Gümrük Müşavirliği Şirketlerinin Birleşme ve Tür Değiştirmesi (Genelge 2018/ 6)
T.C.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı : 82858591-010.06.02
Konu : Gümrük Müşavirliği Şirketlerinin Birleşme ve Tür Değiştirmesi
GENELGE
(2018/6)
4458 sayılı Gümrük Kanunu‘nun 5 inci maddesinde bütün kişilerin, gümrük mevzuatı ile öngörülen tasarrufları ve işlemleri gerçekleştirmek üzere gümrük idarelerindeki işleri için bir temsilci tayin edebilecekleri ve temsilin doğrudan veya dolaylı olabileceği belirtilmektedir. Aynı Kanunun 225 inci maddesinde eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin faaliyetlerin 5 inci madde hükümleri çerçevesinde, sahipleri ile bunların adına hareket edenler tarafından doğrudan temsil yoluyla veya gümrük müşavirleri tarafından dolaylı temsil yoluyla takip edilerek sonuçlandırılacağı düzenlemesi yer almaktadır. Yine Kanunun 226 ncı maddesi uyarınca gümrük müşavirleri her türlü gümrük işlemini takip ederek sonuçlandırabilirler. Buna göre eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasında dolaylı temsilci sıfatıyla iş takibinde bulunabilmek için gümrük müşaviri olmak gerekmektedir.
Diğer taraftan Kanunun 229 uncu maddesinin ikinci fıkrasında gümrük müşavirliğinin bir özel hukuk tüzel kişiliği oluşturularak yürütülmesi halinde, gümrük müşavirlerinin kuracağı tüzel kişiliklere gümrük müşavir yardımcılarının da ortak olabilecekleri, ancak gümrük müşaviri ve gümrük müşavir yardımcılarının birden fazla tüzel kişiliğe ortak olamayacaklarına hükmedilmiştir. Aynı şekilde Gümrük Yönetmeliği’nin 563 üncü maddesinin altıncı fıkrasında gümrük müşavirliği şirketlerine ilişkin ayrıntılı düzenlemelere yer verilmiştir.
Son yıllarda ticari hayatın ve özellikle dış ticaretin hızlı büyüme ve değişimi dolayısıyla ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda tüzel kişilik olarak faaliyetine devam eden gümrük müşavirliği firmalarının da bu değişime ayak uydurmaları dolayısıyla duruma göre tür değiştirdikleri ve/veya şirket birleşmeleri yaptıkları görülmektedir. Ancak bu firmaların dolaylı temsilci sıfatı ile almış oldukları vekâletnamelerin yenilenmesinin zaman aldığı ve bu dönemde yenileri getirilinceye kadar eski vekâletnamelerle işlem yapamamalarının idarelerin iş ve işlem yoğunluğunu artırdığı ve tıkanıklıklara yol açtığı anlaşılmaktadır. Konuyla ilgili olarak Türk Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu’nda yer alan düzenlemelerin incelenmesinde, şirketlerin tür değiştirmesi ve şirket birleşmeleri durumunun vekâlet akdini sona erdiren sebepler arasında sayılmadığı, ayrıca yeni işletmenin eski işletmenin tüm aktif ve pasiflerini devraldığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, gümrük müşavirliği şirketlerinin birleşme ve tür değiştirmesi durumlarında gümrük idarelerinde iş takip edilebilmesi için yeni şirket adına vekâletname düzenlenmesi esas olmakla birlikte, yeni vekâletnamelerin temininin zaman alması nedeniyle birleşme veya tür değiştirmenin ticaret sicilinde tescil edildiği tarihten itibaren 1 ay süreyle eski şirket adına düzenlenmiş bulunan vekâletnamelerle gümrük idarelerinde iş takip etmeleri uygun bulunmuştur.
Bilgi ve gereğini rica ederim.
Cenap AŞÇI
Bakan a.
Müsteşar
DAĞITIM: Tüm Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüklerine