beklenmeyen hallerde süresi içerisinde bu durumu kanıtlayan belge ile müracaat edilmesi üzerine gümrük idaresince ek süre verilir.
(5) (Ek:RG-12/6/2012-28321)Gümrük Kanununun 211 inci maddesi uyarınca yapılacak geri verme veya kaldırma işlemlerinde, başvuru süresi üç yıldır. (Değişik son cümle:RG-15/5/2013-28648) Söz konusu süre, gümrük vergilerinin yükümlüye tebliğ edildiği tarihte başlar.
(6) (Ek:RG-22/3/2018-30368) Konusu ve gümrük idaresinin aynı olması, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık bulunması şartıyla birden fazla beyanname, ek tahakkuk ve ceza kararlarından 500 üncü madde uyarınca geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya yetkili idaresi aynı olanlar için tek bir geri verme veya kaldırma kararı düzenlenebilir.
Gümrük idarelerince ek bilgi ve belge istenmesi
MADDE 503 – (1) Geri verme veya kaldırma başvurusunun, ek bilgi veya belge temin edilmesini veya talebin Yönetmelikte öngörülen geri verme veya kaldırma şartlarına uygun olduğunu kesinleştirmek için inceleme yapılmasını gerektirmesi halinde, başvuru yapılan gümrük idaresi bu amaca uygun olarak gerekli önlemleri alır, başvuru sahibinden ihtiyaç duyulan bilgi ve belgelerin ibrazını talep eder ve bu amaç doğrultusunda gerekli kontrolleri yapar.
Gümrük idaresince yapılacak işlemler
MADDE 504 – (1) Gümrük idareleri yukarıdaki maddede belirtilen kontrolleri de yaptıktan sonra gerekli görülen tüm bilgi, belge ve ayrıntılara sahip olduğunda başvuru formunu, 14 no.lu kutuyu doldurmak suretiyle kabul eder.
(2) (Değişik: RG-21/11/2013-28828 Mükerrer) Geri verme veya kaldırma talebi, yetkili gümrük idaresi tarafından incelenerek otuz gün içerisinde idare amirince karara bağlanır ve kararın tarih ve sayısı başvuru formunun 15 numaralı kutusuna yazılır.
(3) (Mülga:RG-1/4/2020-31086) Müsteşarlık yetkisine giren miktarlara ait formlar düzenlenip onaylanmak üzere başmüdürlükler tarafından Müsteşarlığa gönderilir. Başvuru formunun merkeze gönderilmesinin gerekli olması halinde, başmüdürlüklerce geri verme veya kaldırmanın gerekçeleri formun gönderme yazısına kaydedilir.
Tutulacak kayıtlar
MADDE 505 – (1) (Değişik:RG-1/4/2020-31086) Geri verme veya kaldırma işleminde sistem üzerindeki veriler esas alınır. Başvuru sırasında elektronik ortamda sunulan bilgi ve belgeler gerektiğinde her bir beyanname, ek tahakkuk veya ceza kararına ilişkin olarak incelenmek ve sorgulanmak üzere sistemde tutulur. Ancak, menşe ve dolaşım belgeleri gibi aslı ibraz edilmesi gereken belgeler geri verme sürecinin tamamlanmasını müteakip ilgili olduğu beyannameye ilişkin dosyada saklanır.
(2) (Mülga:RG-1/4/2020-31086)
(3) (Değişik:RG-1/4/2020-31086) Gümrük vergileri, yükümlülerin dahili vergiler açısından gider kalemi olması nedeniyle, nakden veya mahsup suretiyle geri verilmesine karar verilen gümrük vergileri, yükümlünün bağlı bulunduğu vergi dairesine bildirilir.
Ödeme emrinin istenmesi
MADDE 506 – (1) 504 üncü maddeye göre düzenlenip onaylanarak iadesi kabul edilen vergiler; geçmiş mali yıllara ait olduğu takdirde, bütçenin ilgili tertibinden ödenmesinin sağlanması için başmüdürlükler veya müdürlükler tarafından onaylanan form ödenek talebine ilişkin yazı ile birlikte ilgili muhasebe birimine gönderilir.
Ticaret politikası önlemlerinin uygulanması
MADDE 507 – (1) Serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescili sırasında, bir tarife kotası, tarife tavanı veya diğer tercihli tarife düzenlemeleri çerçevesinde indirimli veya sıfır vergi oranına tabi bir eşyaya ilişkin geri verme veya kaldırma talebi, gerekli belgelerle birlikte başvuruda bulunulması ve;
a) Bir tarife kotası durumunda, kota sınırlarına ulaşılmamış olması,
b) Diğer durumlarda, normal olarak tahakkuka esas alınan vergi oranının yeniden belirlenmemiş olması
halinde kabul edilir.
(2) Birinci fıkrada ileri sürülen şartlar yerine getirilmemiş olsa dahi, indirimli vergi oranının eşyaya uygulanmaması gümrük idareleri tarafından yapılan bir yanlışlıktan kaynaklanıyorsa ve serbest dolaşıma giriş beyannamesi tüm ayrıntıları içeriyor ve buna indirimli veya sıfır vergi oranına tabi tutulma başvurusu için gerekli tüm belgeler eklenmiş ise, geri verme veya kaldırmaya hak tanınır.
Geri verme veya kaldırmaya dayanak teşkil eden ve tercihli tarife sağlayan belgelerin aranması
MADDE 508 – (1) Eşyanın serbest dolaşıma girişi sırasında tercihli tarife uygulamasından yararlanabilir olduğunu göstermek üzere menşe belgesi, dolaşım sertifikası veya diğer gerekli bir belgenin düzenlenmesi halinde, geri verme veya kaldırma başvurusu ancak;
a) Bu şekilde düzenlenen belgenin kabulü ile ilgili tüm şartları taşıması ve söz konusu eşyaya özgü olması,
b) Tercihli tarife uygulamasına ilişkin diğer tüm şartların yerine getirilmesi,
durumunda kabul edilir.
Atık veya artıklar
MADDE 509 – (1) Eşyanın gümrük idaresinin izniyle ve denetimi altında imha edilmesiyle ortaya çıkan atık ve artıklar geri verme veya kaldırma kararı alındıktan sonra, serbest dolaşımda olmayan eşya olarak kabul edilir.
Eşyanın bir kısmının gümrükçe izin verilen işleme veya kullanıma sokulması hali
MADDE 510 – (1) Geri verme veya kaldırma talebine konu eşyanın bir kısmının ihraç veya yeniden ihraç edilmesi veya gümrükçe izin verilen başka bir işlem veya kullanıma konu edilmesi halinde; geri verilmesi veya kaldırılması gereken tutar, eşyanın tamamına uygulanan ithalat vergileri tutarı ile eşyanın geri kalan kısmına uygulanması gereken ithalat vergileri tutarı arasındaki fark kadardır.
Para cezalarının geri verilmesi ve kaldırılması
MADDE 511 – (1) Vergi kaybına neden olabilecek işlemlere uygulanacak para cezalarının geri verilmesi ve kaldırılmasında, gümrük vergilerinin geri verilmesine ve kaldırılmasına ilişkin hükümler uygulanır.
(2) Usulsüzlüklere ilişkin para cezalarının geri verilmesi ve kaldırılmasında, bu cezalara ilişkin kararların kanunen düzenlenmemesi gerektiği halde düzenlendiğini veya bu cezaların kanunen ödenmemesi gerektiği halde ödendiğini tevsik eden belgelerin ibrazı gerekir.
(3) Kanunun 233 üncü maddesine göre muhbirlere dağıtılan para cezalarından geri verilmesine karar verilenler kararın verildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde geri istenir.